Γιατί η πανσέληνος μερικές φορές είναι τόσο μεγάλη;

Η απόσταση μεταξύ της Σελήνης και της Γης διαφέρει κατά τη διάρκεια του έτους. Όταν η Σελήνη είναι πιο κοντά, φαίνεται μεγαλύτερη και φωτεινότερη. Το φεγγάρι ταξιδεύει σε μία ελλειπτική τροχιά γύρω από τη Γη, και η απόσταση μεταξύ των δύο σωμάτων  συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 362.000 από και 405.000 χιλιόμετρα. Στο πλησιέστερο σημείο προς τον πλανήτη μας, το φεγγάρι λέμε ότι είναι στο περίγειο. Όταν συμβαίνει ταυτόχρονα να είναι και στο περίγειο και σε πλήρη φάση (πανσέληνος), το φεγγάρι φαίνεται υπερβολικά μεγάλο και λαμπρό – σχεδόν 14% μεγαλύτερο και 30% φωτεινότερο από ο,τι στο απόγειο, στην πλέον απομακρυσμένη απόστασή του από τη Γη.

Μία πανσέληνος (αριστερά) που φαίνεται μεγαλύτερη και πιο φωτεινή από ό,τι συνήθως

Μπορεί να είχατε παρατηρήσει μια ασυνήθιστα μεγάλη και φωτεινή πανσέληνο τον περασμένο Δεκέμβριο του 2008 και τον Ιανουάριο του 2009. Κατά τη διάρκεια των μηνών αυτών, η τροχιά της Σελήνης ήταν πιο κοντά στη Γη, δίνοντάς μας έτσι μια καλύτερη εικόνα της. Αλλά σύμφωνα με τον Michael Shara, διευθυντής της Αστροφυσικής στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη, υπάρχουν και άλλες εξηγήσεις γι αυτό.

Ο ίδιος εξηγεί ότι η Σελήνη εκτίθεται σε δυνάμεις βαρύτητας όχι μόνο από τη Γη, αλλά και από τον ήλιο, που μεταβάλουν την απόσταση της Σελήνης στο περίγειο. Αυτό το κοντινό σε μας περίγειο στην πραγματικότητα φέρνει το φεγγάρι κάπου 405.500 χιλιόμετρα από τη Γη, και αυτό συνέβη στις αρχές του τρέχοντος έτους, όταν ήταν επίσης πανσέληνος. Αυτή η σύμπτωση – μία πανσέληνος στο πλησιέστερο περίγειο του – συμβαίνει σπάνια. Οι δε επιστήμονες περιμένουν  να το δούνε  και πάλι στις 14 Νοεμβρίου 2016.

Στην πιο φωτεινή περίοδο του το φεγγάρι είναι αδύνατον να το παραβλέψουμε. Ωστόσο, η διαφορά μεγέθους μπορεί να είναι πιο δύσκολο να παρατηρηθεί λόγω της οπτικής ψευδαίσθησης: Το φεγγάρι φαίνεται μεγαλύτερο, όταν είναι κοντά στον ορίζοντα από ο,τι όταν βρίσκεται ψηλότερα στον ουρανό. Στην πραγματικότητα, το φεγγάρι είναι ελαφρώς πιο μακριά όταν είναι κοντά στον ορίζοντα και πιο κοντά, όταν είναι ψηλά στον ουρανό. Όμως, τα μάτια μας αντιλαμβάνονται το αντίθετο διότι, όταν το φεγγάρι βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα μπορούμε να το συγκρίνουμε με άλλα αντικείμενα που βλέπουμε.