Η νέα πραγματικότητα της κβαντομηχανικής
Οι φυσικοί αναζητώντας τις βαθύτερες ιδιότητες του μικρόκοσμου ανακάλυψαν πως τα πιο μικρά σωματίδια στο σύμπαν, για παράδειγμα τα ηλεκτρόνια και τα φωτόνια, ξεπερνούν την εικόνα που έχουμε για την πραγματικότητα. Έτσι, ανακάλυψαν πως τα ηλεκτρόνια δεν είναι μόνο ύλη, με τη σημασία που αποδίδουμε σ’ αυτή τη λέξη. Η διάμετρος ενός ηλεκτρονίου, για παράδειγμα, δεν μπορεί να μετρηθεί, γιατί κάθε ηλεκτρόνιο μπορεί να αντιμετωπιστεί σαν δύο πράγματα: είτε σαν ένα κύμα, είτε σαν σωματίδιο (θεωρία του δυαδισμού), το κάθε ένα με διαφορετικά χαρακτηριστικά που μας εμποδίζουν να έχουμε μια καθαρή αντίληψη του.
Σαν σωματίδια, συμπεριφέρονται σαν τα μεγαλύτερα αντικείμενα. Σαν κύματα, όμως, τα ηλεκτρόνια μυστηριωδώς σχηματίζουν τεράστια νέφη που σκεπάζουν όλη την έκταση του ατόμου. Επιδεικνύουν μαγικές ιδιότητες, διαστρεβλώνοντας τον χώρο μέσα από τον οποίο διέρχονται επιδεικνύοντας μια ικανότητα στον δυαδισμό. Οι φυσικοί έχουν ανακαλύψει επιπλέον πως αυτές οι μαγικές ικανότητες χαρακτηρίζουν όλο τον υποατομικό κόσμο, προσδίδοντας μία διάσταση μυστικιστική στη φύση αυτού του σύμπαντος.
Πολύ πιο εκπληκτικές αποκαλύψεις μας περίμεναν με την ανάπτυξη της κβαντομηχανικής. Ο παρατηρητής των φαινομένων του μικρόκοσμου, καθορίζει, στην πράξη, τη φύση ενός υποατομικού σωματιδίου. Όταν οι φυσικοί παρατηρούν τα σωματίδια σαν σωματίδια, κατανοούν πως όντως είναι σωματίδια. Όμως, όταν παρατηρώντας τα ίδια σωματίδια σαν κύματα, τα βρίσκουν σαν κύματα. Η συνέπεια είναι πως η ύλη ορίζεται με μια ενδιαφέρουσα όψη αντί να είναι τελείως καθορισμένη ή πεπερασμένη.
Βαθύτερη κατανόηση των πραγμάτων
Ο φυσικός David Bohm, ένας προστατευόμενος του Einstein, εμβάθυνε ακόμα πιο βαθιά αυτό το μυστήριο. Θεώρησε τη σημασία της νέας φυσικής ακόμη μεγαλύτερη. Διέκρινε πως αν η φύση των υποατομικών σωματιδίων εξαρτάται από την κατάσταση του παρατηρητή, τότε είναι μάταιο να ψάχνουμε για τις αληθινές ιδιότητες των σωματιδίων, όπως θα ήταν ο στόχος ενός επιστήμονα, ή να νομίζουμε πως τα υποατομικά σωματίδια, τα δομικά στοιχεία της ύλης, δεν υπάρχουν πριν κάποιος να μπορέσει να τα παρατηρήσει.
Στα πειράματα του με πλάσμα (πλήρως ιοντισμένη ύλη), στο Εργαστήριο του Berkeley, ο Bohm ανακάλυψε πως τα ξεχωριστά ηλεκτρόνια δρουν σαν να είναι μέρος ενός αλληλοσυνδεόμενου συνόλου. Στο πλάσμα, ένα αέριο που αποτελείται από ηλεκτρόνια και θετικά ιόντα σε υψηλή συγκέντρωση, τα ηλεκτρόνια λίγο-πολύ συμπεριφέρονται σαν ένας αυτορυθμιζόμενος οργανισμός, ως εάν να εμφανίζει μια έμφυτη νοημοσύνη. Ο Bohm ανακάλυψε έκπληκτος πως η υποατομική θάλασσα που δημιουργήθηκε, ήταν συναισθανόμενη. Προεκτείνοντάς το, το άπειρο της υποατομικής πραγματικότητας που είναι η υλιστική δημιουργία, μπορεί επίσης να πει κάποιος ότι είναι συναισθανόμενη.
Γι’ αυτούς που αντιλαμβάνονται το πρόβλημα, ο Bohm εξασφάλισε μια χρήσιμη, αν και περιορισμένη, προϋπόθεση, που μπορεί να οδηγήσει την επιστήμη σε μεγάλα κατορθώματα στη σύγχρονη εποχή, η οποία διασταυρώνεται με ένα νέο φράγμα, πέρα από την αμάθεια του αγνώστου, προς μια ζώνη επιστημονικού λυκόφωτος.
Σαν κάθε δόγμα, που κάποτε ήταν χρήσιμος οδηγός, αυτό έγινε πνιγηρός περιορισμός. Αντίθετα με την αντίληψη για την ικανότητα της ανθρώπινης διανόησης για εξονυχιστική έρευνα της θεμελιώδους πραγματικότητας, ο Bohm, εκείνη την εποχή προκάλεσε τον επιστημονικό κόσμο να ενστερνιστεί μια πιο βαθιά αντίληψη του Κόσμου.
