Δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες εντόπισαν στον αστεροειδή 24 Τhemis εκτεταμένη παρουσία νερού σε παγωμένη μορφή, ανακάλυψη η οποία γίνεται για πρώτη φορά σε τέτοιου είδους διαστημικό σώμα.
Καλλιτεχνική αναπαράσταση του πρώτου αστεροειδούς με παγωμένο νερό
Το γεγονός κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό, τόσο για τη μελέτη των αστεροειδών όσο και επειδή ενισχύεται η θεωρία ότι το νερό αλλά και τα δομικά υλικά της ζωής δεν αναπτύχθηκαν στη Γη αλλά έφθασαν μαζί με τους αστεροειδείς που έπεφταν συνεχώς επάνω στον πλανήτη μας αμέσως μετά τη δημιουργία του. Ο κομήτης βρίσκεται στην κύρια ζώνη αστεροειδών του ηλιακού μας συστήματος, ανάμεσα στον Άρη και στον Ήλιο.
Ο 24 Τhemis έχει διάμετρο 200 χλμ., η θερμοκρασία του είναι-38 βαθμοί Κελσίου και οι ερευνητές χρησιμοποιώντας ένα τηλεσκόπιο υπερύθρων της ΝΑSΑ στη Χαβάη διεπίστωσαν ότι η επιφάνειά του καλύπτεται από μια λεπτή επίστρωση παγωμένου νερού. Με δεδομένο ότι κατά το πέρασμα του κομήτη κοντά στον Ήλιο η επίστρωση αυτή θα έπρεπε να έχει λιώσει, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι πρέπει να υπάρχει κάποιος μηχανισμός στο εσωτερικό του που να παράγει συνεχώς παγωμένο νερό. Εξετάζεται επίσης και το ενδεχόμενο ο 24 Τhemis να συγκρούστηκε πρόσφατα με κάποιον παγωμένο κομήτη.
Από το νερό των αστεροειδών στους… ωκεανούς
Οι αστεροειδείς τελικά δεν είναι τα ξερά βράχια που νόμιζαν οι αστρονόμοι. Δύο νέες έρευνες εντόπισαν άφθονο πάγο και οργανικές ουσίες σε έναν μεγάλο αστεροειδή, ανάμεσα στον Δία και τον Άρη, και ίσως έτσι εξηγούν από πού προήλθε το νερό της υδρογείου, ή ακόμα και η ίδια η ζωή.
Σε μια ενδιαφέρουσα σύμπτωση, η ανακάλυψη έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την ανακοίνωση των σχεδίων της κυβέρνησης Ομπάμα για επανδρωμένη αποστολή σε κάποιον αστεροειδή μέσα στην επόμενη δεκαετία. Φαίνεται ότι οι αστροναύτες θα βρουν ένα ενδιαφέρον, παγωμένο τοπίο και θα έχουν άφθονο νερό για να πιουν και να παράγουν καύσιμα.
Την ανακάλυψη παρουσιάζουν στο περιοδικό Nature δύο ερευνητικές ομάδες που μελέτησαν τον αστεροειδή Θέμις 24, ένα βράχο διαμέτρου 160 χιλιομέτρων, ο οποίος βρίσκεται στη λεγόμενη Ζώνη των Αστεροειδών, ανάμεσα στον Δία και τον Κρόνο.
Αναλύοντας την ηλιακή ακτινοβολία που ανακλάται στην επιφάνεια του σώματος, χρησιμοποίησαν ένα τηλεσκόπιο της NASΑ στη Χαβάη, οι ερευνητές ανίχνευσαν τη χαρακτηριστική φασματική υπογραφή του νερού. Περίπου το ένα τρίτο της επιφάνειας του αστεροειδή βρέθηκε να καλύπτεται από πάγο ή λεπτό χιόνι.
Το κάλυμμα αυτό πρέπει λογικά να ανανεώνεται από κάποιο απόθεμα νερού που υπάρχει στο εσωτερικό του βράχου, διαφορετικά θα είχε χαθεί υπό τη μορφή αερίου στα δισεκατομμύρια χρόνια που έχουν περάσει από το σχηματισμό των αστεροειδών.
