Οι κβαντικές τεχνολογίες υπόσχονται μια τεράστια αλλαγή στην ψηφιακή ζωή μας. Αξιοποιώντας τη δύναμη της κβαντικής φυσικής, μπορούμε να δημιουργήσουμε τσιπ που δεν μπορούν να χακαριστούν, όπως και απόλυτα ασφαλή δίκτυα επικοινωνίας. Επισκεπτόμαστε την Βαρκελώνη και την Γενεύη για να δούμε την εξέλιξη της συγκεκριμένης τεχνολογίας
Η κβαντική φυσική μπορεί να αλλάξει την ασφάλεια των υπολογιστών για πάντα. Η επιστήμη των μικροσκοπικών σωματιδίων που αντιδρούν με απρόβλεπτο τρόπο παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αλλά πριν προχωρήσουμε πάμε να δούμε τι είναι το κβάντο.
«Το κβάντο σημαίνει πολλά πράγματα σε πολύ κόσμο. Είναι πάντα κάτι το παράξενο, το ιδιόμορφο, αν δεν προέρχεσαι από το χώρο της φυσικής. Τι εννοώ με το κβάντο; Εννοώ, θέτοντάς το απλά, ένα αντικείμενο, ένα άτομο ή ένα φωτόνιο, ένα σωματίδιο φωτός. Η δυνατότητά μας να τα ελέγχουμε έχει βελτιωθεί θεαματικά τα τελευταία 20 χρόνια» εξηγεί ο Ρομπ Θιου, κβαντικός φυσικός στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης.
Αυτή η δυνατότητα έχει βοηθήσει στην ανάπτυξη των αποκαλούμενων γεννητριών τυχαίων αριθμών που βασίζονται στη κβαντική φυσική. Παράγουν απόλυτα τυχαίους αριθμούς που μπορούν να χρησιμεύσουν ως ασφαλή κλειδιά κρυπτογράφησης, που κανείς χάκερ δεν μπορεί να σπάσει.
«Αυτή είναι μια κβαντική γεννήτρια τυχαίων αριθμών η οποία παράγει εκατομμύρια μπιτ το δευτερόλεπτο. Μπορεί να ενσωματωθεί σε smartphone και να χρησιμοποιηθεί σε πολλές εφαρμογές» τονίζει ο Χιούγκο Ζμπίντεν, κβαντικός φυσικός στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και συμπληρώνει: «Το ίδιο το τσιπ μπορεί να χακαριστεί, αλλά μπορεί να ενσωματωθεί σε ένα πιο σύνθετο σύστημα. Υπάρχουν, όπως φαντάζεστε, κάποια προβλήματα στην εφαρμογή . Αλλά η βασική του λειτουργία του δεν μπορεί να χακαριστεί».
Η Ε.Ε. υποστηρίζει 20 ερευνητικά πρότζεκτ που έχουν ως στόχο να μεταφέρουν αυτή την τεχνολογία από τα εργαστήρια στην αγορά. Εντάσσονται στην εμβληματική πρωτοβουλία για τις κβαντικές τεχνολογίες, Quantum Flagship.
Στην Βαρκελώνη, γίνεται το επόμενο βήμα, που είναι το κβαντικό ίντερνετ, όπου τα μηνύματα στέλνονται μέσω μερικών φωτονίων. Οποιαδήποτε προσπάθεια υποκλοπής των επικοινωνιών ανιχνεύεται αμέσως. Τα εξαρτήματα δεν είναι έτοιμα να βγουν ακόμη στο εμπόριο, αλλά όλοι είναι αισιόδοξοι για το μέλλον.
«Τα δεδομένα σας θα προστατεύονται, όσον αφορά στις οικονομικές σας συναλλαγές, αλλά και στα δεδομένα της υγείας σας. Επίσης στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, θα υπάρχουν σημαντικά οφέλη για να μην αναφερθώ στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και στα δίκτυα μεταφοράς» επισημαίνει ο Βαλέριο Προυνέρι, συντονιστής του πρότζεκτ CiViQ.
Τα νέα τσιπ που δεν μπορούν να χακαριστούν, δημιουργούν τυχαίους αριθμούς στοχεύοντας με δύο λέιζερ σε δύο στόχους. Το αποτέλεσμα δεν μπορεί να το προβλέψει κανείς. Οι δέσμες δημιουργούν ηλεκτρονικά σήματα και τέλος μια ακολουθία τυχαίων αριθμών. Σύντομα θα τα δούμε παντού.
«Ένα παράδειγμα είναι η ενσωμάτωση αυτών των τσιπ στην τεχνολογία τύπου σέρβερ για την ασφάλεια των κέντρων δεδομένων. Άλλα παραδείγματα είναι στα συνδεδεμένα αυτοκίνητα, στα δίκτυα με τις συσκευές που έχουν να κάνουν με το ίντερνετ των πραγμάτων. Ακόμη και στα κινητά τηλέφωνα, όπου θα δούμε σταδιακά την ενσωμάτωση αυτών των τεχνολογιών» υπογραμμίζει ο Κάρλος Αμπελάν, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Quside.
Η διαδικασία έρευνας, ανάπτυξης και στην συνέχεια εφαρμογής τους σε καθημερινές συσκευές που χρησιμοποιούμε, κάνουν την κβαντική τεχνολογία έναν τομέα που εξελίσσεται πολύ γρήγορα: «Μπορούμε να πάμε μια μέρα στο εργαστήριο, να φτιάξουμε κάτι σε κβαντικό επίπεδο λειτουργίας όπως το θέλουμε και μετά να το βάλουμε στο κουτί και να το δώσουμε σε έναν δυνητικό πελάτη και να πουλήσουμε αυτό το κουτί σε κάποιον που θα κάνει χρήση κάποιας εφαρμογής, βελτιώνοντας τη ζωή του. Εξελίσσεται πολύ γρήγορα αυτή η τεχνολογία. Οι δυνατότητες που προσφέρει είναι συναρπαστικές» αναφέρει ο Ρομπ Θιου, κβαντικός φυσικός στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης.
Η εξαιρετική ασφάλεια είναι μία από τις καινοτομίες που προκύπτουν από την Quantum Flagship, την εμβληματική πρωτοβουλία για τις κβαντικές τεχνολογίες της Ε.Ε., ενώ σύντομα θα δούμε και τους κβαντικούς υπολογισμούς να μπαίνουν στη ζωή μας.