Ένα νέο μαθηματικό μοντέλο για την περιγραφή της βαρύτητας μελετούσε το τελευταίο χρονικό διάστημα ο διάσημος Αμερικανός μαθηματικός και νομπελίστας Τζον Νας, πριν το τροχαίο δυστύχημα στο Νιου Τζέρσεϊ στις 24 Μαΐου 2015 στερήσει τη ζωή στον ίδιο και τη σύζυγό του. Αυτό αποκαλύπτουν φίλοι και συνάδελφοι του Nash, όπως ο παγκοσμίου φήμης γάλλος μαθηματικός Σεντρίκ Βιλανίστους, στους οποίους είχε εκμυστηρευθεί πως είχε ανακαλύψει μια εξίσωση που φαινόταν να βελτιώνει ή ακόμη και να αντικαθιστά τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν. 
Ενώ η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας περιγράφει με εντυπωσιακή ακρίβεια τη φύση σε επίπεδο καθημερινών αντικειμένων, πλανητών ή και μεγαλύτερων κοσμικών δομών, ωστόσο, οι προβλέψεις της χάνουν την ισχύ τους στον μικρόκοσμο. Έτσι, η προσπάθεια του Νας ήταν μια περιγραφή της βαρύτητας που να επεκτείνεται με επιτυχία και στον «κόσμο» των ατόμων και των σωματιδίων.
Ο μαθηματικός Cédric Villani (που έλαβε το βραβείο Fields Medal σε ηλικία 37 ετών) αναφέρει πως ο Νας συζήτησε μαζί του για τα αποτελέσματα της δουλειάς του τρεις μόλις μέρες πριν από το δυστύχημα. Ο Βιλανί χαρακτηρίζει τις ιδέες του Αμερικανού μαθηματικού ως «προϊόν ξεχωριστής έμπνευσης» και «εντελώς καινοτόμες».
Περισσότερες λεπτομέρειες για αυτές τις ιδέες πιθανότατα θα βρεθούν στο γραφείο του στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, όπου δίδασκε εδώ και χρόνια. Εντούτοις, θα χρειασθούν μήνες ή ακόμη και χρόνια, πριν μελετηθούν διεξοδικά οι σημειώσεις που άφησε ο Νας.
Η πρώτη φορά που ο Νας αναφέρθηκε στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας ήταν πριν από 14 χρόνια, στα πλαίσια μιας διάλεξης του στο πολιτειακό πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια. Η ομιλία του είχε τίτλο «Μια Ενδιαφέρουσα Εξίσωση» και βρίσκεται αναρτημένη στην προσωπική του ιστοσελίδα στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον.
Σε αυτήν, αναθεωρεί την έννοια των βαρυτικών κυμάτων, δηλαδή των ρυτιδώσεων στο χωροχρονικό συνεχές που προκαλεί υπό προϋποθέσεις οποιαδήποτε επιταχυνόμενη μάζα. Έτσι, προβλέπει μια μεγαλύτερη ποικιλία διαταραχών απ’ ό,τι η Γενική Θεωρία της Σεχτικότητας του Αϊνστάιν.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης οι παρατηρήσεις του για την κβαντική φυσική, η οποία φαίνεται πως το βρίσκει αντίθετο, όπως συνέβαινε και με τον Αϊνστάιν, παρά το γεγονός ότι οι προβλέψεις της συμφωνούν με τις παρατηρήσεις και τα πειράματα που αφορούν τον μικρόκοσμο.
«Μου φαίνεται πως η “κβαντική θεωρία” μοιάζει με τις βοτανοθεραπείες που χρησιμοποιούσαν οι κομπογιαννίτες», γράφει χαρακτηριστικά. «Ουσιαστικά δεν καταλαβαίνουμε τι πραγματικά συμβαίνει, ποια είναι η απώτερη αλήθεια, έχοντας απλώς ένα “συνταγολόγιο” με διαδικασίες που παρέχουν χρήσιμους και πρακτικούς υπολογισμούς, ανεξάρτητα από τη θεμελιώδη αλήθεια».
Τώρα, το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο το πρόσφατο μοντέλο στο οποίο κατέληξε συμβαδίζει ή όχι με τις παραπάνω απόψεις, όπως τις εξέφρασε o Νας το 2003.
Ο John Nash
Πρόκειται για μια ιδιοφυΐα». Ηταν η μοναδική φράση στη συστατική επιστολή για την αποδοχή του Τζον Νας στο Πρίνστον. Και μάλλον τα έλεγε όλα. Ο 86χρονος μαθηματικός, που έφυγε χθες από τη ζωή σε τροχαίο, πέτυχε με τη θεωρία που ανέπτυξε στη διδακτορική διατριβή του, να επηρεάσει ποικίλους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, από την οικονομική επιστήμη και την πολιτική έως την πληροφορική και την τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης.
Το έργο του αναγνωρίστηκε το 1994, όταν τιμήθηκε με Νόμπελ Οικονομικών για τη συμβολή του στη θεωρία των παιγνίων. Συγκεκριμένα ανέπτυξε την έννοια της ισορροπίας στα παίγνια μη μηδενικού αθροίσματος – γνωστή ως «ισορροπία Νας». Η βράβευση αυτή ήρθε, όχι μόνο με σκληρή δουλειά, αλλά και έπειτα από μία δύσκολη μάχη με τη σχιζοφρένεια – ασθένεια με την οποία διεγνώσθη στα 29 χρόνια του. Τη νίκησε περίπου τριάντα χρόνια αργότερα, έχοντας στο πλευρό του τη σύζυγό του Αλίσια Λόπες, την οποία γνώρισε ως καθηγητής στο MIT και η οποία «έφυγε» χθες μαζί του στο μοιραίο τροχαίο.
Στο ευρύ κοινό έγινε γνωστός μέσα από την κινηματογραφική μεταφορά της ζωής του. Στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος» τον υποδύθηκε ο Ράσελ Κρόου, ο οποίος χθες αποχαιρέτησε όχι μόνο δύο υπέροχα μυαλά, αλλά και «δύο υπέροχες καρδιές» μέσω του λογαριασμού του στο Twitter.
Στη μεγάλη οθόνη η πίστη του μαθηματικού στην υπεροχή της καρδιάς έναντι του μυαλού – αποτυπώθηκε με τον κινηματογραφικό Νας να δηλώνει: «Τι είναι η λογική; Εχω κάνει τη σπουδαιότερη ανακάλυψη της καριέρας μου. Τη σπουδαιότερη ανακάλυψη της ζωής μου. Είναι μόνο οι μυστήριες εξισώσεις της αγάπης αυτές που έχουν πραγματικά λογική».
