Περιβάλλον Ζωή και Γη

Ο πατέρας του φαινόμενου του θερμοκηπίου προειδοποιεί ότι θα αποτύχει η διάσκεψη στην Κοπεγχάγη

Ένας από τους σπουδαιότερους φυσικούς της ατμόσφαιρας και του κλίματος, ο James Hansen που σήμερα είναι 68 ετών, έχει πρωτοστατήσει στους αγώνες για την σωτηρία του πλανήτη μας από το φαινόμενο του θερμοκηπίου, Εργάζεται στο Ινστιτούτο Goddard της NASA και θεωρείται από τους πρωτοπόρους που ανέδειξαν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 προέβλεψε την υπερθέρμανση του πλανήτη που θα ερχόταν στις επόμενες δεκαετίες και προειδοποίησε γι αυτό την αμερικανική Γερουσία με στοιχεία για πρώτη φορά.

Print Friendly, PDF & Email
Share

(updated) Από τις 7 Δεκεμβρίου και για δέκα ολόκληρες μέρες αρχηγοί κρατών και αντιπροσωπείες από 192 χώρες θα προσπαθούν, θεωρητικά, να σώσουν τον κόσμο. Θα μιλήσουν για πολλά ζητήματα.

Η ελπίδα είναι πως η διάσκεψη της Κοπεγχάγης θα δώσει τη μεγάλη ώθηση που χρειάζεται, για να σωθεί ο πλανήτης από την ερήμωση που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.

Εντούτοις, οι οιωνοί δεν είναι καλοί, αφού εκτός των ελάχιστα φιλόδοξων στόχων και της μέχρι τώρα αποτυχίας στην επίτευξη συμβιβασμού με τις αναπτυσσόμενες χώρες, αρνητικά προδιαθέτει και η «λύση» της εμπορίας ρύπων που προωθούν ΗΠΑ-Ε.Ε., εις βάρος μιας πιο ουσιαστικής λύσης, όπως η επιβολή φόρου στον άνθρακα. Επιπλέον, μένει να δούμε αν τυχόν υποτροπιασμός της ύφεσης και της κρίσης προκαλέσει το ναυάγιο των επεκτατικών πειραμάτων της οικονομικής πολιτικής και την αναστολή-καθυστέρηση του ζωτικού πράσινου μετασχηματισμού.

Ένας από τους σπουδαιότερους φυσικούς της ατμόσφαιρας και του κλίματος, ο James Hansen που σήμερα είναι 68 ετών, έχει πρωτοστατήσει στους αγώνες για την σωτηρία του πλανήτη μας από το φαινόμενο του θερμοκηπίου, Εργάζεται στο Ινστιτούτο Goddard της NASA και θεωρείται από τους πρωτοπόρους που ανέδειξαν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 προέβλεψε την υπερθέρμανση του πλανήτη που θα ερχόταν στις επόμενες δεκαετίες και προειδοποίησε γι αυτό την αμερικανική Γερουσία με στοιχεία για πρώτη φορά.

James Hansen Η αλλαγή του κλίματος: ζήτημα ζωής ή θανάτου λέει ο James Hansen (εικόνα)

Τώρα ο James Hansen, λέει στην εφημερίδα Guardian πως πιστεύει ότι οι συνομιλίες στην Κοπεγχάγη είναι εσφαλμένες και το καλύτερο είναι να αποτύχουν.

"Η προσέγγιση που γίνεται στις συζητήσεις είναι τόσο θεμελιωδώς λάθος που θα ήταν καλύτερα να την επαναξιολογήσουμε," ανέφερε ο Hansen.

Ο Hansen πολύ καιρό τώρα κάνει κριτική για τα ανώτατα όρια και το σύστημα των εμπορικών ανταλλαγών των ρύπων, που προτείνεται ως το παγκόσμιο μέσο προστασίας κατά της αλλαγής του κλίματος στη Σύνοδο Κορυφής της Κοπεγχάγης, την επόμενη εβδομάδα.

