Αστροφυσική, Διάστημα

Το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS ανακάλυψε νέο εξωπλανήτη 53 έτη φωτός από τη Γη

Written by Δ.Μ.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS, ο νέος «κυνηγό» εξωπλανητών που η NASA είχε εκτοξεύσει τον Απρίλιο του 2018, μόλις ανακάλυψε τον τρίτο επιβεβαιωμένο εξωπλανήτη του. Πρόκειται για ένα πλανήτη περίπου τριπλάσιο της Γης, αλλά περιέργως με 23 φορές μεγαλύτερη μάζα άρα είναι πολύ πυκνός, ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση 53 ετών φωτός.

Print Friendly, PDF & Email
Share

Το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS, ο νέος «κυνηγό» εξωπλανητών που η NASA είχε εκτοξεύσει τον Απρίλιο του 2018, μόλις ανακάλυψε τον τρίτο επιβεβαιωμένο εξωπλανήτη του. Πρόκειται για ένα πλανήτη περίπου τριπλάσιο της Γης, αλλά περιέργως με 23 φορές μεγαλύτερη μάζα άρα είναι πολύ πυκνός, ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση 53 ετών φωτός.

tess-inorbitΗ αποστολή TESS ενώ ακόμα δεν έχει συμπληρώσει  το ένα τέταρτο της πρωταρχικής του αποστολής, προετοιμάζεται για επέκταση της αποστολής του που θα την κρατούσε σε λειτουργία τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 2022

Οι αστρονόμοι του ΜΙΤ ανέφεραν ότι ο εξωπλανήτης HD 21749b κινείται γύρω από ένα φωτεινό γειτονικό άστρο ερυθρό νάνο (HD 21749) στην κατεύθυνση του αστερισμού του Δικτύου.

Το HD 21749b είναι υπο-ποσειδώνιος σε μέγεθος και έχει ανακαλυφθεί να τρέχει γύρω από ένα φωτεινό νάνο Κ άστρο HD21749 που βρίσκεται μόλις 16 parsecs μακριά. Οι νάνοι Κ είναι κύριοι αστέρες αλληλουχίας που έχουν ενδιάμεσο μέγεθος μεταξύ των κόκκινων νάνων τύπου Μ και των κίτρινων νάνων αστεριών τύπου G. Ως εκ τούτου, οι νάνοι Κ συχνά ονομάζονται πορτοκαλί νάνοι.

Αυτό που είναι ακόμη πιο ενδιαφέρον για το εύρημα είναι ότι ο HD 21749b είναι πυκνός, πολύ πυκνός Αυτός ο βαρύς κόσμος είναι ένας από τους μόνο τρεις εξωπλανήτες που έχουν βρεθεί ότι είναι τόσο πυκνοί. Με πυκνότητα περίπου έξι γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό (η γη για σύγκριση έχει μέση πυκνότητα 5,5 g / cm 3 ), αυτή η συμπυκνωμένη ποιότητα δείχνει ότι ο HD 21749b θα μπορούσε να περιβάλλεται από μια σημαντική ατμόσφαιρα.

Αλλά υπάρχουν περισσότερα. Η ομάδα ανακοίνωσε επίσης ένα άλλο σπάνιο εύρημα – άλλος πλανητικός υποψήφιος που περιστρέφεται γύρω από το HD 21749 με περίοδο 7,8 ημερών. Αν επιβεβαιωθεί, αυτός θα μπορούσε να γίνει ο πρώτος πλανήτης μεγέθους της Γης που ανακαλύφθηκε από το TESS και ως εκ τούτου είναι ο μικρότερος (TESS) πλανήτης που βρέθηκε μέχρι σήμερα.

Το HD 21749b ταξιδεύει γύρω από το αστέρι του σε 36 ημέρες, σε σύγκριση με τους δύο άλλους πλανήτες – Pi Mensae b, έναν πλανήτη πολύ μεγαλύτερος της γης  με τροχιά 6,3 ημερών και το LHS 3844b, ένας βραχώδης κόσμος που κινείται γύρω από το αστέρι του σε μόλις 11 ώρες. Και οι τρεις πλανήτες ανακαλύφθηκαν κατά τους πρώτους τρεις μήνες των παρατηρήσεων TESS.


Το TESS λειτουργεί καλύτερα από ό, τι τα μέλη της ομάδας είχαν τολμήσει να ονειρευτούν, λέει ο George Ricker, φυσικός στο MIT και ο κύριος ερευνητής της αποστολής. Οι τέσσερις κάμερες μπορούν να βλέπουν αντικείμενα κατά 20% μικρότερα και να εστιάζουν περισσότερο από ό, τι αρχικά αναμενόταν.

