Πρόσωπα - Γεγονότα Σημαντικά θέματα

Νεύτωνας: μια αντιπαθέστατη ιδιοφυία

Share

Ο Νεύτωνας και τα χρώματα

Ο Νεύτωνας λοιπόν δεν πίστευε στα φωτεινά κύματα, ήταν πιστός οπαδός των σωματιδίων φωτός που, σαν μικροσκοπικές μπάλες, διαδίδονται ευθύγραμμα (θυμηθείτε ότι οι Βρετανοί λατρεύουν τα παιχνίδια με τις μπάλες: κρίκετ, ποδόσφαιρο κλπ έχουν ξεκινήσει από αυτούς). Παρ’ όλα αυτά, η ώθηση που έδωσε στην Οπτική ήταν σημαντική.

Από την εποχή του Αριστοτέλη οι φιλόσοφοι πίστευαν ότι το λευκό φως αποτελεί μια απλή και ομογενή οντότητα. 0 Νεύτων όμως δεν ήταν πεπεισμένος.

Γνώριζε πολύ καλά τα κύματα. Είχε κατανοήσει ακόμα και ότι όταν ένα κύμα διέλθει μια οπή, είναι σε θέση να ακτινοβολήσει προς όλες τις κατευθύνσεις. Γι’ αυτό, λέει, αν το φως ήταν κύμα, δεν θα διαδιδόταν ευθύγραμμα. Είναι γεγονός ότι το φαινόμενο της περίθλασης υφίσταται, δεν λαμβάνει όμως χώρα παρά μόνο αν το μέγεθος της οπής πλησιάζει τη συχνότητα της ταλάντωσης.

Πραγματοποίησε ένα θεμελιώδες πείραμα, ίσως ένα από τα κομψότερα που πραγματοποιήθηκαν ποτέ στη Φυσική.

Με τη βοήθεια ενός γυάλινου πρίσματος ανέλυσε το ηλιακό φως σε χρώματα -ιώδες, βαθύ μπλε, κυανό, πράσινο, κίτρινο, πορτοκαλί, κόκκινο. H ανάλυση αυτή δεν ήταν άγνωστη, την είχαν ήδη επιτύχει οι Ιταλοί την εποχή του Γαλιλαίου, αλλά δεν είχαν οδηγηθεί σε ένα συγκεκριμένο συμπέρασμα.

0 Νεύτωνας σκέφτηκε τότε να χρησιμοποιήσει και ένα δεύτερο πρίσμα, πανομοιότυπο με το πρώτο. Το τοποθέτησε ανεστραμμένο μέσα στη δέσμη του αναλυμένου από το πρώτο πρίσμα φωτός και… θαύμα! Το φως βγήκε από το δεύτερο πρίσμα ξανά λευκό Με άλλα λόγια, συνέθεσε ξανά το λευκό φως από ένα μείγμα φυσικών χρωμάτων.

O Νεύτωνας προχώρησε ακόμα περισσότερο την ανάλυση του.

Μετά το πρώτο πρίσμα, απομόνωσε μία μία τις έγχρωμες ακτίνες με τη βοήθεια διαφραγμάτων. Στη συνέχεια, τοποθέτησε ένα δεύτερο πρίσμα παράλληλα με το πρώτο, πιστεύοντας ότι έτσι θα αναλύσει κάθε χρώμα σε ακόμα πιο στοιχειώδη συστατικά. Όμως, προς μεγάλη του έκπληξη, τα χρώματα δεν αναλύονται περαιτέρω, παραμένουν όπως ήταν (ή σχεδόν όπως ήταν). Όταν η εισερχόμενη ακτίνα είναι κόκκινη, εξέρχεται κόκκινη, όταν μπαίνει πράσινη, βγαίνει πράσινη, όταν είναι μπλε, παραμένει μπλε.

Είναι μια απόδειξη ότι το φως αποτελείται από επτά βασικά χρώματα και από τίποτα άλλο.

Στη συνέχεια, επιχειρεί ένα νέο πείραμα, για να στηρίξει τη θεωρία του. Χωρίζει ένα δίσκο σε επτά ίσα μέρη, χρωματίζει το καθένα με ένα από τα επτά χρώματα και περιστρέφει το δίσκο με μεγάλη ταχύτητα. O δίσκος παίρνει ένα ασπρουλιάρικο χρώμα (είναι ένα πείραμα που το κάνουμε συχνά μπροστά στους μαθητές χωρίς να έχει πάντα επιτυχία!).

