Αστροφυσική, Διάστημα

Πέμπτη βράδυ η εντυπωσιακή «βροχή των Περσείδων» στον ελληνικό ουρανό

Written by Δ.Μ.

Δύο έως τρία «πεφταστέρια» το λεπτό θα έχουν την ευκαιρία να δουν όσοι στρέψουν το βλέμμα τους προς τον καλοκαιρινό ουρανό, σήμερα το βράδυ έως τα χαράματα της Παρασκευής, οπότε και θα κορυφωθεί η πιο εντυπωσιακή «βροχή Περσειδών». Αυτή τη φορά προμηνύεται ισχυρότερη βροχή από πέρυσι, με δύο έως τρία «πεφταστέρια» το λεπτό, στο αποκορύφωμά της.

Print Friendly, PDF & Email
Share

Δύο έως τρία «πεφταστέρια» το λεπτό θα έχουν την ευκαιρία να δουν όσοι στρέψουν το βλέμμα τους προς τον καλοκαιρινό ουρανό, σήμερα το βράδυ έως τα χαράματα της Παρασκευής, οπότε και θα κορυφωθεί η πιο εντυπωσιακή «βροχή Περσειδών».  Αυτή τη φορά προμηνύεται ισχυρότερη βροχή από πέρυσι, με δύο έως τρία «πεφταστέρια» το λεπτό, στο αποκορύφωμά της.

refmeteors_orbitinto

Οι μετεωρίτες αυτοί φαίνεται να προέρχονται όλοι περίπου από τον αστερισμό του Περσέα, γι αυτό και ονομάστηκαν Περσείδες.

Τι είναι η «βροχή των Περσείδων»;

Ονομάστηκαν έτσι επειδή φαίνονται να προέρχονται από τον αστερισμό του Περσέα.

Οι διάττοντες αστέρες είναι μικρά θραύσματα ύλης όχι μεγαλύτερα από ένα μικρό πετραδάκι, που έχουν αποκολληθεί από την επιφάνεια κάποιου κομήτη και περιφέρονται κατά μήκος της τροχιάς του, γύρω από τον ήλιο. Κάθε φορά που η Γη διασχίζει κατά την κίνηση της τον χώρο της ουράς ενός κομήτη, τα θραύσματα αυτά εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα, θερμαίνονται από την τριβή με τον αέρα και φωτοβολούν, αφήνοντας ένα φωτεινό ίχνος προτού διαλυθούν.

Η εμφάνιση των Περσειδών οφείλεται στον κομήτη Swift-Tuttle, ο οποίος περνάει κοντά στον Ήλιο περίπου κάθε 130 χρόνια.

Συγκεκριμένα, κάθε 12 Αυγούστου η Γη εισέρχεται σε ένα νέφος σωματιδίων σκόνης που άφησε πίσω του ο κομήτης Swift-Tuttle. Μπαίνοντας στην ατμόσφαιρα με ταχύτητα 60 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, διαλύονται αφήνοντας ένα φωτεινό ίχνος στο σκοτεινό ουρανό. Αν είναι πολλά θα σχηματίσουν μια βροχή από μικρές, φευγαλέες λάμψεις. Τα μικρά σωματίδια της σκόνης έχουν τον όγκο των κόκκων της άμμου και βάρος ένα γραμμάριο. Υπολογίζεται ότι το βράδυ της Κυριακής και της Δευτέρας οι διάττοντες θα πέφτουν με μία συχνότητα 60 έως 80 την ώρα.

Οι μετεωρίτες αυτοί φαίνεται να προέρχονται όλοι περίπου από τον αστερισμό του Περσέα, γι αυτό και ονομάστηκαν Περσείδες. Στην ουσία αποτελούν ένα τμήμα της ουράς του κομήτη Swift-Tuttle, ο οποίος πέρασε τελευταία φορά κοντά από τη Γη το 1992.

Η Γη κινούμενη στην τροχιά με ταχύτητα περίπου 30 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο (108.000 χιλιόμετρα την ώρα) περνά κάθε έτος αυτή την εποχή μέσα από ένα σύννεφο σωματιδίων που αφήνει πίσω του ο τακτικός κομήτης Swift-Tuttle. Τα σωματίδια αυτά είναι πολύ μικρά σε διαστάσεις με μέγεθος μερικών χιλιοστών αλλά επίσης ταχέως κινούμενα. Το νέφος και τα υπολείμματα της ουράς του κομήτη έχουν τεράστια έκταση που εκτιμάται ότι φτάνει έως και τα 80 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Έτσι, το φαινόμενο επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο την ίδια εποχή, αλλά με διαφορετική ένταση. Το καλοκαίρι του 1993 ο αριθμός των μετεώρων έφτασε τα 500 την ώρα.