Το σύστημα αυτό συγκρίνεται με τις απολαύσεις που επιτρέπονταν ελεύθερα, αρκεί να αγόραζαν το συγχωροχάρτι οι αμαρτωλοί κατά τον Μεσαίωνα από την Καθολική Εκκλησία,τόνισε ο Hansen

"Είναι εξίσου καλό να μην έχουμε ουσιαστική συνθήκη,, διότι αν πρόκειται να είναι ένα πράγμα τύπου Κιότο, και οι άνθρωποι συμφωνούν ότι έτσι θα γίνει, τότε θα περάσουν χρόνια προσπαθώντας τα κράτη να προσδιορίσουν τι σημαίνει ακριβώς αυτό και ποια είναι η δέσμευση, ποιοι είναι οι μηχανισμοί, καθώς και η όλη ιδέα ότι υπάρχουν στόχοι, που υποτίθεται ότι πρέπει να τηρηθούν από τα κράτη με τα κάθε λογής αντισταθμιστικά οφέλη (τα οποία πωλούνται μέσω της ελεύθερης αγοράς του άνθρακα). Αυτό όλο λοιπόν το σύστημα σημαίνει ότι ξέρουμε εκ των προτέρων ότι είναι μια προσπάθεια να συνεχίσουμε την πρακτική της μπιζνες”, καταλήγει ο Hansen.

Έτσι, λίγο πριν από την κρίσιμη Σύνοδο της Κοπεγχάγης για την κλιματική αλλαγή ταράζει και πάλι τα νερά και αποκηρύσσει τη Διάσκεψη ούτε λίγο ούτε πολύ σαν κωμωδία. Δήλωσε  μάλιστα ότι σκέφτεται να τη μποϋκοτάρει, αφού εκεί θα επιδιωχθεί μια εμπορική συμφωνία, στη βάση των «ορίων και εμπορίας» εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

«Τα ανεπτυγμένα κράτη στοχεύουν σε μια αγοραπωλησία «αμαρτιών», δίνοντας ένα μικροποσό στις αναπτυσσόμενες χώρες» εξηγεί ο Hansen.

Οι αναπτυγμένες χώρες λέει ότι εμπνεύστηκαν το σύστημα «ορίων και εμπορίας», μόνο και μόνο για να σφραγίσουν μία συμφωνία στην Κοπεγχάγη, που θα είναι ουσιαστικά αναποτελεσματική στη μείωση διοξειδίου του άνθρακα.

«Το περιβαλλοντικό πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι τα ορυκτά καύσιμα είναι η πιο φθηνή μορφή ενέργειας. Όσο υπάρχουν αποθέματα θα χρησιμοποιούνται» εξηγεί ο Hansen.

Οι δε υποσχέσεις των κρατών ότι θα μειώσουν τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου δεν πρόκειται να τηρηθούν. Γι αυτό και ελπίζει να μην πετύχει τώρα η Διάσκεψη παρά να καταλήξει σε μία συμφωνία με βάση το σύστημα «ορίων και εμπορίας του άνθρακα».

Πιστεύει δε ότι καλύτερα είναι να αναβληθεί η Διάσκεψη ώστε να γίνει μια πιο αποτελεσματική συμφωνία, η οποία, σύμφωνα με αυτόν, είναι η φορολογία στις βιομηχανίες ανάλογα με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, η οποία μάλιστα θα αυξάνεται σταδιακά. Τα χρήματα θα επιστρέφονται στους πολίτες με τη μορφή μερίσματος.

Ο μεγάλος φυσικός είναι ριζικά αντίθετος με την αρχή της αγοράς ρύπων και όλη την επιχείρηση που στήνεται γύρω από αυτήν: «Είναι κάτι ανάλογο με το πρόβλημα της δουλείας ή του ναζισμού που αντιμετώπισαν ο Αβραάμ Λίνκολν και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ αντίστοιχα. Με τέτοια θέματα δεν κάνεις συμβιβασμούς. Δεν μπορείς να λες "θα μειώσουμε τη δουλεία κατά 50% ή 40%". Δυστυχώς», συνεχίζει ο κορυφαίος αμερικανός επιστήμονας, «οι ηγέτες μας δεν έχουν τα κότσια να αδράξουν την ευκαιρία και να πουν τι πρέπει πραγματικά να γίνει. Αντίθετα, συνεχίζουν να κάνουν τα ίδια».