Με αυτό τον τρόπο, ο Νεύτωνας οδηγεί τη Φυσική ένα μεγάλο βήμα μπροστά: Το λευκό φως είναι στην πραγματικότητα σύνθετο, είναι ένα μείγμα επτά διαφορετικών ειδών φωτός, που το καθένα τους έχει κι από ένα χαρακτηριστικό χρώμα.

Όλα αυτά τα πειράματα τα έκανε στα πλαίσια των ερευνών του με στόχο την κατασκευή ενός τηλεσκοπίου· αρχικά είχε κατασκευάσει ένα τηλεσκόπιο «τύπου Γαλιλαίου» και είχε παρατηρήσει ότι τα άκρα των εικόνων που λάμβανε ήταν χρωματισμένα και ότι τα χρώματα εμφανίζονταν πάντοτε με την ίδια σειρά: ιώδες, βαθύ κυανό, πράσινο, κίτρινο, πορτοκαλί, κόκκινο.

Είχε συμπεράνει (λανθασμένα) ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να κατασκευαστεί τέλειο τηλεσκόπιο, γιατί δεν θα ήταν δυνατόν να αποφευχθεί αυτή η ανάλυση σε στοιχειώδη χρώματα που εμφανιζόταν στα άκρα των εικόνων, σαν ένα ουράνιο τόξο. Λόγω αυτής της διαπίστωσης οδηγήθηκε στην κατασκευή του πρώτου κατοπτρικού τηλεσκοπίου προκειμένου να αποφύγει τους φακούς!

Στην προσπάθεια του, λοιπόν, να κατανοήσει το φαινόμενο του ιριδισμού, επιχειρεί να αναλύσει το φως με τη βοήθεια ενός πρίσματος.

Ευτυχής πρωτοβουλία

Ωστόσο, δεν είναι ο πρώτος που εργάστηκε προς αυτή την κατεύθυνση. O Hooke και ο Καρτέσιος, μεταξύ άλλων, είχαν επιδοθεί πριν απ’ αυτόν σε τέτοιου είδους προσπάθειες. Όμως αυτός ήταν ο πρώτος που κατανόησε σε βάθος τη σημασία τους χάρη σε μια πειραματική διάταξη, πιο ευφυή από των άλλων. Αυτοί είχαν τοποθετήσει την οθόνη σε απόσταση μερικών εκατοστών από το πρίσμα Ο Νεύτωνας την τοποθέτησε σε απόσταση 10 μέτρων. Τα χρώματα ήταν  βέβαια αχνά, αλλά είναι σαφώς διαχωρισμένα και διακριτά. Έτσι, του είναι πιο εύκολο να κατανοήσει την ανάλυση του λευκού φωτός σε πολλαπλά χρώματα.

Ωστόσο, ο Νεύτωνας παρέμεινε μέχρι το τέλος πεπεισμένος ότι το φως αποτελείται από μικροσκοπικά σωματίδια, τα οποία διαδίδονται, σαν τις σφαίρες, σε ευθεία γραμμή. Απλώς, πρέπει να φανταστούμε ότι υπάρχουν επτά διαφορετικά είδη σωματιδίων!

Ρίχνοντας φως σ’ έναν ημίκυρτο φακό τοποθετημένο σε ένα επίπεδο, ο Newton ανακάλυψε ένα νέο εκπληκτικό φαινόμενο. Διαπιστώνει γύρω από το φακό την ύπαρξη ζωνών, που είναι σκουρόχρωμες και ανοιχτόχρωμες εναλλάξ. Αυτός τις αποκάλεσε δακτυλίους, αργότερα ονομάστηκαν κροσσοί.

Ποια είναι η εξήγηση τους; O Νεύτωνας πεισμώνει, εξακολουθεί να αρνείται τα κύματα!
Επινοεί τότε ένα περίπλοκο, καθαρά μηχανικό σύστημα, που δεν πείθει κανέναν. H παρατήρηση αυτών των δακτυλίων θα παραμείνει για πολύ χωρίς εξήγηση. Όμως οι δακτύλιοι υπάρχουν, περί αυτού δεν χωρεί αμφιβολία.

