Αντιμέτωποι με ένα εκπληκτικό θέαμα βρέθηκαν οι αστρονόμοι, που είδαν για πρώτη φορά με τηλεσκόπια όπως το ραδιοτηλεσκόπιo Very Long Baseline Array (VLBA) και το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer, την τεράστια έκρηξη που δημιουργήθηκε όταν μία μαύρη τρύπα «ξέσκισε» ένα αστέρι.
Η κοσμική σύγκρουση έγινε σε δύο γαλαξίες 150 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά
Οι επιστήμονες παρακολούθησαν το γεγονός A (όπως το ονόμασαν), σε ένα ζευγάρι συγκρουόμενων γαλαξιών που ονομάζεται Arp 299. Τέτοια γεγονότα παλιρροϊκής αναστάτωσης (TDEs), προκαλούν τον σχηματισμό ενός περιστρεφόμενου δίσκου γύρω από την μαύρη τρύπα και ενός πίδακα από σωματίδια που εκτοξεύονται στο διάστημα..
Το 2005 αστρονόμοι ανίχνευσαν μια έκρηξη εκπομπών υπέρυθρης ακτινοβολίας από το Arp 299, 150 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά, στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου. Αρχικά σκέφτηκαν ότι ήταν μια σουπερνόβα – ένα αστέρι που πέθαινε με μια τεράστια έκρηξη.
Την επόμενη δεκαετία κράτησαν τα όργανα τους συντονισμένα πάνω στο γεγονός Arp 299 και διαπίστωσαν ότι ήταν στην πραγματικότητα μια υπερβαρέα μαύρη τρύπα στο κέντρο ενός από τους δύο γαλαξίες, εκπέμποντας ένα “πίδακα” ραδιοκυμάτων με το ένα τέταρτο της ταχύτητας του φωτός.
«Ο συνδυασμός των υπέρυθρων και ραδιοφωνικών μας παρατηρήσεων, σε συνδυασμό με τις σύγχρονες προσομοιώσεις ραδιοκυμάτων και υπολογισμούς υπέρυθρης εκπομπής από τις σκονισμένες περιοχές που περιβάλλουν μια υπερβαρέα μαύρη τρύπα, μας άφησε με μια εύλογη εξήγηση – η υπέρυθρη και ραδιοφωνική εκπομπή προήλθε από το ξέσχισμα ενός άτυχου αστέρα που καταβροχθίστηκε από την υπερβαρέα μαύρη τρύπα όταν πέρασε πολύ κοντά σε αυτό το κοσμικό τέρας », δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της δημοσίευσης Seppo Mattila του Πανεπιστημίου του Turku.
Η μαύρη τρύπα έχει 20 εκατομμύρια φορές τη μάζα του ήλιου και ο πίδακας των σωματιδίων που εκτοξεύεται περιέχει 125 δισεκατομμύρια φορές περισσότερη ενέργεια από ό, τι ο ήλιος εκπέμπει σε ένα χρόνο.
Οι πίδακες συχνά φαίνονται να προέρχονται από υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες – το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble πήρε κάποτε μια φωτογραφία του γαλαξία M87, στην Παρθένο, που έδειχνε τεράστιες εκτοξεύσεις μάζας από την κεντρική υπερμεγέθη μαύρη τρύπα, μία από τις μεγαλύτερες που βρήκαμε ποτέ.
Η διεθνής ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τον Miguel Perez-Torres του Αστροφυσικού Ινστιτούτου της Ανδαλουσίας δημοσίευσαν τα ευρήματα από την ανακάλυψη της μακρινής έκρηξης, η οποία προκλήθηκε από την καταστροφή του άστρου από μία υπερβαρέα μαύρη τρύπα, στο επιστημονικό περιοδικό «Science». Μέλος της ομάδας ήταν ο καθηγητής Αντρέας Ευσταθίου, αντιπρύτανης Έρευνας και Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.
Ο καθηγητής Ανδρέας Ευσταθίου δήλωσε ότι «η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου σε αυτή την σημαντική ανακάλυψη είναι μια από τις μεγαλύτερες ερευνητικές επιτυχίες των τελευταίων χρόνων». Ο Ευσταθίου πρόσθεσε ότι: «Οι προσομοιώσεις μας για την εκπομπή των γαλαξιών αποδείχτηκαν πολύ χρήσιμες για την ερμηνεία των υπέρυθρων παρατηρήσεων του γεγονότος TDE στο Arp 299».
ΑΠΕ και εδώ
