Ενώ οι γαλαξίες γνωρίζαμε ότι πλέουν μέσα σε μια θάλασσα σκοτεινής ύλης, τώρα για πρώτη φορά οι αστρονόμοι βρήκαν ένα γαλαξία που φαίνεται να μην έχει σχεδόν καθόλου σκοτεινή ύλη, πράγμα που οι ίδιοι χαρακτήρισαν ασυνήθιστο, καθότι τελείως απρόσμενο.. Ο γαλαξίας NGC1052-DF2, σε απόσταση 65 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, έχει περίπου το μέγεθος του δικού μας Γαλαξία, αλλά μόνο το ένα διακοσιοστό των άστρων του, ενώ -αντίθετα με τον δικό μας- δεν διαθέτει μαύρη τρύπα στο κέντρο του.
Με δεδομένο αφενός ότι το σύμπαν κυριαρχείται από τη σκοτεινή ύλη, που είναι πολύ περισσότερη (έως το 85% του συνόλου της ύλης στο σύμπαν) από ό,τι η ορατή βαρυονική ύλη, και αφετέρου ότι η σκοτεινή ύλη αποτελεί το θεμέλιο που συγκρατεί τους γαλαξίες, η ανακάλυψη θεωρείται πραγματικά σημαντική.
Ο γαλαξίας μελετήθηκε από πολλά τηλεσκόπια (Geminy και W.M. Keck, διαστημικό Hubble κ.α.) για να υπάρξει διασταύρωση των αποτελεσμάτων. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Pieter van Dokkum του Πανεπιστημίου Γέιλ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature”.
«H εύρεση ενός γαλαξία χωρίς σκοτεινή ύλη είναι αναπάντεχη, επειδή αυτή η αόρατη μυστηριώδης ουσία αποτελεί την πιο κυρίαρχη όψη ενός γαλαξία» δήλωσε ο Dokkum . «Επί δεκαετίες νομίζαμε ότι οι γαλαξίες ξεκινούν πάντα τη ζωή τους ως συσσωματώσεις της σκοτεινής ύλης. Στη συνέχεια συμβαίνουν όλα τα άλλα: αέριο πέφτει μέσα στη άλω της σκοτεινής ύλης, το αέριο μετατρέπεται σε άστρα, αυτά αργά μεγαλώνουν, ώσπου στο τέλος εμφανίζονται γαλαξίες όπως ο δικός μας. Όμως ο NGC1052-DF2 θέτει σε αμφισβήτηση τις κυρίαρχες ιδέες για το σχηματισμό των γαλαξιών».
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το Keck Observatory στη Χαβάη για να μετρήσουν τις κινήσεις 10 πολύ πυκνών σφαιρικών σμηνών, που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από το κέντρο αυτού του γαλαξία. Διαπίστωσαν ότι τα σμήνη κινούνταν με σχετικά χαμηλές ταχύτητες – λιγότερο από (37.000 χλμ./ώρα. Τα αστέρια στους γαλαξίες που περιέχουν σκοτεινή ύλη κινούνται τουλάχιστον τρεις φορές πιο γρήγορα. Ο Van Dokkum εξήγησε ότι, χρησιμοποιώντας τις νέες μετρήσεις κίνησης, οι ερευνητές μπόρεσαν να υπολογίσουν τη μάζα του NGC 1052-DF2. Τότε συνειδητοποίησαν ότι αυτός ο γαλαξίας ήταν πολύ, πολύ διαφορετικός από τους άλλους γαλαξίες. Ο Van Dokkum είπε:
«Αν υπάρχει καθόλου σκοτεινή ύλη σε αυτόν τον γαλαξία, θα είναι ελάχιστη. Τα άστρα του αρκούν για να εξηγήσουν όλη τη μάζα του και δεν φαίνεται να υπάρχει καθόλου έξτρα χώρος για τη σκοτεινή ύλη», πρόσθεσε. Από την άλλη, όπως είπε, «αυτό δείχνει ότι η σκοτεινή ύλη είναι ξεχωριστή από τους γαλαξίες. Είναι πραγματική, αλλά έχει τη δική της ξεχωριστή ύπαρξη από τα άλλα συστατικά των γαλαξιών»
Με άλλα λόγια, προκύπτει το ερώτημα: αν ένας γαλαξίας δεν ξεκίνησε με αφετηρία τη σκοτεινή ύλη, η οποία στη συνέχεια προσέλκυσε βαρυτικά την κοινή ύλη, τότε πώς σχηματίσθηκε;
Οι επιστήμονες έκαναν λόγο για «ένα γαλαξία απόλυτο μυστήριο, που δεν προβλέπεται από καμία θεωρία, τα πάντα πάνω του είναι παράξενα. Είναι τελείως άγνωστο πώς είναι δυνατό να σχηματισθεί ένας τέτοιος γαλαξίας». Δεν αποκλείουν πλέον ότι πιθανώς υπάρχουν περισσότεροι τρόποι για να δημιουργηθεί ένας γαλαξίας και όχι μόνο ξεκινώντας από ένα πυρήνα σκοτεινής ύλης.
Οι αστρονόμοι θα ψάξουν μήπως βρουν και άλλους τέτοιους γαλαξίες στο σύμπαν. Ήδη έχουν υποψίες για τρεις, τους οποίους θα παρατηρήσουν καλύτερα.
ΑΠΕ- και εδώ