Αστεροειδείς και κομήτες
Η βασική διαφορά ανάμεσα στους αστεροειδείς και τους κομήτες είναι ότι οι πρώτοι είναι στεγνοί βράχοι, ενώ οι δεύτεροι αποτελούνται από ένα σαθρό μείγμα πάγου και σκόνης.
Ωστόσο οι νέες έρευνες υποδεικνύουν ότι η διαφορά δεν είναι σαφής και ότι στην πραγματικότητα υπάρχει μια συνέχεια ανάμεσα στις δύο κατηγορίες σωμάτων.
Οι αστρονόμοι υποψιάζονταν ότι στο εσωτερικό των αστεροειδών υπάρχει οξυγόνο, υδρογόνο και μόρια νερού, συνδεμένα σε σωματίδια αργίλου, αυτή όμως είναι η πρώτη ξεκάθαρη ένδειξη.
Οι αναλύσεις έδειξαν όμως την ύπαρξη όχι μόνο νερού αλλά και απλών οργανικών ουσιών, όπως αυτές από τις οποίες πιστεύεται ότι εξελίχθηκε τελικά η ζωή στη Γη. «Δείξαμε ότι οι αστεροειδείς είναι πιο υγροί από ό,τι νομίζαμε. Δείξαμε επίσης ότι περιέχουν οργανικά μόρια τα οποία ίσως αποτέλεσαν τους δομικούς λίθους για τη ζωή στη Γη» δήλωσε Χιουμπέρτο Κάμπινς του Πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριντα, επικεφαλής της μίας μελέτης.
Η επιβεβαίωση των δύο νέων μελετών θα καθιστούσε έτσι τους αστεροειδούς ιδανική λύση στο μυστήριο της προέλευσης των ωκεανών. Μέχρι σήμερα, η επικρατέστερη εξήγηση είναι ότι το νερό του πλανήτη προήλθε από τους κομήτες.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι το νερό των κομητών παρουσιάζει διαφορετική αναλογία ισοτόπων υδρογόνου από ό,τι το νερό της Γης. Επιπλέον, οι κομήτες βρίσκονται πολύ μακριά από τη Γη, πολύ πέρα κι από την τροχιά του Πλούτωνα, και σπάνια επισκέπτονται τη γειτονιά μας.
Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι όταν σχηματίστηκε η Γη, η θερμοκρασία ήταν πολύ υψηλή, συνεπώς δεν ήταν δυνατό να είχε ξεκινήσει τη ζωή της με πολύ νερό, άρα αυτό πρέπει να ήρθε από κάπου αλλού, προφανώς από το διάστημα. Οι κομήτες περιέχουν πολύ πάγο και οι προσκρούσεις τους στην αρχέγονη Γη μπορεί να έφεραν νερό, αλλά πάντα αρκετοί επιστήμονες υποπτεύονταν ότι δεν αρκούσαν οι κομήτες ως πηγή νερού. Τώρα πια στην «εικόνα» μπαίνουν και οι παγωμένοι αστεροειδείς, οπότε δικαιολογείται το πώς ο πλανήτης μας βρέθηκε με τόσο νερό.
Τελευταία, έχει ενταθεί η μελέτη των αστεροειδών. Ένα ιαπωνικό διαστημικό σκάφος θα επιστρέψει στη Γη σε λίγες εβδομάδες με δείγματα βράχων από την επιφάνεια ενός αστεροειδούς. Το σκάφος «Ροζέτα» της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) θα περάσει δίπλα από ένα άλλο αστεροειδή μέσα στο 2010, ενώ ένα άλλο σκάφος της NASA θα κάνει κάτι ανάλογο το 2010 με έναν τρίτο αστεροειδή. Τέλος, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα έχει ζητήσει από την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία να στείλει αστροναύτες σε έναν αστεροειδή μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2020.
Ο αστεροειδής Θέμις 24, αντίθετα, βρίσκεται πολύ πλησιέστερα, και επιπλέον το νερό του έχει την ίδια αναλογία ισοτόπων υδρογόνου με το νερό της Γης.
Πηγή: Βήμα – ΑΠΕ
Leave a Comment