Η εκτόξευση του πιλοτικού δορυφόρου Lisa Pathfinder του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη /12, προκειμένου να δοκιμασθεί μία νέα τεχνολογία ανίχνευσης των -ακόμη θεωρητικών- βαρυτικών κυμάτων (τα οποία προβλέπονται και από τη βασική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν).
Η εκτόξευση του Lisa Pathfinder θα γίνει από το ευρωπαϊκό διαστημοδρόμιο στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας, πάνω σε ένα πύραυλο «Βέγκα». Το Lisa Pathfinder θα τοποθετηθεί στο σημείο Λαγκράνζ L1, σε απόσταση περίπου 1,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, μεταξύ Γης και Ήλιου.
Δύο ταυτόσημοι κύβοι από χρυσό και πλατίνα, μεγέθους μπάλας του γκολφ, βάρους περίπου δύο κιλών ο καθένας, θα αφεθούν να «πλέουν» στο κενό εντός του δορυφόρου σε απόσταση 38 εκατοστών μεταξύ τους. Ο κύριος στόχος είναι να απομονωθούν από κάθε άλλη πιθανή δύναμη μπορεί να ασκείται πάνω τους, έτσι ώστε να γίνει αισθητή και η παραμικρή επίδραση που μπορεί να έχουν πάνω τους τα βαρυτικά κύματα.Τα βαρυτικά κύματα θεωρούνται «ρυτιδώσεις» του χωροχρόνου, που εξαπλώνονται όπως οι κυματισμοί στην επιφάνειας μιας λίμνης, με αφετηρία γεγονότα όπως η κατάρρευση ενός άστρου σε μαύρη τρύπα ή ένα ζευγάρι άστρων νετρονίων (πάλσαρ).
Το -κόστους 430 εκατ. ευρώ- πείραμα θα δοκιμάσει σε μικρογραφία την σωστή λειτουργία και ακρίβεια πρωτοποριακών τεχνολογιών, οι οποίες μετά θα αξιοποιηθούν σε μεγαλύτερη κλίμακα από το κανονικό παρατηρητήριο eLISA.
Το κανονικό παρατητήριο βαρυτικών κυμάτων eLISA (evolved Laser Interferometer Space Antenna), κόστους περίπου ενός δισεκατομμυρίου €, αναμένεται να εκτοξευθεί στο διάστημα, αλλά όχι πριν από το 2034, κυρίως λόγω περιορισμένου προϋπολογισμού. Όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, το εγχείρημα αυτό αναμένεται να φέρει μια επανάσταση στην αστρονομία.
Η κυρίως επιστημονική αποστολή του Lisa Pathfinder θα ξεκινήσει την 1 Μαρτίου 2016 και θα διαρκέσει περίπου έξι μήνες, στη διάρκεια των οποίων θα γίνουν διάφορα πειράματα, που θα ελέγχονται από το Κέντρο Επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας.
Βαρυτικά κύματα
Τα βαρυτικά κύματα, είναι κύματα που προκαλούνται από τη δύναμη της βαρύτητας τα οποία ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός. Είναι πολύ σημαντικά μια που το μεγαλύτερο μέρος του σύμπαντος δεν μπορούμε να το δούμε. Εμείς βλέπουμε μόνο 4 χιλιοστά του σύμπαντος. Γνωρίζουμε πως το σύμπαν είναι γεμάτο ύλη και ενέργεια, αλλά δεν μπορούμε να τη δούμε. Αντιλαμβανόμαστε τις δραματικές επιπτώσεις της δύναμης της βαρύτητας σε αυτό το σημείο που δεν μπορούμε να δούμε. Αν ποτέ καταφέρουμε να ακούσουμε τον σύμπαν μέσω των εναλλαγών της δύναμης της βαρύτητας, ίσως τελικά να μπορέσουμε να παρατηρήσουμε το σύμπαν όπως πραγματικά είναι: δηλαδή ένα τεράστιο βαρυτικό σύστημα που συγκρατείται χάρη στη δύναμη της βαρύτητας. Κατά συνέπεια πρόκειται για ένα όργανο αστρονομικής έρευνας, κοσμολογικής έρευνας πολύ ισχυρής που θα ανοίξει νέους δρόμους στην αστρονομία.
Τα βαρυτικά κύματα πιστεύουμε ότι υπάρχουν γιατί έχουμε δει εκπομπές βαρυτικών κυμάτων, μέσα σε ένα αστρικό σύστημα που έχανε ενέργεια εκπέμποντας βαρυτικά κύματα σε τέλεια αρμονία με την θεωρία του Αϊνστάιν.
Πώς λειτουργεί ο προγραμματισμός των βαρυτικών κυμάτων;
Αν πλησιάσετε δύο κύβους από αυτή τη μάζα, σωματίδια που μεταφέρουν μακρινές αποδείξεις, σε απόλυτα ελεύθερη πτώση, χωρίς καμία παρενόχληση και καθώς περνά ένα βαρυτικό κύμα αυτό έχει σαν επίπτωση να τα επιταχύνει, να τα κάνει να δονούνται το ένα σε σχέση με το άλλο.
Φυσικά, μπαίνουν σε ισχύ πολλοί νόμοι της φυσικής, διότι οι διαταραχές είναι φυσικά φαινόμενα ιδιαίτερα περίπλοκα. Κατά τη διάρκεια της πολυετούς έρευνας έγιναν πολλά πειράματα στα εργαστήριά, αλλά μόνο αυτό το εργαστήριο που θα εγκαταστήσουμε στο διαπλανητικό διάστημα και που θα το ελέγχουμε από απόσταση από τη Γη θα μας επιτρέψει να αγγίξουμε την απαραίτητη ακρίβεια ώστε να αποδείξουμε πως το βαρυτικό παρατηρητήριο θα είναι εφικτό.
Μετά από αυτή τη φάση, που αναμένεται να διαρκέσει έξι μήνες, τη δοκιμασία ευρείας κλίμακας στο διάστημα, έπειτα είναι η σειρά της LISA.
Το όνομα του βαρυτικού παρατηρητηρίου είναι ακρωνύμιο αλλά είναι επίσης και γυναικείο όνομα. Η αποστολή ονομάζεται LISA Pathfinder, ο εξερευνητής της LISA. Αυτό το οποίο θέλει να πετύχει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος είναι να ξεκινήσει την ανάπτυξη του παρατηρητηρίου κάτι το οποίο θα απαιτήσει πολλά χρόνια καθώς είναι μια μεγάλη αποστολή. Όταν θα τα έχουμε καταφέρει να απογειωθούμε, θα έχουμε ξεκινήσει την βαρυτική αστρονομία στο διάστημα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
