Περιβάλλον Ζωή και Γη

Η ιστορία της διαμάχης των επιστημόνων πίσω από το γράφημα των θερμοκρασιών

Πρωτοποριακό διάγραμμα που χρησιμοποιείται από την Διακυβερνητική Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), για να τονίσει μια συγκλονιστική ιστορία της ανθρωπογενούς αλλαγής του κλίματος εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη διαφάνεια των αριθμών που δίνονται στην δημοσιότητα.

Print Friendly, PDF & Email
Share

Πρωτοποριακό διάγραμμα που χρησιμοποιείται από την Διακυβερνητική Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), για να τονίσει μια συγκλονιστική ιστορία της ανθρωπογενούς αλλαγής του κλίματος εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη διαφάνεια των αριθμών που δίνονται στην δημοσιότητα.

TempChart

Το πρωτοποριακό διάγραμμα με την απότομη άνοδο, που θυμίζει μπαστούνι του χόκεϋ, αναπαριστάνει θερμοκρασιακά δεδομένα που έχουν συλλεχθεί από δακτυλίους των δέντρων, ιζήματα των λιμνών και από πυρήνες πάγου.

Είναι μια πειστική εικόνα. Το γράφημα με το μπαστούνι του χόκεϋ (προς τις πρόσφατες ημερομηνίες) παρουσιάζεται η μέση παγκόσμια θερμοκρασία κατά τη διάρκεια των τελευταίων 1.000 ετών. Για τα πρώτα 900 χρόνια υπάρχει μικρή διαφοροποίηση. Στη συνέχεια, όμως, κατά τον 20ο αιώνα, συναντάμε μια απότομη αύξηση της μέσης θερμοκρασίας.

Το γράφημα αυτό φτιάχτηκε μετά από μια μεγάλη προσπάθεια να συγκεντρωθούν δεδομένα από εκατοντάδες μελέτες για την θερμοκρασία του παρελθόντος, χρησιμοποιώντας "τρίτες μαρτυρίες”, όπως την ανάλυση των δακτυλίων από δέντρο, τα ιζήματα των λιμνών και τους πυρήνες του πάγου σε μεγάλο βάθος. Το σχήμα που προέκυψε, (η εικόνα πάνω) δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά από τον καθηγητή Mike Mann του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνιας το 1998, κι έχει γίνει ένα σύμβολο της διαμάχης μεταξύ της πλειοψηφίας των επιστημόνων του κλίματος και τους επικριτές τους. Οι αρνητές του λένε ότι είναι το σχήμα είναι ψεύτικο. Οι επιστήμονες του κλίματος φυσικά επιμένουν σε αυτό.

Μέχρι στιγμής, το πανεπιστήμιο δεν έχει επιβεβαιώσει την αυθεντικότητα των e-mails που προφανώς κλάπηκαν από την ερευνητική μονάδα του κλίματος στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας. Παρ ‘όλα αυτά τα μηνύματα αποκαλύπτουν ότι το 1999 υπήρχαν τεράστιοι διαπληκτισμοί σχετικά με το εάν θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην επόμενη έκθεση της IPCC του 2001 για το νέο διάγραμμα. Η αποκάλυψη όμως αυτή των κλεμμένων e-mail εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη διαφάνεια της διαδικασίας που ακολουθεί η IPCC.

Στις 22 Σεπτεμβρίου 1999, ο ειδικός επιστήμονας Chris Folland, επικεφαλής συντάκτης της IPCC, ειδοποίησε τους ερευνητές ότι ένα διάγραμμα της μεταβολής της θερμοκρασίας κατά τα τελευταία χίλια χρόνια “είναι σαφώς ευνοϊκό για τους πολιτικούς". Αλλά υπήρχαν δύο ανταγωνιστικά διαγράμματα – του Mike Mann και ένα γράφημα του Keith Briffa, με βάση μόνο τους δακτυλίους των δέντρων.

Το γράφημα του Keith Briffa έδειχνε ότι ο 11ος αιώνας ήταν σχεδόν τόσο ζεστός όπως ο 20ος αιώνας, ενώ η γραφική παράσταση του Mike Mann διαπίστωνε ελάχιστες ενδείξεις προγενέστερης  θέρμανσης του πλανήτη. Το διάγραμμα του Mann ήταν σαφώς η πιο καθοριστική εικόνα για την ανθρωπογενή αλλαγή του κλίματος. Του Keith Briffa από την άλλη "μειώνει ότι το μήνυμα της κλιματικής αλλαγής”, λέει ο Chris Folland ειδικός στο κλίμα. "Θέλουμε την αλήθεια και ο Mike Mann θεωρεί ότι βρίσκεται πιο κοντά στα αποτέλεσμα του."

