Διάφραγμα (Aperture ): Μηχανισμός που αυξομειώνει τη διάμετρο της ίριδας φακού, ώστε να διέρχεται περισσότερο ή λιγότερο φως στο εσωτερικό της κάμερας, ο οποίος μπορεί να γίνει μικρότερος ή μεγαλύτερος για να ελέγξει την ποσότητα του φωτός που φτάνει στον αισθητήρα. Όσο πιο μικρός είναι ο αριθμός f τόσο πιο ανοικτό είναι το διάφραγμα f=1.4 κλπ και τόσο πιο μικρό είναι το βάθος πεδίου. Και το αντίστροφο.
Έκθεση (Exposure): Η ποσότητα του φωτός που ευαισθητοποιεί τον αισθητήρα της φωτογραφικής κάμερας και αποτελεί το γινόµενο του φωτισµού επί το χρόνο (f/no x t). Η έκθεση µετριέται σε µονάδες Ε.V. (exposure values – τιμή έκθεσης).
Ταχύτητα κλείστρου (Shutter Speed ): Ο χρόνος που το διάφραγμα της μηχανής είναι ανοικτό για να δημιουργήσει μια έκθεση. Όσο πιο μεγάλος είναι ο χρόνος 1/2 sec, 1/4 sec κλπ, τόσο περισσότερος χρόνος είναι ανοικτός και έτσι περνάει περισσότερο φως μέσα. Επίσης, αν το αντικείμενο κινείται τότε βγαίνει θολό. Γι αυτό τότε χρησιμοποιούμε πολύ μικρούς χρόνους 1/500 κλπ.
Ευαισθησία ISO: Η ευαισθησία του αισθητήρα της κάμερας που μπορεί να αλλάξει συνήθως κυμαίνεται από ISO 100 – 2560. Όταν έχουμε πολύ φως βάζουμε μικρό ISO, αλλιώς τη νύχτα μεγάλο πχ 3200 . Είναι η ισοδύναμη ευαισθησία του αισθητήρα CCD σύμφωνα με το πρότυπο (για φιλμ) του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (International Standards Organization).
Θόλωμα φόντου (Bokeh Ιαπωνικός όρος που αναφέρεται στο θολό, μη εστιασμένο φόντο της εικόνας): οι περιοχές εκτός εστίασης πίσω από ένα θέμα, οι οποίες εμφανίζονται ως μικροί κύκλοι όταν χρησιμοποιείται μικρό διάφραγμα.
Focal Length (Εστιακή απόσταση): η απόσταση μεταξύ του φακού και του αισθητήρα της κάμερας σε mm. Τα μεγάλα εστιακά μήκη σημαίνουν ότι το θέμα σας θα εμφανιστεί πιο κοντά και αντίστροφα.
Μέτρηση (Metering) : χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της φωτεινότητας μιας σκηνής προκειμένου να επιτευχθεί η σωστή έκθεση, η οποία γίνεται με τη χρήση ενός φωτομέτρου (light meter). Στην Κεντρικά ζυγισμένη φωτομέτρηση (Centre Weighted metering) γίνεται σε ολόκληρο το καρέ αλλά λαμβάνεται υπόψη περισσότερο το κέντρο του καρέ και λιγότερο η περιφέρεια. Στην πολυζωνική φωτομέτρηση (evaluative metering) είναι η φωτομέτρηση όπου το καρέ χωρίζεται σε ζώνες η συμμετοχή των οποίων στην τελική μέτρηση υπολογίζεται με αλγόριθμο από τον κεντρικό μικροεπεξεργαστή. Στο Spot metering, είναι η φωτομέτρηση όπου γίνεται φωτομέτρηση σε ένα σημείο. Στη Μερική φωτομέτρηση (partial metering) είναι η μέτρηση που καλύπτει κύκλο 10-12% στο κέντρο του κάδρου.
Θόρυβος (Κόκκος). Είναι τα στίγματα που βρίσκονται σε εικόνες που προκαλούνται από έναν υψηλό αριθμό ISO
Αντιστάθμιση της έκθεσης (exposure compensation): Διόρθωση της συγκεκριμένης τιμής έκθεσης με υποέκθεση ή υπερέκθεση σε συγκεκριμένο εύρος stop σε βήματα ±1/2 ή ±1/3 stop.