Η κυβερνητική αδράνεια, στο φαινόμενο του θερμοκηπίου επιβάλει κοινωνική αντίδραση. Και καταλήγει: «Αυτός είναι ο ακτιβισμός που χρειαζόμαστε».

Ο James Hansen, είναι επικεφαλής στο Ινστιτούτο Goddard της ΝΑΣΑ, που ειδικεύεται σε μελέτες του διαστήματος, καθώς και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.

Την επόμενη εβδομάδα, θα κυκλοφορήσει το πρώτο βιβλίο του James Hansen με τίτλο «Οι θύελλες που θα βρουν τα εγγόνια μου» Σε αυτό προειδοποιεί ότι ο πλανήτης μας, είναι σε άμεσο κίνδυνο να «καταρρεύσει». Και δηλώνει: «Είναι η τελευταία μας ευκαιρία».

Ο James Hansen είναι ερευνητής στο Ινστιτούτο της Γης του Πανεπιστημίου Κολούμπια. Έλαβε το διδακτορικό του στη φυσική και την αστρονομία από το Πανεπιστήμιο της Αϊόβας, όπου μαθήτευσε υπό τον James van Allen. Ο Hansen είναι ευρύτερα γνωστός λόγω των καταθέσεών του ενώπιον επιτροπών του Κογκρέσου τη δεκαετία του 1980, οι οποίες συνέβαλαν στη συνειδητοποίηση του προβλήματος της παγκόσμιας θέρμανσης.

Ο σκεπτικιστής Λόμποργκ

Ο 45χρονος Δανός οικονομολόγος Μπγιορν Λόμποργκ, από τους πιο παλιούς και πιο γνωστούς αμφισβητίες της κυρίαρχης άποψης για το κλίμα, έχει αναθεωρήσει πια κάποιες παλιές του απόψεις. «Η υπερθέρμανση της Γης είναι γεγονός και δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι προκαλείται από τον άνθρωπο», λέει σε μια συνέντευξή του ο άνθρωπος που έχει περιληφθεί από το ΤΙΜΕ στις εκατό προσωπικότητες με τη μεγαλύτερη επιρροή στον πλανήτη. Ο Λόμποργκ αναγνωρίζει ότι οι εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (IPCC) αποτελούν την πιο αξιόπιστη πηγή γνώσης για το θέμα.

Δεν πιστεύει όμως ότι το πρόβλημα θα λυθεί με την εξαγγελία φιλόδοξων, αλλά μη ρεαλιστικών, στόχων για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου. Αντί γι΄ αυτό, προτείνει να διατεθεί το 0,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ για την ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών. Όταν αυτές οι τεχνολογίες αρχίσουν να χρησιμοποιούνται ευρέως, η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα θα είναι πια εφικτή. Ανάλογη επιχειρηματολογία χρησιμοποιούν και άλλοι. Για να γίνουν θυσίες, λένε, χρειάζονται κίνητρα, χρειάζονται έτοιμες και καλά επεξεργασμένες εναλλακτικές λύσεις.

Όλα αυτά τα προηγούμενα είναι σωστά, μόνο που είναι επιχειρήματα για δύο δεκαετίες πίσω. Τώρα πια δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου. Το πρόβλημα με τις εξαγγελίες των κυβερνήσεων δεν είναι (μόνο) η δυσκολία εφαρμογής τους, αλλά η ατολμία τους. Ενώ εμείς κουβεντιάζουμε, νησιά του Ειρηνικού σαν το Τουβάλου, ένα από τα μικρότερα κράτη του κόσμου ανάμεσα στη Χαβάη και Αυστραλία, κινδυνεύουν να βουλιάξουν.

Η αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος

Προς το παρόν, η πιο ακριβής γνώση μας αναφορικά με την ευαισθησία του κλίματος βασίζεται σε δεδομένα από την ιστορία του πλανήτη μας, και τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτουν ότι μικρές δυνάμεις, εφόσον επενεργούν επί μακρά διαστήματα, μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες κλιματικές αλλαγές.

clima_catastrophe

Ανθρωπογενείς δυνάμεις, ειδικότερα αυτές που αυξάνουν τα αέρια θερμοκηπίου, την αιθάλη και διάφορα άλλα μικρά σωματίδια, ξεπερνούν τώρα πια τις φυσικές δυνάμεις, οπότε ο πλανήτης μας έχει αρχίσει να θερμαίνεται, με ρυθμό μάλιστα που προβλέπεται από κλιματικά μοντέλα.

