Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων διαπίστωσε ότι οι μόνιμοι πάγοι στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Σιβηρίας, που από καιρό θεωρούνται ότι είναι ένα αδιαπέραστο φράγμα για το μεθάνιο που κρύβεται από κάτω, είναι διάτρητοι και άρχισε να αφήνει να διαρρεύσουν μεγάλες ποσότητες μεθανίου στην ατμόσφαιρα.
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλή τους Natalia Shakhova and Igor Semiletov του Πανεπιστημίου της Αλάσκα, βρήκε ότι η υφαλοκρηπίδα της Αρκτικής, η οποία περιέχει τεράστιες ποσότητες κατεψυγμένου μεθανίου, εμφανίζει σημάδια αστάθειας και πολύ μεγάλου εξαερισμού του μεθανίου, ένα από τα πιο ισχυρά αέρια του θερμοκηπίου. Η ομάδα μέτρησε τα επίπεδα του μεθανίου στα νερά και τον αέρα της περιοχής – έκτασης τουλάχιστον 2 τετραγωνικών εκατομμυρίων χιλιομέτρων – το διάστημα 2003-2008.
Κατά μέσο όρο, η συγκέντρωση του μεθανίου στην Αρκτική είναι σήμερα 1,85 μέρη ανά εκατομμύριο, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 400.000 ετών, αναφέρουν οι επιστήμονες.
Η εκπομπή του μεθανίου αποδείχθηκε πολύ μεγαλύτερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί -περίπου 8 εκατομμύρια τόνοι σε ετήσια βάση, από τους περίπου 440 εκατομμύρια τόνους που απελευθερώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο κάθε χρόνο. Μπορεί να μας φαίνεται ο αριθμός αυτός χαμηλός, ωστόσο το μεθάνιο είναι 30 φορές πιο δραστικό από το διοξείδιο του άνθρακα ως αέριο του θερμοκηπίου.
Η απελευθέρωση του μεθανίου, ακόμα και ενός μικρού κλάσματος, που αποθηκεύεται κάτω από τους μόνιμους πάγους θα μπορούσε να προκαλέσει μια απότομη αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη.
«Η ποσότητα του μεθανίου που σήμερα βγαίνει από την Ανατολική Σιβηρία είναι συγκρίσιμη με την ποσότητα που προέρχεται από τους ωκεανούς όλου του κόσμου», δήλωσε ο Shakhova, ερευνητής στο Διεθνές Κέντρο Αρκτικών Ερευνών.
Το μεθάνιο είναι ένα αέριο του θερμοκηπίου πάνω από 30 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα. Ελευθερώνεται από κατεψυγμένα προηγουμένως εδάφη με δύο τρόπους.
Όταν το οργανικό υλικό (το οποίο περιέχει άνθρακα) αποθηκεύεται σε λιωμένα μόνιμα στρώματα πάγου, αρχίζει να αποσυντίθεται και, υπό αναερόβιες συνθήκες, απελευθερώνει σταδιακά μεθάνιο.
Το μεθάνιο μπορεί επίσης να αποθηκευτεί στο βυθό της θάλασσας, σαν αέριο μεθανίου ή ένυδρο μεθάνιο και στη συνέχεια να ελευθερωθεί καθώς λιώνουν τα μονίμως παγωμένα στρώματα πάγου.
Αυτές οι απελευθερώσεις μπορεί να είναι μεγαλύτερες και πιο απότομες από εκείνες που προκύπτουν από την αποσύνθεση.
Η Αρκτική Ζώνη της Ανατολικής Σιβηρίας είναι πλούσιο σε μεθάνιο, είναι μια περιοχή που περιλαμβάνει πάνω από 2 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα του πυθμένα του Αρκτικού Ωκεανού.
Αυτή η έκταση είναι τριπλάσια από τους υγροτόπους δίπλα στη Σιβηρία, οι οποίοι έχουν θεωρηθεί ως η κύρια πηγή στο Βόρειο Ημισφαίριο για το ατμοσφαιρικό μεθάνιο.
Τα αποτελέσματα της έρευνας της Shakhova δείχνουν ότι η υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Σιβηρίας στην Αρκτική είναι ήδη μια σημαντική πηγή μεθανίου, που απελευθερώνει 7 teragrams μεθανίου ετησίως, που είναι όση και αυτή που εκπέμπεται από το υπόλοιπο τμήμα του ωκεανού.
"Η ανησυχία μας είναι ότι το υποθαλάσσιο μόνιμα παγωμένο τμήμα παρουσιάζει ήδη σημάδια αποσταθεροποίησης," λέει η Shakhova.
"Κι αν αποσταθεροποιεί περαιτέρω, τότε οι εκπομπές του μεθανίου, δεν θα είναι σε teragrams, αλλά πολύ περισσότερες", πρόσθεσε.
Τα επίπεδα του μεθανίου σε ολόκληρη την Αρκτική είναι συνήθως 8 με 10 τοις εκατό υψηλότερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Κι όταν η ερευνητική ομάδα πέταξε πάνω από την κρηπίδα του πάγου, βρήκε μεθάνιο σε επίπεδα 5 με 10 τοις εκατό υψηλότερα από τα ήδη υψηλά επίπεδα της Αρκτικής.
Η περιοχή της Ανατολικής Σιβηρίας εκτός από το να συγκρατεί μεγάλες ποσότητες παγωμένου μεθανίου, μας ανησυχεί ακόμα γιατί είναι και πολύ ρηχή.
Στα ρηχά της Ανατολικής Σιβηρίας το μεθάνιο απλά δεν έχει αρκετό χρόνο για να οξειδωθεί, πράγμα που σημαίνει ότι το περισσότερο από αυτό το μεθάνιο διαφεύγει στην ατμόσφαιρα.
Αυτό πάλι, σε συνδυασμό με την πραγματική ποσότητα του μεθανίου στην περιοχή, θα μπορούσε να προσθέσει μια ανυπολόγιστη μεταβλητή μέχρι τώρα για τα κλιματικά μοντέλα.
Όπως γράφουν οι ερευνητές η απελευθέρωση έστω και ενός μικρού μέρους από το μεθάνιο της υφαλοκρηπίδας της Ανατολικής Σιβηρίας «θα πυροδοτήσει μια απότομη κλιματική αλλαγή»
Διευκρινίζουν πάντως ότι παραμένει άγνωστο αν η διαρροή μεθανίου άρχισε πρόσφατα, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας, ή συνεχίζεται από το τέλος της πιο πρόσφατης εποχής των παγετώνων.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει πάντως ότι μεγάλες ποσότητες μεθανίου απελευθερώνονται όχι μόνο από το βυθό αλλά και από τα μονίμως παγωμένα εδάφη της αρκτικής τούνδρας στη Σιβηρία, τα οποία έχουν πλέον αρχίσει να ξεπαγώνουν.
Το μεθάνιο σε αυτή την περίπτωση προέρχεται από την αποσύνθεση φυτικού υλικού μέσα στο έδαφος και παραμένει παγιδευμένο υπογείως λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας
Πηγή: ΑΝΙ
Leave a Comment