Βάθος πεδίου (Depth of Field, DOF): Το εύρος αποστάσεων εμπρός και πίσω από το σημείο ακριβούς εστίασης, μέσα στην οποία το είδωλο διατηρεί την ευκρίνεια του. Το κλειστό διάφραγμα (f=11 κλπ) δίνει μεγάλος βάθος πεδίου, το ανοιχτό (f=2.8) μικρό βάθος πεδίου.
Ισορροπία λευκού (White Balance): η διαδικασία αφαίρεσης της λάθος απόχρωσης για να αποτυπωθεί μια τέλεια λευκή εικόνα ή να διορθωθεί μια θερμοκρασία χρώματος. Η ισορροπία λευκού (WB) θεωρείται μία από τις πιο σημαντικές ρυθμίσεις μιας ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής. Εάν δεν χρησιμοποιήσετε τη σωστή ρύθμιση ισορροπίας λευκού της μηχανής, μπορεί να έχετε μια εικόνα με διαφορετικά χρώματα από τα αυθεντικά. Επομένως, για να δημιουργήσετε μια όμορφα εκτεθειμένη εικόνα με αληθινά ζωντανά χρώματα, θα πρέπει να μάθετε να χρησιμοποιείτε αποτελεσματικά τη ρύθμιση ισορροπίας λευκού της ψηφιακής σας φωτογραφικής μηχανής.
Προεπιλεγμένες ρυθμίσεις ισορροπίας λευκού
f-stop: Μονάδα διαφοράς διαφράγματος (ανοίγματος ίριδας φακού).
Auto – Η ρύθμιση αυτόματης ρύθμισης βοηθάει στην αυτόματη ρύθμιση της ισορροπίας λευκού ανάλογα με τις διαφορετικές συνθήκες φωτισμού, αλλά μπορείτε να δοκιμάσετε άλλες λειτουργίες για καλύτερα αποτελέσματα.
Βολφράμιο (Tungsten) – Αυτή η λειτουργία χρησιμοποιείται για το φως κάτω από μια μικρή λάμπα βολφραμίου και χρησιμοποιείται συχνά κατά τη λήψη σε εσωτερικούς χώρους. Η ρύθμιση βολφραμίου της ψηφιακής κάμερας ψύχει τη θερμοκρασία χρώματος στις φωτογραφίες.
Φθορισμού – Αυτή η λειτουργία χρησιμοποιείται για τη λήψη φωτεινότερων και θερμότερων λήψεων, ενώ παράλληλα αντισταθμίζεται η ψυχρή απόχρωση του λαμπτήρα φθορισμού.
Φως ημέρας – Αυτή η λειτουργία είναι για τη ρύθμιση μιας κανονικής ημέρας κατά τη διάρκεια της λήψης σε εξωτερικούς χώρους.
Συννεφιά – Αυτή η λειτουργία είναι ιδανική για λήψη κατά τη διάρκεια συννεφιασμένης ημέρας. Αυτό συμβαίνει επειδή θερμαίνει το θέμα και το περιβάλλον και σας επιτρέπει να καταγράφετε καλύτερα πλάνα.
Flash – Η λειτουργία φλας είναι απαραίτητη όταν υπάρχει ανεπαρκής φωτισμός. Αυτή η λειτουργία βοηθά στη σωστή επιλογή του λευκού σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού.
Σκίαση – Μια σκιασμένη τοποθεσία γενικά παράγει πιο ψυχρές ή πιο μπλε εικόνες, επομένως πρέπει να ζεστάνετε το περιβάλλον ενώ φωτογραφίζετε σκιασμένα αντικείμενα.
Μη αυτόματη ισορροπία λευκού
Μπορείτε επίσης να ρυθμίσετε την ψηφιακή σας κάμερα χειροκίνητα θέτοντας ένα λευκό αντικείμενο ως σημείο αναφοράς. Αυτό γίνεται για να καθοδηγήσει την κάμερα πόσο λευκό το αντικείμενο θα φαινόταν σε μια συγκεκριμένη λήψη. Συνιστάται να ρυθμίσετε χειροκίνητα την ισορροπία λευκού κατά τη λήψη μιας φωτογραφίας για να αντισταθμίσετε τις μεταβαλλόμενες συνθήκες φωτισμού. Καθώς το φως της ημέρας αλλάζει κατά τις πρώτες πρωινές ώρες και αργά το βράδυ, η ποικίλη ένταση φωτός γίνεται εύκολα αντιληπτή από την κάμερα. Επομένως, πρέπει να διορθώνετε τακτικά την ισορροπία λευκού κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων κατά τη διάρκεια αυτών των ωρών της ημέρας.