Σαν αποτέλεσμα της εισόδου της Γης στο νέφος αυτό είναι ένας μεγάλος αριθμός από τα σωματίδια του να προσκρούει στη γήινη ατμόσφαιρα με ταχύτητες 59 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, να υπερθερμαίνονται (όχι όμως λόγω της τριβής) μόλις φτάσουν στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, σε ύψος 100 χιλιομέτρων, και να τα βλέπουμε σαν φωτεινές γραμμές στον ουρανό, σαν  μια φλεγόμενη ουρά μήκους δύο έως τριών μέτρων, δηλαδή σαν μια βροχή μετεωριτών.  Είναι δε απίθανο κάποιο από αυτά να φτάσει τελικά στην επιφάνεια της Γης.

Επειδή τα σωματίδια κτυπούν την ατμόσφαιρα από μπροστά ο αριθμός των μετεωριτών είναι μεγάλος λίγο πριν την ανατολή του Ηλίου. Μπορεί όμως οι περισσότεροι Περσείδες να φαίνονται νωρίς το πρωί, αλλά οι πιο εντυπωσιακοί φαίνονται μετά τα μεσάνυκτα και μέχρι τις 5 πμ. Αυτό γίνεται επειδή εκείνες τις ώρες φαίνονται τα σωματίδια που κτυπούν την ατμόσφαιρα με πολύ μικρές γωνίες και η προβολή του ίχνους τους στον ουρανό (η λεγόμενη ουρά) είναι πολύ μακριά και αναδεικνύει όλα της τα χρώματα.

Παρατήρηση του φαινομένου

Αν θέλετε να δείτε το φαινόμενο αρχίστε από τις 9 και μετά. Ο αστερισμός του Περσέα ανατέλλει πάνω από τον βορειοανατολικό ορίζοντα κατά τις 9 το βράδυ, και λίγο μετά από αυτή την ώρα εμφανίζονται οι πιο εντυπωσιακοί Περσείδες, αυτοί που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα σχεδόν παράλληλα με την επιφάνεια της Γης. Κινούνται αργά και αφήνουν μακριά ίχνη, αλλά ο αριθμός τους δεν είναι μεγάλος, περίπου 2-3 την ώρα. Μετά τις 10, καθώς ο αστερισμός του Περσέα ανεβαίνει στον ουρανό, ο αριθμός των μετεώρων αυξάνει σημαντικά και φθάνει στον μέγιστο ρυθμό, πάνω από ένα μετέωρο το λεπτό λίγο πριν από την αυγή.

Η δραστηριότητα είναι αυξημένη τις πρωινές ώρες επειδή λίγο πριν από την ανατολή του ήλιου ο παρατηρητής βρίσκεται στο «μπροστινό» ημισφαίριο της Γης, καθώς αυτή περιφέρεται γύρω από τον ήλιο, το οποίο συναντά περισσότερους Περσείδες, για τον ίδιο λόγο που περπατώντας γρήγορα στη βροχή δεχόμαστε περισσότερες σταγόνες στο πρόσωπο από ό,τι στην πλάτη.

Για πρώτη φορά το φαινόμενο παρατηρήθηκε το 36 μ.X., οπότε και καταγράφηκε στα αρχεία της κινεζικής Δυναστείας των Xαν. Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι θα είναι έντονο κάθε καλοκαίρι, τουλάχιστον ως το 2126 που ο κομήτης Swift-Tuttle θα προσπεράσει την τροχιά της Γης.

Ο κομήτης αυτός παρατηρήθηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1862 από τους αμερικανούς Λιούις Σουίφτ και Oρας Tατλ από τους οποίους και πήρε το όνομά του. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο κομήτης είναι αρκετά μεγάλος, όπως ο κομήτης που προσέκρουσε πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια στη Γη και ήταν υπεύθυνος για τον αφανισμό των δεινοσαύρων. Μάλιστα ορισμένοι αστρονόμοι είχαν υπολογίσει λανθασμένα ότι θα συγκρουστεί με τη Γη στις 14 Αυγούστου του 2126. 

Το 2028 οι αστρονόμοι περιμένουν το φαινόμενο να είναι άκρως εντυπωσιακό, γιατί τότε αναμένεται μια βροχή 1.000 διάττοντων αστεριών την ώρα, καθώς η Γη θα απέχει περίπου 60.000 χιλιόμετρα από τον πυρήνα της σκόνης του κομήτη, που ευθύνεται για το φαινόμενο

Print Friendly, PDF & Email

About the author

Δ.Μ.

Share