Το πολυπόθητο σήμα που θα επιβεβαίωνε την ιστορική προσεδάφιση του ευρωπαϊκού ρομπότ Schiaparelli στον Άρη δεν έφτασε στο Κέντρο Ελέγχου της αποστολής το απόγευμα της Τετάρτης. Οι υπεύθυνοι της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA περιμένουν τώρα μήπως λάβουν νεώτερα από το μικρό ρομπότ τις επόμενες ώρες.
H περίπλοκη διαδικασία προσεδάφισης του Schiaparelli σε animation της ESA
Το Schiaparelli δεν αναμένεται να κηρυχθεί επίσημα νεκρό πριν η ESA λάβει αναφορές από δορυφόρους που παρακολουθούσαν τη διαδικασία.
Τα δορυφορικά δεδομένα ίσως δείξουν αν η στατική συσκευή έφτασε τουλάχιστον μέχρι την επιφάνεια, ή αν καταστράφηκε στη διάρκεια της δραματικής καθόδου. Η απόπειρα της Τετάρτης είναι, ή ήταν, μόλις η δεύτερη προσπάθεια της Ευρώπης να πατήσει στον Άρη, έπειτα από το βρετανικό ρομπότ Beagle που χάθηκε κατά την άφιξή του στον πλανήτη το 2003.
Η αποστολή του Schiaparelli ήταν ουσιαστικά μια πρόβα υψηλής τεχνολογίας για την εκτόξευση ενός μεγαλύτερου, τροχοφόρου ρομπότ το 2020. Στόχος της διπλής αποστολής ExoMars 2016 και 2020 είναι να διαπιστώσει αν ο Άρης διαθέτει ή διέθετε κάποτε μικροβιακή ζωή.
Το Schiaparelli (παίρνει το όνομα του Ιταλού αστρονόμου Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, ο οποίος μελέτησε τον Άρη στα τέλη του 19ου αιώνα) εκτοξεύτηκε τον περασμένο Μάρτιο συνδεδεμένο στον δορυφόρο TGO (Trace Gas Orbiter), ο οποίος θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη επίσης σήμερα Τετάρτη, την ώρα που το ρομπότ θα επιχειρεί να προσεδαφιστεί.
Το στατικό ρομπότ, ένας δίσκος βάρους 577 κιλών, προγραμματίζεται να λειτουργήσει μόνο για λίγες μέρες στην αρειανή επιφάνεια και θα λάβει σχετικά λίγες μετρήσεις -βασική αποστολή του είναι να προβάρει τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την αποστολή ενός μεγαλύτερου, τροχοφόρου ρομπότ το 2020.
Το στατικό ρομπότ Schiaparelli ήταν σχεδιασμένο να λειτουργήσει μόνο για λίγες μέρες στην αρειανή έρημο
Το Schiaparelli, ιταλικής κατασκευής, θα έχει στη διάθεσή του μόλις έξι λεπτά για να επιβραδύνει από τα 21.000 χιλιόμετρα την ώρα, να αποτινάξει τις θερμικές ασπίδες του, να αναπτύξει δύο αλεξίπτωτα και να ενεργοποιήσει τελικά τους πυραυλοκινητήρες του για μια ομαλή προσεδάφιση.
Εγγυήσεις δεν υπάρχουν -η προσεδάφιση στον Άρη είναι ένα άκρως δύσκολο εγχείρημα που έχει καταδικάσει πολλές αποστολές στο παρελθόν.
Το Schiaparelli και ο δορυφόρος TGO αποτελούν το πρώτο σκέλος της ευρω-ρωσικής αποστολής ExoMars, η οποία θα κορυφωθεί το 2020 με την εκτόξευση του πρώτου ευρωπαϊκού τροχοφόρου ρομπότ στον Άρη.
Βασικός στόχος της αποστολής είναι να διαπιστώσει αν ο Άρης φιλοξένησε ή φιλοξενεί ακόμα και σήμερα μικροβιακή ζωή.
Αν και το ιταλικό ρομπότ πιθανότατα θα κλέψει τα φώτα της δημοσιότητας, το σημαντικότερο στοιχείο της αποστολής είναι ο δορυφόρος TGO που θα αναλύσει τα αέρια της αρειανής ατμόσφαιρας. Μεταξύ άλλων θα μελετήσει το μεθάνιο, το οποίο πρέπει με κάποιο τρόπο να ανανεώνεται στην ατμόσφαιρα και δεν αποκλείεται να έχει βιολογική προέλευση.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την ESA, η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos προσέφερε τον πύραυλο με τον οποία εκτοξεύτηκε το πρώτο σκέλος του ExoMars, καθώς και δύο όργανα του δορυφόρου TGO.
Το συνολικό κόστος του προγράμματος ExoMars για την ESA, συμπεριλαμβανομένου του δεύτερου σκέλους το 2020, εκτιμάται να φτάσει τα 1,3 δισ. ευρώ.