Για να ρυθμίσετε χειροκίνητα την ισορροπία λευκού στην εικόνα σας, τοποθετείτε πρώτα τη φωτογραφική μηχανή σας σε ένα καθαρό λευκό αντικείμενο, ρυθμίστε την έκθεση και εστιάστε. Τώρα, ενεργοποιήστε την ισορροπία λευκού στο αντικείμενο πατώντας το κουμπί. Μπορεί να χρειαστούν μερικά δευτερόλεπτα ώστε η κάμερα να αντιληφθεί τη λήψη, αλλά αυτή η ρύθμιση χρώματος θα γίνει μέχρι να γίνει η επόμενη ισορροπία λευκού.
RAW: Μεγάλα αρχεία που συλλαμβάνουν πολύ περισσότερες πληροφορίες και έτσι επιτρέπουν πιο ισχυρή επεξεργασία και μεγάλη δυναμική εμβέλεια.
Ιστόγραμμα (histogram): Διάγραμμα που απεικονίζει την κατανομή της τονικότητας σε μια ψηφιακή φωτογραφία. Είναι μια γραφική αναπαράσταση των pixel που έχουν εκτεθεί στην εικόνα σας. Η αριστερή πλευρά του γραφήματος αντιπροσωπεύει τους μαύρους ή τους σκιές, η δεξιά πλευρά αντιπροσωπεύει τις φωτεινές ενδείξεις ή τις φωτεινές περιοχές και το μεσαίο τμήμα είναι μεσαίες (μεσαίο ή 18% γκρι). Πόσο ψηλά οι κορυφές αντιπροσωπεύουν τον αριθμό των pixel στον συγκεκριμένο τόνο. Κάθε τόνος από 0-255 (o είναι μαύρος και 255 είναι λευκός) είναι πλάτος ενός pixel στο γράφημα, οπότε φανταστείτε ότι το ιστόγραμμα ως γράφημα ράβδων στροβιλίζεται όλα χωρίς να υπάρχουν κενά ανάμεσα σε κάθε μπάρα. Ρίξτε μια ματιά στα παρακάτω διαγράμματα:
Μπορούμε να πούμε ότι μια εικόνα είναι καλά εκτεθειμένη αν φτάσει πλήρως από άκρη σε άκρη χωρίς κενό χώρο στη μία πλευρά του γραφήματος. Σε έναν ιδανικό κόσμο, θα πρέπει απλά να αγγίξει τις αριστερές και τις δεξιές άκρες και να μην πετάξει τις πλευρές, με ένα ωραίο τόξο στο κέντρο. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει πάντα σε κάθε περίπτωση, για κάθε σκηνή.
Descreen: Αφαίρεση του moire δηλ. των έντονων φαινομένων ψαροκόκκαλου ή άλλων ενοχλητικών pattern που παρατηρούνται στο σκανάρισμα λιθογραφικών εικόνων. Επιτυγχάνεται με μείωση του νεταρίσματος ή μερικές φορές με ολοκληρωτική ανασύσταση της εικόνας με ειδικούς αλγορίθμους.
Stop Down: Η αύξηση του f-stop για να επιτρέψει στη κάμερα να εισέλθει λιγότερο φως.
Av, Aperture Priority AE (Προτεραιότητα διαφράγματος): Λειτουργία αυτόματης έκθεσης όπου ο χρήστης επιλέγει το διάφραγμα και η μηχανή αναλαμβάνει να ρυθμίσει την ταχύτητα ώστε να δώσει σωστή έκθεση ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού.
Manual Exposure: Λειτουργία χειροκίνητης έκθεσης όπου ο φωτογράφος επιλέγει μόνος του την τιμή του διαφράγματος και της ταχύτητας ώστε να δώσει σωστή έκθεση ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού.
Tv, Shutter Priority AE: Λειτουργία αυτόματης εστίασης όπου ο χρήστης επιλέγει την ταχύτητα και η μηχανή αναλαμβάνει να ρυθμίσει το διάφραγμα.
P, Program AE: Λειτουργία αυτόματης έκθεσης όπου και το διάφραγμα και η ταχύτητα ρυθμίζονται αυτόματα από τη μηχανή.
AF (Autofocus): Αυτόματη Εστίαση.
AE- Lock (Autoexposure Lock): Κλείδωμα αυτόματης έκθεσης. Η φωτομέτρηση κλειδώνει και δεν αλλάζει ακόμα αν ανασυνθέσουμε το καρέ.