Η σταθερότητα των μεγάλων παγετωνικών καλυμμάτων της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής και η ανάγκη διατήρησης και προστασίας των ακτογραμμών παγκοσμίως θέτουν ένα κατώτερο όριο στην έκταση του φαινομένου της παγκόσμιας θέρμανσης ―όριο το οποίο θα συνιστά «επικίνδυνη ανθρωπογενή παρέμβαση» στο κλίμα.

Η ανάσχεση της παγκόσμιας θέρμανσης απαιτεί επείγουσα διεθνή συνεργασία άνευ προηγουμένου, οι απαιτούμενες ενέργειες όμως είναι εφαρμόσιμες και θα επιφέρουν επιπρόσθετα οφέλη στην ανθρώπινη υγεία, τη γεωργία και το περιβάλλον.

Κάθε χρόνο από το 1992, τα Ηνωμένα Έθνη διοργανώνουν μια δεκαπενθήμερη διάσκεψη με τους παγκόσμιους ηγέτες για να συζητήσουν τι πρέπει να γίνει ώστε να αποτραπεί τη παγκόσμια απειλή της κλιματικής αλλαγής .

Το Δεκέμβριο του 2009, αυτή η συνεδρίαση θα είναι στην Κοπεγχάγη, Δανία. Εκεί, οι εκπρόσωποι, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, και οι επιχειρήσεις από κάθε έθνος θα συναντηθούν για να οριστικοποιήσουν μια νέα παγκόσμια συμφωνία κατά της κλιματικής αλλαγής.

Η Ευρώπη είναι αλήθεια ότι έχουν προχωρήσει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο προς μια οικονομία χαμηλής κατανάλωσης του άνθρακα, κάτι που θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πρότυπο για τον υπόλοιπο κόσμο. Όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει την πολιτική επιρροή για να καθορίσει το αποτέλεσμα της Κοπεγχάγης. Παρ’ όλα αυτά η ΕΕ πρέπει να κρατήσει ζωντανή την προοπτική μιας παγκόσμιας συμφωνίας, ώστε οι ευρωπαίοι επιχειρηματίες και ψηφοφόροι να πιστέψουν ότι θα αποκομίσουν κέρδη από τις μελλοντικές αγορές της πράσινης τεχνολογίας.

Κι άλλα προβλήματα εκτός των αερίων του θερμοκηπίου

Υπάρχουν, όμως, και άλλα που δεν θα τα αγγίξουν καθόλου ή που δεν θα τα πουν με το όνομά τους: Το νερό, το τόσο πολύτιμο και οσονούπω δυσεύρετο, θα απουσιάζει ως θέμα από τη μεγαλύτερη διάσκεψη της δεκαετίας που γίνεται με θέμα το περιβάλλον. Μπορεί πολλές περιοχές της Γης να αντιμετωπίζουν τρομακτικό πρόβλημα λειψυδρίας, οι επιστήμονες εδώ και χρόνια να προειδοποιούν ότι οι πόλεμοι του 21ου αιώνα θα γίνονται -κυρίως- για το νερό και στην Αφρική να βλέπουμε τα πρώτα δείγματα.

Η Κοπεγχάγη πάντως, θα μείνει «στεγνή». Ισως γιατί οι συμμετέχοντες θεώρησαν ότι η αιτία όλων των κακών είναι το διοξείδιο του άνθρακα και, αν επιλυθεί αυτό το πρόβλημα, τα υπόλοιπα θα πάρουν σιγά-σιγά τον δρόμο τους. Ισως, πάλι, οι εγκέφαλοί τους να είναι προγραμματισμένοι ώστε να μελετούν τα προβλήματα μεμονωμένα και όχι σφαιρικά, ακόμα κι αν αυτά είναι αλληλένδετα.

Πηγή: δίκτυο

Print Friendly, PDF & Email

About the author

physics4u

Leave a Comment

Share