Ένα αστρικό σμήνος από την εποχή που γεννήθηκε ο Γαλαξίας μας, πριν από περίπου 13 δισεκατομμύρια χρόνια, κατάφεραν να μελετήσουν Ισπανοί και Ιταλοί αστρονόμοι. Με όνομα Ε3, η κοσμική δομή ανήκει στα πρώτα αστρικά σμήνη που δημιουργήθηκαν στον Γαλαξία, τα περισσότερα από τα οποία εξαφανίσθηκαν στην πορεία.
Το Ε3 κρύβεται μέσα στο φως νεότερων ουράνιων αντικειμένων που βρίσκονται ανάμεσα στο σμήνος και τη Γη.
Ωστόσο, ορισμένες τέτοιες κοσμικές δομές παραμένουν ακόμη κρυμμένες πίσω από νεότερους αστέρες που σχηματίσθηκαν στη συνέχεια, αποτελώντας επομένως για τους επιστήμονες ανεκτίμητους «μάρτυρες» των αρχικών φάσεων δημιουργίας του Γαλαξία.
Το Ε3 ανήκει στα περίπου 200 σφαιρωτά σμήνη του Γαλαξία, ενώ βρίσκεται σε απόσταση 30.000 ετών φωτός, στον αστερισμό του Χαμαιλέοντα. Στο άρθρο που εξέδωσε πρόσφατα η ομάδα στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics, το χαρακτηρίζει «ένα φάντασμα από το παρελθόν του Γαλαξία».
«Το συγκεκριμένο σμήνος, όπως και μερικά ακόμη, είναι “φάντασμα” επειδή φαίνεται να βρίσκεται στα τελευταία στάδια της ζωής του. Σχηματίσθηκε όταν ο Γαλαξίας ήταν κυριολεκτικά νεογέννητος, πριν από 13 δισεκατομμύρια χρόνια», εξηγεί στο σάιτ Plataforma SINC ο Κάρλος ντε λα Φουέντε Μάρκος, μέλος της ομάδας και συνεργάτης του Νότιου Καθολικού Πανεπιστημίου στη Χιλή και του Πανεπιστημίου της Πάδοβα στην Ιταλία.
Το Ε3 κρύβεται μέσα στο φως νεότερων ουράνιων αντικειμένων που βρίσκονται ανάμεσα στο σμήνος και τη Γη. Ωστόσο, οι αστρονόμοι μπόρεσαν να το μελετήσουν επιστρατεύοντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO) στη Χιλή.
Μάλιστα, τα δεδομένα που συγκέντρωσαν έκρυβαν κάποιες εκπλήξεις. «Σε αντίθεση με τα τυπικά σφαιρωτά σμήνη, που περιλαμβάνουν εκατοντάδες χιλιάδες αστέρες, τα μέλη του Ε3 δεν ξεπερνούν τις λίγες χιλιάδες», σημειώνει ο επιστήμονας.
«Επιπλέον, δεν παρουσιάζει κυκλική συμμετρία, όπως συμβαίνει με τις άλλες κοσμικές δομές της κατηγορίας του, αλλά το σχήμα του έχει παραμορφωθεί από γαλαξιακά βαρυτικά κύματα».
Σύμφωνα με μία άλλη μελέτη του Ε3, από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, είναι επίσης ομοιογενές από χημική άποψη. Κάτι που σημαίνει πως στο εσωτερικό του δεν υπάρχουν πολλοί αστρικοί πληθυσμοί.
«Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό αντικειμένων που δημιουργήθηκαν με ένα μόνο “επεισόδιο”, όπως υποθέτουμε ότι θα συνέβαινε όταν γεννήθηκε ο Γαλαξίας. Τότε, πρέπει να σχηματίσθηκαν πολύ μεγάλα αστρικά σμήνη, με εκατομμύρια αστέρες, από τους οποίους έχουν μείνει ελάχιστα “λείψανα”, όπως το Ε3», προσθέτει ο ντε λα Φουέντε Μάρκος.
Παρά τις καινούριες ανακαλύψεις για αυτό το περίεργο σφαιρωτό σμήνος, οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμη και σήμερα να αποκλείσουν το ενδεχόμενο να μην δημιουργήθηκε στον Γαλαξία μας.
Εξάλλου, είναι γνωστό πως μερικά σμήνη προέρχονται από μικρότερους γαλαξίες, τους οποίους «καταβρόχθισε» ο Γαλαξίας μας διατηρώντας τα σφαιρωτά σμήνη τους.
«Ελπίζουμε πως την επόμενη χρονιά θα μπορέσουμε να κάνουμε περισσότερες φασματοσκοπικές παρατηρήσεις, ώστε να καταφέρουμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα», καταλήγει ο αστρονόμος.