Όμως ο Keith Briffa τρεις ώρες αργότερα, έστειλε ένα μακρύ και παθιασμένο email. "Δεν θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ότι η ιστορία του Mike Mann είναι η σωστή”, προειδοποίησε. "Ξέρω ότι υπάρχει μια πίεση για να παρουσιάσει μια ωραία τακτοποιημένη ιστορία όσον αφορά την «διαφαινόμενη άνευ προηγουμένου αύξηση της θερμοκρασίας στα τελευταία χίλια χρόνια από τα δεδομένα”, αλλά στην πραγματικότητα η κατάσταση δεν είναι και τόσο απλή … Για την ιστορία, πιστεύω ότι η πρόσφατη θέρμανση ήταν συμφωνημένη πιθανώς εδώ και περίπου 1.000 χρόνια πριν. "

Τον Απρίλιο του 1999, ο Ray Bradley, συνεργάτης με τον Mike Mann στο διάγραμμα με το ραβδί του χόκεϊ, ζητώντας συγνώμη για τη στάση του Mann. "Θα ήθελα να διαχωρίσω τη θέση μου από την άποψη του Mike Mann. Βρίσκω την άποψη του εντελώς παράλογη. Έχω συνεργαστεί με την ομάδα του Πανεπιστημίου της Νέας Αγγλίας (UEA) για 20 και χρόνια και έχω μεγάλο σεβασμό για αυτούς. Βέβαια, δεν συμφωνώ με όλα όσα γράφουν, και συχνά έχουν μεγάλα (αλλά εγκάρδια) επιχειρήματα σχετικά με το τι πιστεύουν σε σχέση με τις απόψεις μου, αλλά αυτή είναι η ζωή … "

Οι Mike Mann και Keith Briffa τελικά παγίωσαν τις διαφορές τους. Και στο πιο πάνω διάγραμμα με την απότομη αύξηση της θερμοκρασίας (με το ραβδί του χόκεϊ) δόθηκε εξέχουσα θέση στην έκθεση της IPCC, παράλληλα με τον ισχυρισμό ότι «είναι πιθανό ότι η δεκαετία του 1990 να ήταν η θερμότερη δεκαετία και το 1998 η θερμότερη χρονιά της χιλιετίας".

Οι περισσότεροι ερευνητές, συμπεριλαμβανομένου και του Keith Briffa, τώρα πιστεύουν ότι η δήλωση αυτή ήταν σωστή. Αλλά τα μηνύματα των emails αποκαλύπτουν πόσο βαθιά αμφιλεγόμενο ήταν την εποχή εκείνη το διάγραμμα. Κάτι που κανένας αναγνώστης της έκθεσης της IPCC θα μπορούσε να μαντέψει.

Clima-gate: Μια σκοτεινή πλευρά της κλιματικής αλλαγής

Στα μέσα Νοεμβρίου του 2009, χάκερς υπέκλεψαν εμπιστευτικό υλικό από τους υπολογιστές του Τμήματος Κλιματικής Έρευνας του Πανεπιστημίου East Anglia και το διοχέτευσαν στο ίντερνετ. Το υλικό περιλάμβανε περίπου 3.000 ντοκουμέντα και 1.079 e-mails, που αντάλλαξαν μερικοί από τους κορυφαίους επιστήμονες οι οποίοι ασχολούνται με την κλιματική αλλαγή. Από τα e-mails μάλλον φαινόταν πως οι επιστήμονες είτε κατασκεύασαν είτε απέκρυψαν κάποια στοιχεία ώστε να στηρίξουν τη θέση, πως η πλανητική υπερθέρμανση είναι υπαρκτή και προκαλείται από τον άνθρωπο.

Συγκεκριμένα, ένας από τους ειδικούς – ο Philip Jones διευθυντής του Τμήματος Κλιματικής Έρευνας – παραδέχεται πως αλλοίωσε κάποια δεδομένα ώστε να κρύψει την πτώση της θερμοκρασίας τα τελευταία 20 χρόνια. Σε ένα άλλο σημείο, ο ίδιος αναφέρεται σε μελέτες που αμφισβητούν τη θεωρία της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής και τονίζει: «Καμιά από αυτές τις μελέτες δεν πρέπει να περιληφθεί στην έκθεση του IPCC. Ο Kevin Trenberth κι εγώ θα τις κρατήσουμε με κάποιο τρόπο εκτός».

Ο Kevin Trenberth, από το Εθνικό Κέντρο Ατμοσφαιρικής Έρευνας των ΗΠΑ, παραδέχεται πως δεν υπάρχουν στοιχεία που να στηρίζουν τη θέση πως η θερμοκρασία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Όπως γράφει σε ένα e-mail : «Δεν μπορούμε να εξηγήσουμε την έλλειψη υπερθέρμανσης… Το σύστημα παρατήρησης που έχουμε είναι ανεπαρκές».

Και βεβαίως με αυτά τα e-mail και τα υπόλοιπα έγγραφα οι σκεπτικιστές της κλιματικής αλλαγής αρχίζουν να διαμαρτύρονται για μαγειρέματα των στοιχείων από τους ειδικούς. Και ονόμασαν το σκάνδαλο αυτό σαν «Clima-gate», και το αναφέρουν σαν ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στην ιστορία της σύγχρονης επιστήμης.

Ας σημειωθεί πως οι εμπλεκόμενοι στην υπόθεση δεν έχουν αρνηθεί ακόμη την αυθεντικότητα αυτού του υλικού. Απλώς υποστηρίζουν πως οι επικριτές τους απομόνωσαν επίτηδες κάποια σημεία ώστε να δημιουργηθούν λανθασμένες εντυπώσεις και πως, ούτως ή άλλως, πρόκειται για ιδιωτικά e-mails, που η κλοπή και η αναπαραγωγή τους στο ίντερνετ είναι σοβαρή εγκληματική πράξη και τιμωρείται ποινικά.

Βέβαια τα τότε emails δείχνουν ότι κάποιοι επιστήμονες πριν 12 χρόνια αμφισβητούσαν την ένταση της κλιματικής αλλαγής. Σήμερα μάλλον έχουν μείνει ελάχιστοι να την αμφισβητούν.

Πηγές: Guardian και δίκτυο

Print Friendly, PDF & Email

About the author

physics4u

Leave a Comment

Share