Αστρονόμοι έχουν απορρίψει τα μοντέλα κενού χώρου που υποστηρίζουν ότι η Γη είναι κοντά στο κέντρο μιας άδειας περιοχής του σύμπαντος. Έτσι, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η θέση της Γης μέσα στο Σύμπαν δεν είναι μια ειδική θέση παρά τις πρόσφατες θεωρίες που προτείνουν την ανατροπή του θεμέλιου της σύγχρονης κοσμολογίας. Το 1543 ο Πολωνός αστρονόμος Νικόλαος Κοπέρνικος στο βιβλίο του, On the Revolutions of the Heavenly Spheres, μετακίνησε τη Γη είναι το κέντρο του Σύμπαντος απλώς σε μια πλανητική τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Έκτοτε, οι αστρονόμοι έχουν επεκτείνει την ιδέα του και έφτιαξαν την Κοπερνίκεια Αρχή, η οποία λέει ότι η θέση μας στο Σύμπαν είναι εντελώς συνηθισμένη. Αν και η Κοπερνίκεια Αρχή έχει γίνει πυλώνας της σύγχρονης κοσμολογίας, η αναζήτηση πειστικών αποδείξεων ότι η θέση μας μέσα στο Σύμπαν δεν έχει κάτι το ειδικό, αποδείχθηκε πολύ δύσκολη.
Η Κοπερνίκεια Αρχή ή η Αρχή της μετριότητας λέει πως η Γη μας είναι ένας τυπικός πλανήτης που κινείται γύρω από ένα τυπικό άστρο (ο Ήλιος μας) ενός τυπικού γαλαξία. Η φράση αυτή (Κοπερνίκεια Αρχή) προέρχεται από τον αμερικανό αστροφυσικό Richard Gott, που θέλησε να πει πως τα πράγματα συνήθως δεν έχουν κάτι το ιδιαίτερο.
Μαζί με την Γη, όμως, η Κοπερνίκεια Αρχή κατέστησε σαφές ότι και η ανθρωπότητα δεν βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος. Γι αυτό και οι επιστήμονες υποστηρίζουν – εφαρμόζοντας την παραπάνω Αρχή – της ύπαρξης εξωγήινης ζωής. Γιατί αφού δεν υπάρχει τίποτε ξεχωριστό στις αστρονομικές, γεωλογικές, φυσικές και χημικές συνθήκες της Γης, (όπως το ξέρουμε από τις πρόσφατες παρατηρήσεις των εξωπλανητών), τότε δεν θα πρέπει να υπάρχει και τίποτε ξεχωριστό ή μοναδικό που να αφορά τη ζωή πάνω της.
Το 1998, μελέτες των μακρινών υπερκαινοφανών εκρήξεων τύπου Ia έδειξαν ότι η διαστολή του σύμπαντος επιταχύνεται, μια παρατήρηση που αποδόθηκε στην απωστική δύναμη μιας μυστηριώδους «σκοτεινής ενέργειας». Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες προέβαλαν μια εναλλακτική θεωρία: Πρότειναν ότι η Γη ήταν κοντά στο κέντρο μιας τεράστιας “φυσαλίδας”, ή “κενού από ύλη χώρου”, που φυσικά προσβάλει την Κοπερνίκεια Αρχή. Αν πράγματι αυτό συνέβαινε, η βαρύτητα θα μπορούσε να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση της επιτάχυνσης, μιμούμενη την επίδραση της σκοτεινής ενέργειας στις παρατηρήσεις των σουπερνόβα.
Πρόσφατα ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Βανκούβερ ανέφεραν ότι δεν υπάρχει τίποτα ειδικό σχετικά με τη θέση της Γης μέσα στο Σύμπαν, όπως έχει προταθεί από θεωρίες κενού χώρου (void theory), που απορρίπτουν τη συμβατική άποψη ότι το σύμπαν γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο εξαιτίας της αινιγματικής σκοτεινής ενέργειας.
Εξηγώντας την έρευνα τους οι Jim Zibin, Adam Moss και Douglas Scott, που έκαναν τη μελέτη, τόνισαν ότι η θεωρία κενού χώρου ήταν ανίκανη να εξηγήσει τα δεδομένα που έχουν συλλέξει.
“Ασχολούμαστε με δύο θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν το Σύμπαν. Η πρώτη, η οποία είναι και η πιο συμβατική, λέει πως το σύμπαν επεκτείνεται εξαιτίας κάποιας ανεξήγητης μυστηριώδους σκοτεινής ενέργειας, ” λέει ο Zibin.
“Η εναλλακτική θεωρία λέει ότι η Γη βρίσκεται στο κέντρο μιας περιοχής στο σύμπαν που είναι πολύ άδειο, με λίγα αστέρια και γαλαξίες μέσα σε αυτό. Το πρόβλημα είναι ότι αν αυτή η θεωρία είναι αληθινή, δεν θα είμαστε σε θέση να εξηγήσουμε τις παρατηρήσεις των σουπερνόβα που έγιναν πρόσφατα”, συμπληρώνει.
Ο ίδιος λέει ότι οι πρόσφατες μελέτες των σουπερνόβα δείχνουν ότι το σύμπαν επεκτείνεται όλο και ταχύτερα, κάτι που οφείλεται στην απωθητική δύναμη της ανεξήγητης σκοτεινής ενέργειας.
“Αναλύσαμε παρατηρήσεις και σε δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί σε διάφορα ερευνητικά ιδρύματα – ακόμη και με δορυφόρους στο διάστημα – και διαπιστώσαμε ότι η εναλλακτική θεωρία του κενού διαστρικού χώρου δεν μπορεί να εξηγήσει τα τελευταία στοιχεία”, τονίζει.
Η ανάλυση των δεδομένων, λέει ο Zibin, υποστηρίζει την συμβατική θεωρία ότι το σύμπαν είναι γεμάτο με μια μυστηριώδη σκοτεινή ενέργεια που προκαλεί την επιτάχυνση της διαστολής του σύμπαντος.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Physical Review Letters.
