Περιβάλλον Ζωή και Γη

Λύθηκε το μυστήριο της εξαφάνισης των δεινοσαύρων

Ένας εκτεταμένος χειμώνας που προερχόταν από την πτώση ενός γιγαντιαίου αστεροειδή έσβησε από προσώπου γης τα μεγαλύτερα πλάσματα που έζησαν ποτέ πάνω της. Η μοιραία σύγκρουση φέρεται να είχε ως συνέπεια έναν παρατεταμένο παγκόσμιο χειμώνα, κάτι που απέβη μοιραίο για τα μεγαλύτερα πλάσματα που περπάτησαν ποτέ στον πλανήτη.

Print Friendly, PDF & Email
Share

Ένας εκτεταμένος χειμώνας που προερχόταν από την πτώση ενός γιγαντιαίου αστεροειδή έσβησε από προσώπου γης τα μεγαλύτερα πλάσματα που έζησαν ποτέ πάνω της. Η μοιραία σύγκρουση φέρεται να είχε ως συνέπεια έναν παρατεταμένο παγκόσμιο χειμώνα, κάτι που απέβη μοιραίο για τα μεγαλύτερα πλάσματα που περπάτησαν ποτέ στον πλανήτη.

Dilophosaurus Το είδος Dilophosaurus (ή «πτύων») αναπτύχθηκε σε τροπικά κλίματα προτού κτυπήσει ο αστεροειδής

Υπάρχουν πάμπολλες εξηγήσεις, ακόμα και ότι πέθαναν από την γενικευμένη βλακεία τους. Όμως, ο πραγματικός λόγος για τον οποίο οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν πριν 65 εκατομμύρια χρόνια έχει ήδη εντοπιστεί – οφείλεται στη σύγκρουση της Γης με ένα γιγαντιαίο αστεροειδή, η οποία εμπόδισε την ακτινοβολία του ήλιου και προκάλεσε έτσι έναν εκτεταμένο παγκόσμιο χειμώνα.

Κι ενώ υπάρχουν αρκετά επιχειρήματα σχετικά με την ξαφνική εξαφάνιση των δεινοσαύρων – η μεγαλύτερη εξαφάνιση ειδών που έγινε ποτέ – τώρα, μια εκτεταμένη έρευνα με 41 κορυφαίους ειδικούς από όλο τον κόσμο βρήκε ότι η αστεροειδής εξήγηση είναι η μόνη που αντιστέκεται σε αυστηρό επιστημονικό έλεγχο.

Οι ειδικοί επανεξέτασαν τα πάνω από 20 χρόνια τώρα αποδεικτικά στοιχεία από διάφορους επιστημονικούς κλάδους και διαπίστωσαν ότι η αντίπαλη θεωρία του αστεροειδή – αυτής που υποστηρίζει ότι έγινε μια σειρά από μαζικές ηφαιστειακές εκρήξεις – δεν μπορεί να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν γιατί αδυνατεί να εξηγήσει την ταυτόχρονη εξαφάνιση των δεινόσαυρων, αλλά και την εξαφάνιση περίπου των μισών ειδών που ζούσαν εκείνη την εποχή στη Γη.

Κάποιες δε εκρήξεις αρχαίων υπερ-ηφαιστείων, που βρίσκονται στη σημερινή περιοχή της Ινδίας Deccan Traps, ενώ θα είχαν παράγει τόση λάβα αρκετή για να γεμίσει η Μαύρη Θάλασσα δύο φορές, αλλά όχι και τόσα δηλητηριώδη αέρια για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να εξοντώσουν τους δεινόσαυρους και τα άλλα θαλάσσια και χερσαία είδη, που εξαφανίστηκαν μαζί τους, όπως έχουν συμπεράνει οι επιστήμονες. Άρα δεν υπάρχει ζήτημα να πέθαναν οι δεινόσαυρο από τις εκρήξεις των υπερ-ηφαιστείων στην Ινδία.

"Αν συνδυάσετε όλα αυτά τα στοιχεία τότε συνηγορούν αρκετά ισχυρά υπέρ της άποψης για μια σύγκρουση με ένα γιγαντιαίο αστεροειδή", δήλωσε η Jo Morgan του Imperial College του Λονδίνου, μέλος της ερευνητικής ομάδας που έκανε τη μελέτη και η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science.

"Τώρα πια έχουμε μεγάλη εμπιστοσύνη στην άποψη ότι ένας αστεροειδής ήταν η αιτία της εξαφάνισης. Το γεγονός αυτό προκάλεσε μεγάλης κλίμακας πυρκαγιές, σεισμούς μεγέθους μεγαλύτερου των 10 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, και ηπειρωτικές κατολισθήσεις, οι οποίες δημιούργησαν τεράστια τσουνάμι."

Και πρόσθεσε: «Το τελευταίο καρφί στο φέρετρο των δεινοσαύρων συνέβη όταν ανατινάχθηκε μεγάλη ποσότητα υλικού με μεγάλη ταχύτητα στην ατμόσφαιρα. Το γεγονός αυτό, που σκέπασε σαν πέπλο όλο τον πλανήτη, έφερε σκοτάδι και προκάλεσε ένα παγκόσμιο χειμώνα, εξαφανίζοντας πολλά είδη που δεν μπόρεσαν να προσαρμοστούν σε αυτό το κολαστήριο περιβάλλον», λέει. Η φωτοσύνθεση ασφαλώς θα είχε σταματήσει μέσα στην σκονισμένη ατμόσφαιρα και οι δεινόσαυροι χωρίς τροφή πέθαναν.