Τότε ξεκίνησε και η διαμάχη για τη θεωρία του σχετικά με το φως με τους Άγγλους ιησουίτες, που ζούσαν στη Λιέγη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια έντονη ανταλλαγή αλληλογραφίας που συνδέθηκε με τον πρώτο νευρικό του κλονισμό. H μητέρα του πέθανε τον επόμενο χρόνο και έτσι απομονώθηκε ακόμη περισσότερο αποφεύγοντας οποιαδήποτε επαφή με τον κόσμο για αρκετά χρόνια.

Ο Νεύτων ασχολείται με την  Βρετανική Οικονομία

Το 1696 όταν ο Νεύτωνας διορίστηκε διοικητής του Νομισματοκοποίου στο Λονδίνο μεταξύ των άλλων αναθεώρησε την πολιτική της κοπής των νομισμάτων και συνέταξε αυστηρά μέτρα κατά των πλαστογράφων.

Επίσης, ο Νεύτωνας συνεργάστηκε με τους Robert Boyle και John Locke για το σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Οι Boyle, Locke και Νεύτων, φαίνονται να ήταν οι αναμορφωτές της αγγλικής οικονομίας, με τον τελευταίο να λύνει πολύπλοκα μαθηματικά προβλήματα οικονομικών μοντέλων, χάρη στη μαθηματική του ιδιοφυία. Αποτελούσαν πρόσωπα-κλειδιά στην υπηρεσία του Βασιλικού στέμματος και οι συμφωνίες τους με την Τράπεζα της Αγγλίας έθεσαν τα θεμέλια για τη δημιουργία της μετέπειτα παγκόσμιας επιρροής της Αγγλίας σε οικονομικό επίπεδο.

Ο μεγάλος οικονομολόγος John Meynard Keynes, επειδή γνώριζε από πρώτο χέρι όλα τα χειρόγραφα του Νεύτωνα, δήλωσε για αυτό:

«Ο Νεύτων δεν ήταν ο πρώτος μεγάλος του αιώνα της Λογικής. Ήταν ο τελευταίος των μάγων, ένα μεγάλο μυαλό ο οποίος κοίταξε τον ορατό και πνευματικό κόσμο με το ίδιο βλέμμα που τον κοίταξαν οι θεμελιωτές του πολιτισμού μας 10.000 χρόνια (!) πριν. Γιατί τον αποκαλώ μάγο; Διότι αντιμετώπισε ολόκληρο το σύμπαν και ό,τι αυτό περιλαμβάνει υπό τη μορφή ενός γρίφου, ενός μυστικού, το οποίο μπορεί να φανερωθεί με την απλή εφαρμογή καθαρής σκέψης επάνω σε αδιάσειστα στοιχεία και δεδομένα τα οποία ο Θεός μας έχει ρίξει εδώ και εκεί για να ενεργοποιήσει ένα κυνήγι φιλοσοφικού θησαυρού στις Εσωτερικές Αδελφότητες.»

Αυτή η δήλωση δείχνει ότι ο Νεύτων όπως και ο Keynes ήταν μέλος της Τεκτονικής Στοάς της Αγγλίας (μασονία).

Ο Keynes  διαβάζοντας τα χειρόγραφά του Νεύτωνα ανακάλυψε αναγνώρισε  πως:

«Το φοβερό μαθηματικό μυαλό του Νεύτωνα είχε ετοιμάσει όλα τα μοντέλα και τους υπολογισμούς για τις διαδικασίες κοπής, διάθεσης, ελέγχου, αποθεματοποίησης, ανταλλαξιμότητας, δανεισμού και τοκοφόρου εκμετάλλευσης της Αγγλικής χρυσής λίρας, για λογαριασμό μιας ολόκληρης αυτοκρατορίας. Δεν είχε παρά να τα ντύσει όλα αυτά, για να μην είναι ορατά παρά μόνο από ελάχιστους, με μια «Γενική θεωρία της απασχόλησης του τόκου και του χρήματος» και να στήσει το αντιανθρώπινο οικονομικό Δυτικό Σύστημα Οικονομικής Διαχείρησης.»

Print Friendly, PDF & Email

About the author

physics4u

Leave a Comment

Share