Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA αρνείται ακόμα να κηρύξει νεκρό το Schiaparelli στον Άρη, σύμφωνα όμως με τα νέα στοιχεία που ανακοινώθηκαν, το ρομπότ παρουσίασε πρόβλημα στο αλεξίπτωτο και τους κινητήρες του και πιθανότατα συνετρίβη με ταχύτητα στην αρειανή επιφάνεια το απόγευμα της Τετάρτης.
Μοντέλο του Schiaparelli στην ESA. Το στατικό ρομπότ ήταν σχεδιασμένο να λειτουργήσει μόνο για λίγες μέρες στην αρειανή έρημο
Το θετικό είναι ότι το μητρικό σκάφος που μετέφερε το Schiaparelli μέχρι τον Άρη, ο δορυφόρος TGO, τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά την ώρα που το ρομπότ έπεφτε προς τον στόχο -αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη διαθέτει πλέον και ένα δεύτερο μάτι στον Άρη μετά τον δορυφόρο Mars Express.
Η αποστολή του Schiaparelli -μόλις η δεύτερη προσπάθεια της ESA να πατήσει στον Άρη- ήταν ουσιαστικά μια πρόβα για την αποστολή ενός μεγαλύτερου, εξάτροχου ρομπότ το 2020. Μετά την αποτυχία της απόπειρας, η ESA ίσως αντιμετωπίσει μεγαλύτερες δυσκολίες να πείσει τις χώρες-μέλη να χρηματοδοτήσουν την εκτόξευση του ρομπότ.
Τι συνέβη
To Schiaparelli, βάρους 577 κιλών, ήταν ένα σχετικά μικρό ρομπότ, σχεδιασμένο να λειτουργήσει και να συλλέξει μετρήσεις μόνο για λίγες μέρες, ακίνητο στην αρειανή έρημο. Η επιτυχία του θα αποδείκνυε ότι η Ευρώπη έχει τελειοποιήσει τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την αποστολή μεγαλύτερων φορτίων στην επιφάνεια του πλανήτη.
Τυλιγμένο σαν στρείδι μέσα σε μια θερμική ασπίδα σε σχήμα δίσκου με διάμετρο 3 μέτρων, το Schiaparelli αποσυνδέθηκε την Κυριακή από το μητρικό σκάφος TGO για μια επική κάθοδο. Καθώς το ρομπότ κατέβαινε προς τον Άρη, το σήμα από τον ραδιοφάρο του λαμβανόταν κανονικά από ένα ραδιοτηλεσκόπιο στην Ινδία και από δορυφόρο της NASA στον Άρη. Το ρομπότ όμως σίγησε λίγο πριν φτάσει στην επιφάνεια.
Μια πιο σαφή εικόνα για το τι συνέβη δίνουν τα δεδομένα τηλεμετρίας, τα οποία μεταδόθηκαν μόνο στο μητρικό σκάφος TGO και έφτασαν στη Γη τα ξημερώματα της Πέμπτης. Η ανάλυση δεν έχει ολοκληρωθεί, σύμφωνα όμως με τις πρώτες αναφορές το ρομπότ επιβράδυνε και άνοιξε κανονικά το αλεξίπτωτό του.
Το αλεξίπτωτο όμως φαίνεται ότι απορρίφθηκε πρόωρα. Επιπλέον, οι εννέα πυραυλοκινητήρες υδραζίνης που θα φρέναραν το ρομπότ περισσότερο φαίνεται ότι λειτούργησαν μόνο για τρία ή τέσσερα δευτερόλεπτα, αντί για ένα ολόκληρο λεπτό όπως ήταν προγραμματισμένο.
Παραμένει ακόμα άγνωστο ακριβώς σε ποιο ύψος βρισκόταν εκείνη τη στιγμή το Schiaparelli, φαίνεται όμως ότι το ρομπότ έπεφτε ελεύυθερα για τουλάχιστον ένα χιλιόμετρο. Εφόσον η ανάλυση των δεδομένων επιβεβαιώσει αυτές τις πρώτες ενδείξεις, το Schiaparelli πρέπει να είναι πλέον μια μάζα από συντρίμμια στην περιοχή Meridiani Planum του Άρη. Αμερικανικοί δορυφόροι θα προσπαθήσουν τώρα να εντοπίσουν το ρομπότ με τις κάμερές τους, είναι όμως πιθανό να μην τα καταφέρουν λόγω του μικρού μεγέθους του.
Οι ειδικοί αναμένεται να αναλύσουν τα δεδομένα και δεν αποκλείεται να προσπαθήσουν να ξανακαλέσουν το «Σκιαπαρέλι» με την ελπίδα ότι βρίσκεται ακέραιο στην επιφάνεια του Αρη.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος θα πρέπει να αναλύσει το μεγάλο πλήθος στοιχείων που πρόλαβε να αναμεταδώσει το διαστημικό σκάφος στο «μητρικό» σκάφος (Trace Gas Orbiter) που το απελευθέρωσε στον Κόκκινο Πλανήτη. Από τα συγκεντρωθέντα στοιχεία υποδεικνύεται ότι η διαστημική βολίδα λειτουργούσε κανονικά κατά τη διάρκεια της εισόδου στην ατμόσφαιρα. Η θερμική ασπίδα φαίνεται ότι λειτούργησε κανονικά και κατάφερε να επιβραδύνει το διαστημικό σκάφος και το αλεξίπτωτο άνοιξε και επιβράδυνε ακόμα περισσότερο την πορεία καθόδου του «Σκιαπαρέλι». Ομως κατά την τελευταία φάση της καθόδου με το αλεξίπτωτο τα στοιχεία καταγράφουν παράξενη συμπεριφορά.
Πάντως, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το «Σκιαπαρέλι» αποτελεί μια τεχνολογική «έκθεση και ταυτόχρονα είναι ένα πρόγραμμα που θα δώσει στην Ευρώπη την εμπειρία, τη μάθηση αλλά και την αυτοπεποίθηση για να προχωρήσει με την αποστολή στον Κόκκινο Πλανήτη ενός οχήματος με έξι τροχούς, το 2021». Κι αυτό το όχημα αναμένεται να έχει κάποια από τα τεχνολογικά επιτεύγματα του «Σκιαπαρέλι» όπως τα συστήματα πλοήγησης και ραντάρ, ενώ αυτό που προκαλεί ανησυχία στους ειδικούς είναι ότι δεν έχουν εξασφαλιστεί οι πόροι για την κατασκευή του.