Η πραγματικότητα, υποδεικνύει η εργασία του Bohm, έχει μια πιο λεπτή φύση από αυτή που μπορεί να οριστεί από την γραμμική ανθρώπινη σκέψη, την μοντέρνα επιστήμη και τη διανόηση.
Μέσα στον ιστό της πραγματικότητας, ο Bohm δεν είδε μόνο ένα φαινόμενο κυματοσωματιδιακού δυϊσμού, όπως είδαμε παραπάνω, αλλά μια αλληλοσύνδεση, μια μη-χωρική, μη-τοπική πραγματικότητα, όπου μόνο η εμφάνιση των κυμάτων τα οποία υπάρχουν και σαν σωματίδια υπάρχει. Ισχυρίστηκε ο Bohm, διαισθητικά ίσως, πως τελικά δεν έχει σημασία να δούμε το σύμπαν σαν συνάθροιση από ξεχωριστά μέρη, αφού όλα είναι ενωμένα, ο χώρος και ο χρόνος συνθέτονται από την ίδια ουσία σαν ύλη.
Ένα υποατομικό σωματίδιο, τότε, δεν αλλάζει ξαφνικά σε κύμα (σε ταχύτητες που μπορεί να είναι πέρα από αυτή τη φωτός, όπως ο δάσκαλός του, ο Einstein, πρότεινε), αυτό είναι ήδη ένα κύμα που μοιράζεται τον ίδιο μη-χώρο όπως το σωματίδιο. Οι φυσικοί το αποκαλούν αυτό μη-τοπικότητα. Οι μυστικιστές μοναδικότητα.
Σε απάντηση αυτών που διαφώνησαν, ο Bohm ανέπτυξε μια ακόμη πιο βαθιά αντίληψη, αυτής ενός αλληλοσυνδεόμενου όλου με μία ενσυνείδητη ουσία, όπου όλη η ύλη και τα γεγονότα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, επειδή ο χρόνος, ο χώρος και η απόσταση είναι μια ψευδαίσθηση σε σχέση με την προοπτική.
Ανέπτυξε, πράγματι, ένα ολογραφικό μοντέλο του σύμπαντος, όπου το όλον μπορεί να βρεθεί στο πιο λεπτό τμήμα, για παράδειγμα σε ένα άτομο, και όπου η ύλη, το περιβάλλον και η διάσταση προκύπτουν από τις ολογραφικές προβολές της λεπτής, αλλά ισχυρής ενσυνείδητης ενέργειας.
Ο ακριβής εντοπισμός και, κατ’ επέκταση, η αντίληψη του σχήματος των σωματιδίων, όπως όλα μας δείχνουν, υπάρχει μόνο στο περιβάλλον που σχετίζεται με τη μορφή. Ο Bohm ανακάλυψε πως οτιδήποτε πράγμα συνδέεται με κάθε άλλο, στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον, όσο και με τον χρόνο, τον χώρο και την απόσταση, αφού όλα καταλαμβάνουν τον ίδιο μη-χώρο και μη-χρόνο.
Ο David Bohm τιμήθηκε από τον κόσμο της φυσικής και γενικότερα τον επιστημονικό κόσμο για την αντίληψη πως αναβίωσε το μυστήριο και τη σοφία από τις αρχές του χρόνου. Απορρίπτοντας την ιδέα πως τα σωματίδια δεν υπάρχουν μέχρι να παρατηρηθούν, αυτός, όπως και ο σπουδαίος νομπελίστας φυσικός Brian Josephson, είπε πως οι φυσικοί πρέπει να δουν τη φύση της υποατομικής πραγματικότητας σε έναν νέο δρόμο.
Οι περισσότεροι φυσικοί συμφωνούν πως σε ένα μόνο κυβικό εκατοστό χώρου υπάρχει περισσότερη ενέργεια από το άθροισμα όλων των ενεργειακών πηγών σε ολόκληρο το σύμπαν. Ένα σχολείο φυσικής βρήκε αυτόν τον υπολογισμό τόσο απίστευτο που υπέθεσε πως πρέπει να είναι λάθος.
Αλλά για κάποιον σαν τον Bohm, η αρχή αυτή έχει ειδική σημασία. Η ύλη, σύμφωνα με την ελίτ της υποατομικής φυσικής, δεν μπορεί τελικά να διαχωριστεί από αυτό που αποτελεί τον άδειο χώρο. Είναι, αντίθετα, ένα μέρος του χώρου, και μέρος από τη βαθύτητα, αόρατη σκιά για όποιον δεν βλέπει την πραγματικότητα, λεπτή, ευαίσθητη και βίαια, όταν εκδηλώνεται σαν ύλη για να επιστρέψει ξανά στην αόρατή της κατάσταση. Έτσι, ο χώρος δεν είναι άδειος αλλά πλήρης με υψηλής συγκέντρωσης αιθέρια ενέργεια, την πηγή κάθε ύπαρξης.
Ο Bohm, σύμφωνα με μερικούς, πίστευε πως η σχεδόν παγκόσμια τάση για κατακερματισμό του κόσμου και την παράβλεψη της δυναμικής αλληλοσύνδεσης όλων των πραγμάτων ευθύνονται για πολλά από τα προβλήματά μας.
Πηγή: Ο μυστικιστής φυσικός του David Lewis
Διαβάστε και το άρθρο για τον David Bohm: David Bohm: Ο μυστικιστής της φυσικής κι ένας από τους βαθύτερους στοχαστές του 20ου αιώνα
Leave a Comment