Αμερικανοί, Γάλλοι και Ιταλοί επιστήμονες ανακάλυψαν πως η τελευταία αναστροφή του γήινου μαγνητικού πεδίου έγινε πριν από 785 χιλιετίες και χρειάστηκε μόλις 1 αιώνα για να ολοκληρωθεί.
Η πιο πρόσφατη αναστροφή του γήινου μαγνητικού πεδίου έγινε πριν από 785.000 χρόνια και δεν χρειάστηκε περισσότερο από 1 αιώνα για να ολοκληρωθεί, ανακάλυψαν επιστήμονες από την Ιταλία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ. Η ανακάλυψη προήλθε από την ανάλυση ιζημάτων από την περιοχή Σουλμόνα στην Ιταλία, η οποία εκείνη την εποχή ήταν λίμνη, και περιγράφεται σε άρθρο των επιστημόνων που θα δημοσιευτεί τον επόμενο μήνα στο περιοδικό Geophysical Journal International και έχει ήδη αναρτηθεί.
Το γήινο μαγνητικό πεδίο, το οποίο μοιάζει με αυτό ενός τεράστιου ραβδόμορφου μαγνήτη, δημιουργείται από το λιωμένο σίδηρο που βρίσκεται στον εξωτερικό πυρήνα της Γης και το οποίο δημιουργεί ρεύματα, λόγω της περιστροφής του πλανήτη. Παρόλο που παραμένει σταθερό για χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια, για λόγους που ακόμη δεν είναι απολύτως κατανοητοί, έχει αλλάξει διεύθυνση αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της «ιστορίας» της Γης. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, δεν είχαν υπάρξει ποτέ αποδείξεις πως η αναστροφή του θα μπορούσε να γίνει σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.
Το γήινο μαγνητικό πεδίο, το οποίο μοιάζει με αυτό ενός τεράστιου ραβδόμορφου μαγνήτη, δημιουργείται από το λιωμένο σίδηρο που βρίσκεται στον εξωτερικό πυρήνα της Γης και το οποίο δημιουργεί ρεύματα, λόγω της περιστροφής του πλανήτη. Παρόλο που παραμένει σταθερό για χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια, για λόγους που ακόμη δεν είναι απολύτως κατανοητοί, έχει αλλάξει διεύθυνση αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της «ιστορίας» της Γης.
Οι αποδείξεις προήλθαν από «αρχαία» ιζήματα στο υπέδαφος της περιοχής Σαλμόνα, τα οποία εναλλάσσονται με στρώματα στάχτης που σχηματίστηκαν από τις εκρήξεις των γειτονικών ηφαιστείων. Με δεδομένο πως τα ιζήματα έχουν «αποκρυσταλλώσει» τη διεύθυνση που είχε το μαγνητικό πεδίο την εποχή που δημιουργήθηκαν, Ιταλοί ερευνητές από το Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας κατέγραψαν την πολικότητά του.
Παράλληλα, χρησιμοποιώντας μια μέθοδο ραδιοχρονολόγησης, επιστήμονες από το Κέντρο Γεωχρονολογίας του πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ υπολόγισαν την ηλικία των στρωμάτων στάχτης που βρίσκονται ακριβώς πάνω και κάτω από τα ιζήματα τα οποία αποτυπώνουν την πιο πρόσφατη αναστροφή του μαγνητικού πεδίου.
Οι υπολογισμοί αυτοί, οι οποίοι επαληθεύτηκαν από ανεξάρτητες μετρήσεις ειδικών στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικών και Κλιματικών Επιστημών στο Ζιφ-σιρ-Υβέτ στη Γαλλία, έδειξαν πως οι μαγνητικοί πόλοι του πλανήτη μας αναστράφηκαν πριν από 785.000 χρόνια – συγκεκριμενοποιώντας έτσι ακόμη περισσότερο τις εκτιμήσεις που υπήρχαν μέχρι σήμερα και οι οποίες τοποθετούσαν την αναστροφή κάπου ανάμεσα στα 795.000 και 770.000 από σήμερα.
Ακόμη πιο σημαντικό είναι όμως ότι η διάρκεια του φαινομένου ήταν εξαιρετικά μικρή, καθώς χρειάστηκε λιγότερο από 100 χρόνια για να συμβεί. «Η ταχύτητα είναι πραγματικά εντυπωσιακή», αναφέρει στο σάιτ του πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ η Κόρντεϊ Σπέιν, φοιτήτρια στο Κέντρο Γεωχρονολογίας που συνυπογράφει το άρθρο στο Geophysical Journal International. «Πρόκειται για μία από τις καλύτερες μέχρι σήμερα καταγραφές σχετικά με το τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας αναστροφής και πόσο γρήγορα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί», προσθέτει.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η καταγραφή θα βοηθήσει να κατανοηθούν καλύτερα οι μηχανισμοί στους οποίους οφείλεται η αλλαγή διεύθυνσης του μαγνητικού πεδίου. Πάντως, όσο αυτοί οι μηχανισμοί παραμένουν αδιευκρίνιστοι, οι ίδιοι δεν μπορούν να αποκλείσουν αλλά και ούτε να προδικάσουν αν η επόμενη αναστροφή του γήινου μαγνητικού πεδίου θα γίνει εξίσου απότομα.