AF-L (Autofocus lock): Κλείδωμα αυτόματης εστίασης. Η εστίαση κλειδώνει και δεν αλλάζει ακόμα και αν μετακινείται το αντικείμενο στο οποίο έχουμε εστιάσει.
Ανάλυση (resolution): Εκφράζεται σε pixel π.χ. 150ppi σημαίνει 150 εικονοστοιχεία ανά ίντσα. Όσο αυξάνεται ο αριθμός τόσο περισσότερες λεπτομέρειες μπορεί να αποδώσει η συσκευή.
APS (Advanced Photo System): Τύπος αισθητήρα και μέγεθος φιλμ.
APS-C: Φορμά αισθητήρα που παίρνει το όνομα του από το Advanced Photo System, το κλασσικό μέγεθος των αρνητικών (23.5χ15.7 mm).
B, Bulb: Ρύθμιση που κρατά το φωτοφράκτη ανοικτό όσο είναι πατημένο το κουμπί απελευθέρωσης. Προορίζεται για φωτογράφηση τη νύχτα.
Βάθος πεδίου (Depth of Field, DOF): Το εύρος αποστάσεων εμπρός και πίσω από το σημείο ακριβούς εστίασης, μέσα στην οποία το είδωλο διατηρεί την ευκρίνεια του. Το κλειστό διάφραγμα δίνει μεγάλος βάθος πεδίου, το ανοιχτό μικρό.
Bit depth: Ο αριθμός των bit που αντιπροσωπεύουν την τονική και χρωματική τιμή κάθε pixel.
Bracketing: Τεχνική με την οποία γίνονται διαδοχικές λήψεις (συνήθως 3) με διαφορετική αξία έκθεσης του ιδίου κάδρου, με απόκλιση από τη βασική έκθεση σε βήματα ±½ ή ±1/3 στοπ.
Built-in flash: Το ενσωματωμένο στη μηχανή φλας.
CCD: Aπό τα αρχικά των λέξεων Charged Couple Device. Φωτοευαίσθητος αισθητήρας με pixel που μετατρέπουν σε ηλεκτρικό φορτίο τo φως. Χρησιμοποιούνται στις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές και τα scanner.
Chromatic Aberration: Χρωματική εκτροπή. Παρατηρείται λόγω μη συγκλίσεως της εστίασης όλων των χρωμάτων της φωτεινής δέσμης σε ένα σημείο ή λόγω μη τέλειας διάθλασης από τα κρύσταλλα του φακού. Διορθώνεται α. με κρυστάλλους καλύτερης ποιότητας (χαμηλής διάχυσης, fluorite κτλ.) και β. με προσθήκη γκρουπ διορθωτικών στοιχείων.
Clipping (ψαλιδισμός): Η αποκοπή ορισμένων τόνων είτε πιο ανοικτών από ένα ορισμένο επίπεδο και επάνω που γίνονται μαύροι είτε από ένα επίπεδο και κάτω που υποβιβάζονται στο μαύρο. Προκαλεί απώλεια λεπτομέρειας. Μπορεί να συμβαίνει και σε ένα μόνο κανάλι χρώματος.
Continuous Shooting: Η μηχανή τραβάει συνεχόμενα φωτογραφίες, όση ώρα είναι πατημένο το κουμπί λήψης.
Crop factor: Παράγοντας που προσδιορίζει το μέγεθος και το σχήμα του αισθητήρα.
CΜΥΚ: Aπό τα αρχικά των λέξεων Cyan, Magenta, Yellow, Black. Tα τρία χρώματα του αφαιρετικού συστήματος (κυανό, ματζέντα και κίτρινο) μαζί με το μαύρο. Η ανάμειξη των τριών θεωρητικά παρέχει το μαύρο, στην πράξη όμως χρειάζεται προσθήκη μαύρου για καλύτερο κοντράστ. Το σύστημα αυτό χρησιμοποιείται εκτός από τους έγχρωμους εκτυπωτές σκοτεινού θαλάμου και τα minilab στην λιθογραφική εκτύπωση και στην ψηφιακή έξοδο (εκτύπωση σε inkjet, εικονοθέτες κλπ.)
Downsample (Υποδειγματοληψία): H μείωση της ανάλυσης μιας εικόνας με αφαίρεση pixel. Πραγματοποιείται με τη βοήθεια ειδικών αλγορίθμων.
