Η πρόσκρουση ενός αστεροειδούς μεσαίου μεγέθους σε κάποιο ωκεανό θα μπορούσε να καταστρέψει κατά δραστικό τρόπο την στιβάδα του όζοντος για πολλά χρόνια, σύμφωνα με μια ομάδα Αμερικανών ερευνητών. Η καταστροφή αυτή θα εξέθετε την επιφάνεια σε επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας, έως και τρεις φορές πιο μεγάλη από οτιδήποτε άλλη έχει καταγραφεί σήμερα πάνω στη Γη.
Ένας αστεροειδής πέφτει σε ένα ωκεανό (καλλιτεχνική εικόνα)
Ενώ οι μεγάλοι αστεροειδείς, όπως ο διαστημικός βράχος των 15 χιλιομέτρων που εμπλέκεται στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων, είναι γνωστοί για την καταστροφική τους δύναμη, οι μεσαίου μεγέθους αστεροειδείς δηλαδή με διάμετρο μεταξύ 100 και 1000 μέτρων, έχουν επίσης τη δυνατότητα να προκαλέσουν μια παγκόσμια καταστροφή στην βιόσφαιρα. Τα συμβατικά μοντέλα επικεντρώθηκαν σε μεσαίου μεγέθους κτυπήματα των ωκεανών, αναλύοντας άμεσα αποτελέσματα, όπως τσουνάμι, ή κλιματικές αλλαγές που οφείλονται σε μεγάλες ποσότητες σκόνης που εκτινάσσονται στην ατμόσφαιρα.
Τώρα, μια ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής την Elisabetta Pierazzo στο Πλανητικό Ινστιτούτο στην Αριζόνα, είναι οι πρώτοι που το μοντέλο τους μελετάει τις επιπτώσεις στη στιβάδα του όζοντος από μια πρόσκρουση μεσαίου μεγέθους αστεροειδούς στον ωκεανό.
Η Pierazzo και οι συνάδελφοί της προβλέπουν τι θα συμβεί με την πτώση σε μεσαία γεωγραφικά πλάτη με δύο ξεχωριστά σενάρια: Ένα με ένα αστεροειδή διαμέτρου 500 μ. και ένα με πλάτος 1 km, που και τα δύο κτυπούν ένα ωκεανό βάθους 4 χιλιομέτρων με μια ταχύτητα 18 km/s.
Χρησιμοποιώντας ένα τρισδιάστατο μοντέλο διαπιστώθηκε ότι θα εκτιναχθεί σε ύψος 1000 χιλιόμετρα στην ατμόσφαιρα, μια ποσότητα 4,4 × 1012 kg και 4,2 × 1013 κιλά νερό, αντίστοιχα, ένας συνδυασμός υγρού νερού και υδρατμού. Ένα ξεχωριστό μοντέλο, στη συνέχεια, χρησιμοποιήθηκε για να προβλέψει το αποτέλεσμα αυτού του νερού στην χημεία και τη δυναμική της ατμόσφαιρας, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η υπεριώδης ακτινοβολία, τα σέλη και η κίνηση των ιόντων.
“Δεν είσαι καθαρό το νερό της θάλασσας περιλαμβάνει στοιχεία όπως το χλώριο και το βρώμιο. Αυτά αντιδρούν με το όζον και το καταστρέφουν με την παρουσία τους," διευκρινίζει η Pierazzo
Το μοντέλο αυτό τρέχει αρκετά χρόνια μετά την πρόσκρουση και τα αποτελέσματα δείχνουν σημαντικές, μακροχρόνιες βλάβες στη στιβάδα του όζοντος. Στις σπουδαιότερες επιπτώσεις η ομάδα διαπίστωσε ότι: η μείωση του όζοντος θα φθάσει πάνω από 70% για περισσότερο από δύο χρόνια στα μέσα και μεγάλα γεωγραφικά πλάτη. Θα υπάρξει δε μια παγκόσμια μείωση άνω του 50% για περισσότερο από ένα χρόνο. Τα δύο ημισφαίρια θα αντιμετωπίσουν συνεχή μείωση του όζοντος άνω του 40% επί 3,5 χρόνια.
"Το αποτέλεσμα είναι συγκρίσιμο με την πρόσφατη καταστροφή του όζοντος που προκαλείται από τους χλωροφθοράνθρακες. Εκτός, του ότι αντί να περιορίζεται στις πολικές περιοχές, θα ήταν μια παγκόσμια κατάσταση, δηλαδή θα την δούμε παντού. Τόσο σε υψηλά όσο και στα χαμηλά πλάτη," εξήγησε η Pierazzo.
Όμως, το στρώμα του όζοντος δεν θα μπορεί να εμποδίζει τότε την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία να περάσει κάτω στη Γη, κι έτσι η βιόσφαιρα θα επηρεαστεί σημαντικά. Μεταξύ των πιθανών συνεπειών θα είναι αλλαγές τόσο στην ανάπτυξη των φυτών και του DNA. Η παραγωγή των τροφίμων θα μπορούσε επίσης να μειωθεί σημαντικά. Εκτιμήσεις που βασίζονται στην τρύπα του όζοντος λόγω των CFC δείχνουν μια 16% μείωση του όζοντος μπορεί να προκαλέσει μια 5% πτώση στα επίπεδα του φυτοπλαγκτού στον ωκεανό, και μείωσης της απόδοσης της αλιείας κατά 7% ή 7 εκατομμύρια τόνους ψαριών ετησίως.
Άμεσοι κινδύνους
Οι άνθρωποι θα κινδυνεύσουν, επίσης, άμεσα. Η ένταση της υπεριώδους ακτινοβολίας UVI, που προκαλεί συνήθως ηλιακό εγκαύματα, θα φτάσει στην τιμή 11, μια «ακραία» τιμή και πιθανόν να προκαλέσει εγκαύματα μέσα σε λίγα λεπτά. Η υψηλότερη βαθμολογία UVI που καταγράφηκε ποτέ στη γη είναι 20 στο Puna de Atacama, της Αργεντινής. Το Μοντέλο Pierazzo προβλέπει μεγάλες τιμές UVI άνω των 20 για τα δύο πρώτα χρόνια μέχρι το γεωγραφικό πλάτος 70 °, και θα κορυφωθεί στην τιμή 56 περίπου στα 27° Ν, για το κτύπημα από αστεροειδή 1 χιλιομέτρου.
Τα αποτελέσματα που περιγράφονται στην μελέτη για τον αστεροειδή ενός χιλιομέτρου που θα κτυπήσει έναν ωκεανό της Γης, λένε ότι θα χτυπήσει με ενέργεια όση 50.000 μέγα τόνους TNT. Θα ανοίξει έναν κρατήρα στο νερό πλάτους πάνω από 15 χιλιόμετρα, δημιουργώντας έτσι ένα παλιρροϊκό κύμα, με αιχμή ύψους περίπου 40 μέτρων.
Ωστόσο, τέτοια γεγονότα είναι μάλλον σπάνια. «Μια πρόσκρουση αστεροειδούς ενός χιλιομέτρου δεν έχει συμβεί ποτέ στην καταγραμμένη ανθρώπινη ιστορία. Αλλά, τέτοια φαινόμενα πιστεύεται ότι συνέβησαν στο παρελθόν της Γης, πιθανώς με μια συχνότητα περίπου μία φορά κάθε ένα εκατομμύριο χρόνια περίπου», εξήγησε ο Alan Fitzsimmons, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Queen στο Μπέλφαστ για τις συγκρούσεις με αστεροειδείς.
Πηγή: Physics World
Leave a Comment