Η θεωρία ότι οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν εξαιτίας σύγκρουσης με αστεροειδή χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίες του 1980, όταν οι γεωλόγοι Walter και Luis Alvarez (πατέρας και γιος), ανακάλυψαν ένα στρώμα του σπάνιου μετάλλου ιριδίου, σε ένα ιζηματικό στρώμα, το οποίο σχηματίστηκε πριν από 65.000.000 χρόνια. Το ίδιο στρώμα ιριδίου – γνωστό ως όριο  K-T που διαχωρίζει δύο μεγάλες γεωλογικές περιόδους – βρέθηκε σε περισσότερα από 100 διαφορετικά σημεία σε ολόκληρη την υδρόγειο. Μάλιστα το γεγονός ότι οι αστεροειδής είναι πλούσιοι σε ιρίδιο, δείχνει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να υπήρξε μια σύγκρουση με αστεροειδή, τόσο μεγάλη ώστε κομμάτια από αυτόν εκτοξεύθηκαν σε ολόκληρο τον πλανήτη. Επιπλέον, απολιθώματα παλαιότερα του ιριδίου υποδεικνύουν αφθονία ειδών, αλλά μετά το κρίσιμο γεωλογικό σημείο Κ-Τ τα δεδομένα δείχνουν μια μαζική εξόντωση πολλών από αυτά τα είδη – χερσαία και θαλάσσια.

Λίγα χρόνια αργότερα, γεωλόγοι στη χερσόνησο Γιουκατάν στο Μεξικό ανακάλυψαν βαρυτικές και μαγνητικές ανωμαλίες που υποδηλώνουν έναν τεράστιο, βυθισμένο κρατήρα στην ακτή του Μεξικού που είχε γεμίσει με ίζημα. Μεταγενέστερες μελέτες πρότειναν πως αυτός ο γιγάντιος αρχαίος κρατήρας, διαμέτρου 200 χιλιομέτρων, ήταν ο ίδιος που προέκυψε μετά τη σύγκρουση με έναν αστεροειδή πλάτους περίπου 15 χιλιομέτρων.

Οι επιστήμονες βρήκαν επίσης εκεί μικρά κλάσματα βράχου σαν γυαλί στον κρατήρα, που θα μπορούσε να είχαν σχηματιστεί μόνο κάτω από τις τεράστιες θερμοκρασίες και πιέσεις, που αναπτύχθηκαν από την σύγκρουση.

Ο αστεροειδής υπολογίζεται ότι είχε επιφάνεια περί τα 1.000 τετραγωνικά χλμ. (σαν τη νήσο Wight) και ότι χτύπησε τη Γη με ταχύτητα 20 φορές πιο γρήγορη από αυτή της σφαίρας. Λίγα χρόνια αργότερα, στη χερσόνησο του Yucatan (του Μεξικού), οι γεωλόγοι ανακάλυψαν έναν τεράστιο υποθαλάσσιο κρατήρα, διαμέτρου 200 χιλιομέτρων, ο οποίος φαίνεται να προκλήθηκε από τη σύγκρουση με τον αστεροειδή. Τα στοιχεία έδειξαν ότι από τη σύγκρουση αναπτύχθηκαν τεράστιες θερμοκρασίες και πίεση (σε ισχύ περίπου ίση με 1 δισεκατομμύριο ατομικές βόμβες σαν αυτή της Χιροσίμα). Χιλιάδες κυβικά μέτρα θερμού υλικού εκτοξεύθηκαν στην ατμόσφαιρα του πλανήτη σαν πύρινη βολίδα, όπου σχημάτισαν ένα παχύ στρώμα που έκρυψε τον ήλιο για μήνες, με αποτέλεσμα έναν υπερβολικά παρατεταμένο παγκόσμιο χειμώνα ο οποίος υπήρξε καθοριστικός για τη μοίρα τουλάχιστον των μισών ειδών του πλανήτη.

Ορισμένοι επιστήμονες είχαν προτείνει μάλιστα ότι ο αστεροειδής που κτύπησε την Chicxulub είχε πέσει 300.000 χρόνια πριν από τη μαζική εξαφάνιση των ειδών και έτσι δεν μπορούσε να σκοτώσει τους δεινόσαυρους. Ωστόσο, η τελευταία μελέτη διαπίστωσε ότι αυτή η άποψη βασίστηκε σε εσφαλμένα αποδεικτικά στοιχεία και πως η χρονική στιγμή της σύγκρουσης ήταν πράγματι τέλεια για να εξηγήσει την εξαφάνιση.

"Ο συνδυασμός όλων των διαθέσιμων στοιχείων από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους μας οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ένας μεγάλος αστεροειδής κτύπησε πριν 65 εκατομμύρια χρόνια το σημερινό Μεξικό και ήταν η κύρια αιτία της μαζικής εξαφάνισης των ειδών”, δήλωσε ο Peter Schulte από το Πανεπιστήμιο του Erlangen στη Γερμανία, και επικεφαλής συντάκτης της μελέτης.

Μόλις οι δεινόσαυροι αφανίστηκαν, υπήρχαν τα περιθώρια ώστε να αναπτυχθούν πιο μικρά ζώα, τα θηλαστικά – ιδίως ένα πρωτεύον με ένα μεγάλο εγκέφαλο – και να κυριαρχήσουν από τότε στη χερσαία βιόσφαιρα.

Πηγή: The Independent

Δείτε και τα σχετικά άρθρα

Print Friendly, PDF & Email

About the author

physics4u

Leave a Comment

Share