Το διαστημικό σκάφος κάνει, επίσης, κάτι περισσότερο από το να κυνηγάει τους εξωπλανήτες. Οι επιστήμονες της αποστολής έχουν μελετήσει 101 παραδείγματα αστρικών ξαφνικών εκρήξεων, πιθανόν ως αποτέλεσμα εκρήξεων σουπερνόβα, λέει ο Michael Fausnaugh, ένας αστρονόμος στο MIT. Επειδή τ TESS κοιτάζει ασταμάτητα σε μια φέτα του ουρανού για 27 ημέρες, και μετακινείται σε ένα γειτονικό κομμάτι, καταγράφει μια άνευ προηγουμένου άποψη αυτών των αστρικών εκρήξεων καθώς φωτίζουν και στη συνέχεια εξασθενίζουν.


Ο νέος εξωπλανήτης χρειάζεται 36 μέρες για να κάνει μια περιφορά γύρω από το άστρο του (αυτή είναι η διάρκεια του έτους του), ενώ η θερμοκρασία της επιφάνειάς του εκτιμάται σε περίπου 150 βαθμούς Κελσίου, είναι δηλαδή αρκετά χαμηλή σε σχέση με το πόσο κοντά βρίσκεται ο πλανήτης στο άστρο του και πόσο φωτεινό είναι το τελευταίο. «Είναι ο πιο ψυχρός μικρός πλανήτης που έχουμε βρει γύρω από ένα άστρο τόσο φωτεινό», δήλωσε η Diana Dragomir, μια μεταδιδακτορική αστρονόμος στο Ινστιτούτο Kavli του MIT για την Αστροφυσική και τη Διαστημική Έρευνα, που οδήγησε στη νέα ανακάλυψη.

«Γνωρίζουμε πολλά για τις ατμόσφαιρες των θερμών πλανητών, αλλά επειδή είναι πολύ δύσκολο να βρούμε μικρούς πλανήτες που περιστρέφονται πιο μακριά από τα αστέρια τους και επομένως είναι πιο ψυχρά, δεν μπορούσαμε να μάθουμε πολλά για αυτούς τους μικρότερους, πιο ψυχρούς πλανήτες. Ήμασταν τυχεροί που τον συλλάβαμε και μπορούμε τώρα να τον μελετήσουμε λεπτομερέστερα “, συνέχισε.

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, ο HD 21749b είναι απίθανο να είναι βραχώδης και φιλόξενος για ζωή. Μάλλον αποτελείται από πολύ πυκνά αέρια (εξ ου και η μεγάλη μάζα του), πολύ πυκνότερα από τις ατμόσφαιρες του Ποσειδώνα ή του Ουρανού. Ο δορυφόρος TESS, που διαθέτει τέσσερις κάμερες, μελετά την παροδική μείωση της λάμψης περίπου 200.000 άστρων, μια ένδειξη ότι από μπροστά τους διέρχεται κάποιος πλανήτης.

Το πρώτο έτος το τηλεσκόπιο θα επικεντρωθεί στον ουρανό του νοτίου ημισφαιρίου και το δεύτερο έτος στον ουρανό του βορείου ημισφαιρίου. Μέσα στους τρεις πρώτους μήνες λειτουργίας του έχει βρει επίσης τους εξωπλανήτες Pi Mensae b (μια υπερ-Γη με διάρκεια έτους μόνο 6,3 μέρες) και LHS 3844 b (ένα βραχώδη κόσμο με έτος μόλις 11 ωρών).

Στο ίδιο πλανητικό σύστημα του άστρου HD 21749, οι αστρονόμοι βρήκαν ενδείξεις και για ένα δεύτερο εξωπλανήτη, που φαίνεται να έχει το μέγεθος της Γης, η ύπαρξη του οποίου όμως δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί. Εξάλλου ερασιτέχνες αστρονόμοι, που ανέλυσαν στοιχεία του -εκτός λειτουργίας πλέον από πέρυσι τον Οκτώβριο- διαστημικού τηλεσκοπίου Κέπλερ, ανακάλυψαν έναν ακόμη εξωπλανήτη, τον K2-288Bb, και έκαναν σχετική ανακοίνωση στο ίδιο αστρονομικό συνέδριο στο Σιάτλ.

Ο εξωπλανήτης βρίσκεται σε απόσταση 226 ετών φωτός, στον αστερισμό του Ταύρου, και κινείται γύρω από το άστρο Κ2-288Β, διαγράφοντας μια πλήρη περιφορά κάθε 31,3 μέρες (η διάρκεια του έτους του). Ο πλανήτης έχει σχεδόν διπλάσιο μέγεθος από τη Γη και βρίσκεται μέσα στη φιλόξενη για συνθήκες ζωής ζώνη του άστρου του, συνεπώς θα μπορούσε θεωρητικά να διαθέτει νερό σε υγρή μορφή, αν και δεν είναι ακόμη σαφές αν πρόκειται για βραχώδη ή αέριο πλανήτη.

ΑΠΕ και εδώ

Print Friendly, PDF & Email

About the author

Δ.Μ.

Share