Ο ήλιος μπορεί να πλήξει τον πλανήτη μας με ισχυρούς ηλιακούς ανέμους, που είναι ικανοί να διαταράξουν τις τηλεπικοινωνίες, τις πτήσεις και τα δίκτυα ηλεκτρισμού, ακόμα και όταν αυτός βρίσκεται στην πιο ήσυχη φάση του 11ετούς κύκλου του και οι ηλιακές κηλίδες είναι σχεδόν εξαφανισμένες.
Στην εικόνα δεξιά οι ηλιακές κηλίδες είναι οι σκουρόχρωμες περιοχές πάνω στον ηλιακό δίσκο, με θερμοκρασίες μικρότερες του περιβάλλοντος τους. Η διάρκεια τους φτάνει από μερικές ώρες μέχρι μερικές ημέρες. Το μαγνητικό πεδίο των κηλίδων είναι τεράστιο, χιλιάδες φορές ισχυρότερο του ηλίου (που έχει γενικά ασθενές μαγνητικό πεδίο). Το φαινόμενο αυτό των ηλιακών κηλίδων είναι περιοδικό, που κορυφώνεται και υποχωρεί κάθε 11 έτη. Την ανακάλυψη τους την οφείλουμε στον Γαλιλαίο το 1613. Δημιουργούνται δε από τοπικές ανωμαλιών στο μαγνητικό πεδίο του Ήλιου. Γύρω από τις ηλιακές κηλίδες πηγάζουν ηλιακές εκλάμψεις, δηλαδή, πίδακες διάπυρου υλικού που εκτείνονται εκατομμύρια χιλιόμετρα στο Διάστημα και προκαλούν τις γεωμαγνητικές καταιγίδες στη Γη.
Αυτό είναι το απρόσμενο συμπέρασμα μια νέας αμερικανικής επιστημονικής έρευνας, η οποία έγινε από επιστήμονες του Εθνικού Κέντρου Ατμοσφαιρικών Ερευνών των ΗΠΑ, της NASA και του πανεπιστημίου Μίσιγκαν, υπό τη Σάρα Γκίμπσον, και η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό γεωφυσικής έρευνας “Journal of Geophysical Research”.
Οι επιστήμονες παραδοσιακά χρησιμοποιούσαν τον αριθμό των ηλιακών κηλίδων στην επιφάνεια του ήλιου ως μέτρο της δραστηριότητάς του. Ο αριθμός των κηλίδων φτάνει σε ένα μέγιστο και μετά μειώνεται σε ένα ελάχιστο στη διάρκεια ενός κατά μέσο όρο 11ετούς κύκλου. Στο μέγιστο σημείο δραστηριότητας του κύκλου, όταν παρατηρούνται οι περισσότερες ηλιακές κηλίδες, ισχυρές ηλιακές καταιγίδες φορτισμένων σωματιδίων πλήττουν την προστατευτική γεωμαγνητική ασπίδα της Γης, αποσυντονίζοντας δορυφόρους, προκαλώντας διακοπές στις τηλεπικοινωνίες και στην παροχή ηλεκτρισμού κ.α., ενώ παράλληλα πάνω από τους πόλους δημιουργείται το θεαματικό φαινόμενο του σέλαος.
Όμως οι αμερικανοί γεωφυσικοί διαπίστωσαν ότι πέρυσι η Γη βομβαρδίστηκε με έντονους ηλιακούς ανέμους, παρόλο που ο ήλιος βρίσκεται σε ασυνήθιστα ήσυχη φάση και οι αστρονόμοι αναζητούν εις μάτην να δουν κηλίδες.
Το σημερινό ηλιακό ελάχιστο έχει λιγότερες κηλίδες από οποιαδήποτε άλλο αντίστοιχο ηλιακό ελάχιστο κατά τα τελευταία 75 χρόνια.
Παρόλα αυτά, οι συγκριτικές μετρήσεις μεταξύ 2008 και 1996 (όταν υπήρξε το αμέσως προηγούμενο ηλιακό ελάχιστο) έδειξαν ότι αυτή την φορά ο ήλιος έπληξε τη Γη με τριπλάσιας ισχύος ηλιακούς ανέμους σε σχέση με το 1996.
Σύμφωνα με την μελέτη, καθώς ο αριθμός των ηλιακών κηλίδων έπεσε κατακόρυφα κατά τα τελευταία λίγα χρόνια, μεγάλες τρύπες εμφανίστηκαν κοντά στον ισημερινό του ήλιου, από όπου εκτινάσσονται ρεύματα υψηλής ενέργειας που καλύπτουν μεγάλο μέρος της Γης. Κάθε τέτοιο ρεύμα φορτισμένων ηλιακών σωματιδίων μπορεί να διαρκέσει επτά ως δέκα μέρες.
Πηγή: Ελευθεροτυπία
Leave a Comment