DSLR (Digital Single Lens Reflex): Ψηφιακή μονο-οπτική ρεφλέξ. Μηχανή που χρησιμοποιεί τον ίδιο φακό για σκόπευση και λήψη, και ένα σύστημα πενταπρίσματος/καθρέπτη για την εστίαση.
Εύρος έκθεσης: Όρος δανεισμένος από τη συμβατική φωτογραφία, αφορά την ιδιότητα του φωτοευαίσθητου μέσου να “ανέχεται” σφάλματα υπο/υπερέκθεσης, διατηρώντας αποδεκτή απόδοση της ωφέλιμης πυκνότητας. Οι αισθητήρες συγχωρούν αποκλίσεις της τάξης των ±2stop, επειδή διαθέτουν πολύ ικανοποιητικά χαρακτηριστικά δυναμικής περιοχής.
Fill in flash: Συμπληρωματικό flash για το γέμισμα των σκιών.
Fisheye lens: Aκραίος ευρυγώνιος φακός με εστιακή απόσταση από 6mm έως 15mm και χαρακτηριστικά κύρτωσης γραμμών.
Focus Range (εύρος αποστάσεων εστίασης): Η απόσταση από το κοντινότερο σημείο που μπορεί να εστιάσει ο φακός έως το άπειρο.
Full-Frame: Φωτογραφικές μηχανές με αισθητήρα μεγέθους 36χ24mm, αντίστοιχο σε μέγεθος με το φιλμ 35mm.
Greyscale: όρος που αναφέρεται στις ασπρόμαυρες εικόνες, διακρίνοντας αυτές από τις έγχρωμες ή τις γραμμικές (line art).
High Key: Eικόνα στην οποία επικρατούν ανοικτόχρωμοι τόνοι.
Highlights: Τα πιο φωτεινά σημεία μιας εικόνας.
Hot Shoe: Η ηλεκτρική επαφή όπου προσαρμόζεται το φλας.
Low Key: To αντίθετο του hi key. Εικόνα στην οποία επικρατούν σκοτεινοί τόνοι.
Moire: Ανεπιθύµητες διατάξεις pixel µε κυµατοειδή σχήµατα που παρατηρούνται στη λεπτή υφή ορισµένων αντικειµένων κυρίως υφασµάτων κλπ.
Μοντούρα (Lens Mount): Η άρμοση όπου προσαρμόζουμε τον φακό πάνω στη μηχανή.
Παρασολέιγ (Lens Hood): Εξάρτημα από καουτσούκ ή πλαστικό ή μέταλλο, που βιδώνει στον μπροστινό δακτύλιο του φακού, για να τον προστατεύσει από τις πλάγιες ακτίνες του ήλιου.
Πεντάπρισμα: Πρισματικό σύστημα, ώστε με αναδίπλωση της δέσμης φωτός να βλέπουμε το είδωλο ορθό και όχι ανεστραμμένο.
Pixel (εικονοστοιχείο): Το ελάχιστο “στοιχείο” στην ψηφιακή εικόνα. Κάθε αρχείο ψηφιοποιημένης εικόνας αποτελείται από γειτονικά pixel σαν μωσαϊκό, που όταν τα παρατηρούμε από ορισμένη απόσταση δίνουν την εντύπωση του ενοποιημένου ειδώλου.
Prime: Φακός με σταθερή εστιακή απόσταση.
Sharpen (όξυνση): Λειτουργία τονισμού των περιγραμμάτων που αποβλέπει να δοθεί η αίσθηση της μεγαλύτερης ευκρίνειας στις λεπτομέρειες.
Slow Sync: Συγχρονισμός του φλας σε αργή ταχύτητα.
Stabilizer: Σταθεροποιητής.
Ταχύτητα συγχρονισμού φλας (Flash sync speed): Η γρηγορότερη ταχύτητα κλείστρου στην οποία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το φλας.
Tone curve (τονικές καμπύλες): Αναφέρονται και ως καμπύλες gamma. Ενσωματώνονται στα περισσότερα “σοβαρά” προγράμματα επεξεργασίας εικόνας, χρησιμεύοντας στην εύκολη διόρθωση της τονικότητας είτε σε επίπεδο τριχρωμίας RGB και τετραχρωμίας CMYK ή σε επιμέρους χρώματα.
Viewfinder: Σκόπευτρο.
Χροιά (hue): To xρώμα ενός αντικειμένου όπως το αντιλαμβάνεται η ανθρώπινη όραση, με βάση τις συνιστώσες του συστήματος RGB.
