Η κρίση του χρέους στην Ελλάδα θα ήταν επίσης και μια κλιματική καταστροφή, κάτι που απειλεί περισσότερο και από την κατάρρευση του ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ελλάδα οδηγείται στην χρεωκοπία (default), με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αυτό είναι σαφές. Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι αν αυτή θα αφήσει επίσης το ευρώ και τι θα σήμαινε αυτό. Αυτό που μέχρι στιγμής έχει υποτιμηθεί είναι ότι μια ελληνική έξοδος θα έχει τρομακτικές συνέπειες για το κλίμα.
Μόλις τρεις μήνες μετά από ένα δεύτερο σχέδιο διάσωσης, η Ελλάδα αδυνατεί να εκτελέσει τις υποχρεώσεις της και οι αγορές ομολόγων δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να επιστρέψει το σύνολο του χρέους της. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγωνίζονται για να της προσφέρουν ένα τρίτο πακέτο διάσωσης.
Ακόμη και αν αυτό πετύχει, θα παραμένει το ερωτηματικό για την ελληνική πολιτική. Η χώρα ταλαιπωρείται με ταραχές, απεργίες και διαδηλώσεις. Οι βαθιές περικοπές στις θέσεις εργασίας, τους μισθούς και τις συντάξεις πέρασαν με μια ισχνή πλειοψηφία, και δεν θα χρειαζόταν και πολύ να γίνει μια ολική στροφή και η Ελλάδα να εγκαταλείψει τα χρέη της – και το ευρώ.
Όμως, η αποχώρηση της θα ήταν μια οικονομική αυτοκτονία. Ο οικονομολόγος της UBS Paul Donovan, με έδρα το Λονδίνο, υπολογίζει πως ληνική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά το ήμισυ κατά το πρώτο έτος μετά την έξοδο της από το ευρώ. Η αποχώρηση της θα προκαλέσει πιθανόν φαινόμενο ντόμινο. Η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και ακόμη και η Ιταλία θα μπορούσε να φύγουν και εκείνες. Θα ήταν ένα μικρό βήμα προς τη διάλυση του ευρώ και μια πιστωτική κρίση σε όλη την ήπειρο.
Το κλίμα βρίσκεται πάντα σε δεύτερη μοίρα όταν οι οικονομίες διαλύσουν, αλλά ο αντίκτυπος της διάλυσης του ευρώ θα είναι βαθύς. Οποιαδήποτε χώρα αφήσει το ευρώ θα παραβίαζε επίσης τις Συνθήκες του Μάαστριχτ, της Λισαβόνα και της Ρώμη, και, επομένως, θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διάλυση του ευρώ είναι πιθανό να συντρίψει την ΕΕ, και μαζί με αυτήν ότι κέρδισε δύσκολα, την αρχιτεκτονική της πολιτικής για το κλίμα.
Αρχικά, το σύστημα εμπορίας των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα (ETS) θα ήταν απίθανο να επιβιώσει. Είναι αλήθεια ότι το ETS έχει επικριθεί από πολλούς ως αναποτελεσματικό, αλλά τουλάχιστον το σύστημα αυτό επιβάλλει ένα διεθνές πλαίσιο το οποίο θα μπορούσε να ενισχυθεί και να επεκταθεί. Αυτό όμως θα μπορούσε να παρασυρθεί, μαζί με οποιαδήποτε υποχρέωση για τις χώρες της ΕΕ να φτάσουν τους στόχους για το 2020 σχετικά με τις εκπομπές, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση.
Βεβαίως ίσως το γεγονός αυτό να είχε πολύ μικρή σημασία. Δεδομένης της κλίμακας της πιθανής οικονομικής κατάρρευσης, οι εκπομπές θα πέσουν πολύ χαμηλότερα από τους στόχους και θα μπορούσε να παραμείνουν χαμηλές για χρόνια. Η κατάρρευση της ΕΕ, που τόσο καιρό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της πολιτικής για το κλίμα, θα μπορούσε ειρωνικά να θεωρηθεί ως ένα επιθυμητό αποτέλεσμα. Στην πραγματικότητα τούτο με τίποτα δεν θα ανταποκρινόταν στην αλήθεια. Οι εκπομπές μπορεί να μειωθούν δραματικά, αλλά έτσι θα μειωνόταν η ικανότητά μας να κάνουμε κάτι για το κλίμα.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, λέει ότι για να κρατήσουμε την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας στους 2°C, σημαίνει να έχουμε μια μείωση των εκπομπών έως και 85 τοις εκατό μέχρι το 2050. Αυτό θα απαιτούσε μια επένδυση 18 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2035, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τις κυβερνήσεις στη μέση μιας κρίσης να δώσουν και αρκετά χρήματα και να έχουν μια πολιτική βούληση για αυτό.
Υπάρχουν πολύ περισσότερες γκρίνιες για την έκβαση της ελληνικής κρίσης από ό,τι για το μέλλον της Ευρώπης ή ακόμη και την παγκόσμια οικονομία. Υπάρχει ο κίνδυνος ότι η κατάρρευση του ευρώ θα μπορούσε να καταστρέψει όχι μόνο τα κεφάλαια αλλά και τα θεσμικά όργανα που απαιτούνται για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Είναι δε ειρωνικό το γεγονός ότι η κατάρρευση μιας μικρής οικονομίας, που έχει μεν τόσα λίγα να πουλήσει αλλά με τόση ηλιοφάνεια δε, θα μπορούσε να καταδικάσει τον πλανήτη σε μια ανεξέλεγκτη υπερθέρμανση.
Πηγή: New Scientist
Leave a Comment