Εγκέλαδος: το φεγγάρι με τα γκέυζερ

Ο Εγκέλαδος, η χιονομπάλα του Κρόνου, είναι ένα πολύ βίαιο φεγγάρι. Μια σειρά από θερμοπίδακες (geysers) κοντά στο νότιο πόλο του εκτινάσσει πολύ ψηλά πίδακες υδρατμών και κρυστάλλων πάγων. Κάποια ποσότητα από αυτούς τους πάγους καταρρέουν προς την επιφάνεια ως χιόνι, φτιάχνοντας έτσι ένα λαμπρό χειμωνιάτικο παλτό, και έτσι γίνεται το λευκότερο αντικείμενο στο ηλιακό σύστημα. Τα υπόλοιπα διαφεύγουν ώστε να σχηματίσουν έναν ομιχλώδη δακτύλιο γύρω από τον Κρόνο.

Αριστερά: Ο Εγκέλαδος μοιάζει σαν καλλιτεχνικό γκράφιτι, με τα γκέυζερ του να ψεκάζουν υλικό ακόμα και στους άλλους δορυφόρους του Κρόνου

Τα γκέυζερ μπορεί να οφείλονται σε ένα εσωτερικό ωκεανό κάτω από το νότιο πόλο του φεγγαριού. Αν είναι έτσι τα πράγματα, ίχνη των τυχόν μικροβίων που μπορεί να βρίσκονται εκεί κάτω θα μπορούσαν να βρεθούν πολύ εύκολα, από μια περαστική διαστημοσυσκευή. Η όποια ζωή πάνω στον Εγκέλαδο θα είναι πολύ ευκολότερο να ανιχνευθεί από κάθε ‘φυλακισμένο’ πλάσμα στην Ευρώπη.

Παγωμένες τουλίπες ατμών στον Εγκέλαδο σύμφωνα με μια καλλιτεχνική εικόνα

Ωστόσο, η ζωή πάνω στον Εγκέλαδο δεν θα είναι εύκολη. Όλη η δραστηριότητα του φεγγαριού κατά πάσα πιθανότητα προκαλείται από την παλιρροϊκή θέρμανση – αν δεν υπάρχει κάτι πραγματικά παράξενο (ραδιενεργά στοιχεία) εκεί μέσα στον πυρήνα του φεγγαριού από όπου προέρχεται η μεγάλη θερμότητα που φανερώνεται στην επιφάνεια με την μορφή των γκέϋζερ – για πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια τώρα που ο Εγκέλαδος ταλαντεύεται εδώ και εκεί στην έκκεντρη τροχιά του, αναγκάζοντας τον σε ένα ανήσυχο κύκλο κλιματικής αλλαγής. Η ζωή φυσικά θα ήταν καταδικασμένη αν η θάλασσα πάγωνε  τελείως κατά τη διάρκεια των ψυχρότερων εποχών.

Ακόμη και τα ψυχρά φεγγάρια Ευρώπη και Εγκέλαδος, με μέση θερμοκρασία επιφάνειας περίπου 100 Kelvin και 75 Κ αντίστοιχα, είναι ένας γλυκός παράδεισος σε σύγκριση με το μεγαλύτερο φεγγάρι του Ποσειδώνα, τον Τρίτωνα, όπου η θερμοκρασία κυμαίνεται γύρω στους 40 Κ (-230 ° C κάτω από το μηδέν). Η επιφάνεια του Τρίτωνα είναι παγωμένη με διάφορους εξωτικούς πάγους και μείγματα με νερό, άζωτο και μεθάνιο.

Εικόνες του Εγκέλαδου από το Cassini δείχνουν πολλαπλά γκέυζερ

Και όμως αυτός ο παγωμένος κόσμος του Τρίτωνα είναι εκπληκτικά ζωντανός. Τουλίπες ατμών από τα γκέυζερ πετάγονται ψηλά όταν το ηλιακό φως εξατμίζει πτητικές ενώσεις του αζώτου, ενώ δημιουργείται και μια λεπτή ατμόσφαιρα από άζωτο σχηματίζοντας αραιά σύννεφα με καιρικά φαινόμενα, που αλλάζουν με τις εποχές του Τρίτωνα.

Αν σας άρεσε αυτό το άρθρο δείτε και τα

• Ο δορυφόρος Εγκέλαδος του Κρόνου «μπορεί να φιλοξενεί ζωή»
• Μπορεί ο Εγκέλαδος να έχει νερό και ζωή;
• Ίσως υπάρχει ένας υπόγειος ωκεανός νερού στον Εγκέλαδο τον δορυφόρο
• Πολλαπλά γκέυζερ δείχνουν νέες εικόνες του Εγκέλαδου
• Τα γκέυζερ του Εγκέλαδου προέρχονται από την διάσπαση ραδιενεργών πυρήνων