Η ύπαρξη ενός κόσμου με ένα διπλό ηλιοβασίλεμα, σαν τον Τατουίν που εμφανιζόταν στον Πόλεμο των Άστρων, μια 30-χρονη ιστορική ταινία, είναι πλέον επιστημονικό γεγονός. Η αποστολή Kepler της NASA έχει κάνει την πρώτη σαφή ανίχνευση ενός εξωπλανήτη που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από δύο αστέρια – κάπου 200 έτη φωτός από τη Γη, ενώ οι επιστήμονες τον βάφτισαν Kepler-16b. Πρόκειται για μοναδική ανακάλυψη, καθώς μέχρι σήμερα τέτοιοι πλανήτες αποτελούσαν μόνο σενάρια επιστημονικής φαντασίας.
Η μάζα του είναι περίπου το ένα τρίτο εκείνης του πλανήτη Δία. Κάνει μία πλήρη περιστροφή γύρω από τους δύο ήλιους του σε 229 γήινες ημέρες. Τα δύο αυτά αστέρια είναι μικρότερα και όχι τόσο θερμά όσο ο δικός μας Ήλιος και για το λόγο αυτό στον Kepler-16b επικρατούν θερμοκρασίες που κυμαίνονται μεταξύ -73 έως -101 βαθμών Κελσίου.
“Η ανακάλυψη αυτή επιβεβαιώνει μια νέα κατηγορία πλανητικών συστημάτων που είναι δυνατό να φιλοξενούν ζωή," δήλωσε ο κύριος ερευνητής της αποστολής Κέπλερ William Borucki. "Δεδομένου ότι τα περισσότερα αστέρια στο Γαλαξία μας είναι μέρος ενός δυαδικού συστήματος, αυτό σημαίνει ότι οι ευκαιρίες για τη ζωή είναι πολύ ευρύτερες από ό,τι αν οι πλανήτες σχηματίζονται μόνο γύρω από ένα άστρο. Αυτή η ανακάλυψη-ορόσημο επιβεβαιώνει μια θεωρία που οι επιστήμονες έχουν για δεκαετίες, αλλά δεν μπορούσαν να αποδείξουν μέχρι τώρα. "
Μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Laurance Doyle του Ινστιτούτου SETI στην Καλιφόρνια, χρησιμοποίησε στοιχεία από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, το οποίο μετρά τις αυξομειώσεις στη φωτεινότητα περισσότερων από 150.000 άστρων, για την αναζήτηση πλανητών που διέρχονται μπροστά τους. Το Κέπλερ είναι η πρώτη αποστολή της NASA που είναι σε θέση να βρει πλανήτες στο μέγεθος της Γης, μέσα ή κοντά στην «κατοικήσιμη ζώνη», την περιοχή σε ένα πλανητικό σύστημα όπου μπορεί να υπάρχει υγρό νερό στην επιφάνεια του πλανήτη.
Οι επιστήμονες εντόπισαν το νέο πλανήτη στο σύστημα Κέπλερ-16, ένα ζευγάρι άστρων που είναι σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο. Όταν το μικρότερο αστέρι μπλοκάρει εν μέρει το μεγαλύτερο αστέρι, συμβαίνει μια κύρια έκλειψη, ενώ συμβαίνει μια δευτερεύουσα έκλειψη όταν είναι πλήρως ή μερικά καλυμμένο το μικρότερο από το μεγαλύτερο αστέρι.
Οι αστρονόμοι εν συνεχεία παρατήρησαν ότι η φωτεινότητα του συστήματος βυθίζεται ακόμα και όταν τα αστέρια δεν επισκίαζαν το ένα το άλλο, υπονοώντας έτσι την παρουσία ενός τρίτου σώματος. Η πρόσθετη μείωση της φωτεινότητας, που ονομάζεται τριτογενής και τεταρτογενής έκλειψη, επανεμφανίστηκε σε μη τακτικά χρονικά διαστήματα, δείχνοντας έτσι πως τα αστέρια ήταν σε διαφορετικές θέσεις στην τροχιά τους κάθε φορά που περνούσε το τρίτο σώμα. Αυτό έδειξε ότι το τρίτο σώμα έκανε μια κυκλική τροχιά, όχι μόνο σε ένα, αλλά σε δύο αστέρια.
Η βαρυτική έλξη για τα αστέρια, υπολογίζεται από τις αλλαγές στους χρόνους έκλειψης τους, και μάλιστα ήταν ένας καλός δείκτης της μάζας του τρίτου σώματος. Μόνο μια πολύ μικρή βαρυτική έλξη εντοπίστηκε, αυτή που θα μπορούσε να προκληθεί μόνο από μια μικρή μάζα.
Τα ευρήματα περιγράφονται σε νέα μελέτη που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science.
Η ανακάλυψη αυτή επιβεβαιώνει ότι ο Kepler-16b είναι ένας αφιλόξενος, ψυχρός κόσμος στο μέγεθος του Κρόνου και πιστεύεται ότι θα αποτελείται κατά το ήμισυ από βράχους και το άλλο μισό από αέριο. Τα γονικά άστρα είναι μικρότερα από τον ήλιο μας. Το ένα έχει το 69 τοις εκατό της μάζας του ήλιου και το άλλο μόνο το 20 τοις εκατό. Οι τροχιές του πλανήτη γύρω από τα δύο αστέρια ολοκληρώνονται σε κάθε 229 ημέρες, παρόμοια με την τροχιά της Αφροδίτης των 225 ημερών, αλλά προφανώς βρίσκεται έξω από την κατοικήσιμη ζώνη του συστήματος, όπου θα μπορούσε να υπάρχει υγρό νερό στην επιφάνεια, επειδή τα αστέρια είναι πιο ψυχρά από τον ήλιο μας.
Πηγή: NASA
Leave a Comment