Οι επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι διαθέτουν βάσιμες ενδείξεις για δύο τουλάχιστον μεγα-τσουνάμι που προκλήθηκαν στον αρχαίο Άρη, πιθανότατα από την πτώση μεγάλων μετεωριτών, οι οποίοι θα είχαν δημιουργήσει κρατήρες διαμέτρου 30 χιλιομέτρων. Τα τσουνάμι μπορεί να έφθασαν σε ύψος έως τα 120 μέτρα και τα νερά τους να εισχώρησαν κατά εκατοντάδες χιλιόμετρα στην ξηρά. Οι αμερικανοί πλανητολόγοι υποστηρίζουν ότι διέκριναν ρυτίδες που σχηματίστηκαν από γιγάντια τσουνάμι στις ακτές ενός αρχαίου, χαμένου πια ωκεανού.
Τα γιγάντια κύματα έχουν αφήσει τα γεωλογικά ίχνη τους στη σημερινή επιφάνεια του βόρειου ημισφαιρίου Άρη. Το πρώτο τσουνάμι εκτιμάται ότι συνέβη πριν από περίπου 3,4 δισεκατομμύρια χρόνια, ενώ ακολούθησε ένα δεύτερο μετά από μερικά εκατομμύρια χρόνια, σε μια εποχή που ακόμη υπήρχαν τεράστιοι ωκεανοί στον «κόκκινο» πλανήτη.
Τη δεύτερη, όμως, φορά, ένας μέρος του αρειανού ωκεανού ήταν πια παγωμένο, καθώς στο μεσοδιάστημα είχε υπάρξει κλιματική αλλαγή και ο πλανήτης είχε γίνει πιο κρύος και ξηρός.
Τα βέλη δείνουν μέρη που επηρεάστηκαν από το τσουνάμι
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Αλέξις Παλμέρο Ροντρίγκεζ του Ινστιτούτου Πλανητικής Επιστήμης στην Αριζόνα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Scientific Reports”, δεν αποκλείουν ότι στο απώτερο παρελθόν έχουν συμβεί και άλλα καταστροφικά περιστατικά, που προκάλεσαν τσουνάμι στον γειτονικό πλανήτη.
Οι αστροβιολόγοι θεωρούν ότι οι περιοχές που πλημμύρισαν από το τσουνάμι, αποτελούν υποψήφιους «στόχους» για την αναζήτηση βιο-υπογραφών από πιθανούς αρχαίους μικρο-οργανισμούς.
Η τελευταία μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Nature Scientific Reports έρχεται να ενισχύσει τη θεωρία ότι μεγάλα τμήματα της ωκεάνιας ακτής διαβρώθηκαν από τσουνάμι, τα οποία προκλήθηκαν από την πρόσκρουση αστεροειδών μέσα στο νερό.
Τα χτυπήματα αστεροειδών πρέπει να ήταν συχνά πριν από 3,4 δισεκατομμύρια χρόνια, την εποχή κατά την οποία χρονολογούνται τα νέα ευρήματα.
Η ομάδα του δρ Ροντρίγκεζ εστιάζει στα υψίπεδα του Arabia Terra, των οποίων οι πρόποδες δεν αποκλείονταν να βρέχονταν κάποτε από τον ωκεανό. Σε δορυφορικές εικόνες διακρίνεται ένας σχηματισμός αποτελούμενους από σκοτεινούς λοβούς που θα έφταναν κάποτε πιο βαθιά στην ενδοχώρα από ό,τι η αρχική ακτή.
Το σενάριο που προτείνουν οι ερευνητές είναι ότι ο σχηματισμός δημιουργήθηκε από δύο διαδοχικά τσουνάμι. Στο πρώτο επεισόδιο, το νερό έσπρωξε βράχους των δέκα μέτρων βαθιά μέσα στην ακτή, και στη συνέχεια υποχώρησε πίσω στον ωκεανό.
Η κατάσταση παρέμεινε ήσυχη για εκατομμύρια χρόνια, μέχρι που το κλίμα έγινε σημαντικά πιο ψυχρό. Όταν χτύπησε ο δεύτερος αστεροειδής, η επιφάνεια του ωκεανού είχε πια παγώσει, και το τσουνάμι ήταν ουσιαστικά ένα γιγάντιο κύμα από κομμάτια πάγου. Το κύμα στερεοποιήθηκε πριν προλάβει να υποχωρήσει στον ωκεανό και μετατράπηκε σε παγωμένα συντρίμμια που παραμένουν στην ίδια θέση μέχρι σήμερα.
Μένει να φανεί αν το σενάριο που προτείνει η μελέτη θα πείσει τους πλανητολόγους για τον χαμένο βόρειο ωκεανό του Άρη.
Στο μεταξύ, ο Ροντρίγκεζ θα αναζητήσει ενδείξεις τσουνάμι και σε άλλες περιοχές του πλανήτη, και θα αναζητήσει κρατήρες που μπορεί να παγίδευσαν το νερό στις ακτές και ενδεχομένως να προσέφεραν ένα φιλόξενο περιβάλλον για την εξέλιξη μικροβιακής ζωής.
