Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι μπόρεσαν να γίνουν μάρτυρες της γέννησης στον πλανήτη Ποσειδώνα μιας «Μεγάλης Σκοτεινής Κηλίδας», που προκαλείται από μια τεραστίων διαστάσεων καταιγίδα, αντίστοιχη της γνωστότερης «Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας» στο Δία. Αυτό κατέστη δυνατό χάρη σε διαδοχικές εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Αρχικά, το 2015 είχε εντοπισθεί στον παγωμένο Ποσειδώνα μια σχετικά μικρή θύελλα, όταν παρατηρήθηκε ο σχηματισμός φωτεινών λευκών νεφών από παγωμένους κρυστάλλους μεθανίου πάνω από μια τοποθεσία.
Οι σκοτεινές καταιγίδες του Ποσειδώνα παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά από το Voyager 2 το 1989 (αριστερά). Το 2018, το Hubble είδε ένα εντελώς νέο σύστημα καταιγίδας.
Έως το 2018 στο ίδιο εκείνο σημείο μαινόταν μια γιγάντια καταιγίδα με μέγεθος όσο όλη η Γη.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την πλανητική επιστήμονα η Amy Simon του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Αμερικανικής Ένωσης Γεωφυσικής «Geophysical Research Letters».Μετά και τη νέα ανακάλυψη, φθάνουν πλέον τις έξι οι μεγάλες σκοτεινές κηλίδες λόγω καταιγίδων, που έχουν ανιχνευθεί στον Ποσειδώνα.
Οι πρώτες δύο είχαν εντοπισθεί το 1989 από το σκάφος Voyager 2 της NASA, το πρώτο που είχε κάνει κοντινή διέλευση από τον μυστηριώδη μπλε πλανήτη. Οι υπόλοιπες τέσσερις έγιναν αντιληπτές χάρη στο τηλεσκόπιο Hubble μετά την εκτόξευση του το 1990, αλλά καμία από αυτές σε αρχικό στάδιο.
Αντίθετα με τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία, που φαίνεται να μαίνεται επί αιώνες (είχε παρατηρηθεί για πρώτη φορά το 1830 και μπορεί να έχει ηλικία 350 ετών), οι μεγάλες κηλίδες-καταιγίδες του Ποσειδώνα διαρκούν πολύ λιγότερο, ενώ μετακινούνται περισσότερο πάνω στον πλανήτη, ώσπου τελικά να διαλυθούν από τους ισχυρούς ανέμους, η ταχύτητα των οποίων δεν έχει υπολογισθεί ακόμη, αν και εκτιμάται ότι φθάνει τα 359 χιλιόμετρα την ώρα, περίπου όσο και στην καταιγίδα του Δία.
Οι επιστήμονες, σε μια ξεχωριστή έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό αστρονομίας «Astronomical Journal», εκτιμούν ότι τέτοιες καταιγίδες σχηματίζονται στον Ποσειδώνα κάθε τέσσερα έως έξι χρόνια, ενώ οι περισσότερες δεν ζουν για πάνω από δύο χρόνια, αν και κάποιες διαρκούν μια εξαετία.
Το Hubble βλέπει επίσης συχνά λευκά νέφη μεθανίου που επιπλέουν στην κορυφή της ατμόσφαιρας του Ποσειδώνα. Αυτά ωθούνται από τα συστήματα καταιγίδας υψηλής πίεσης, λέει η Amy Simon, και προσθέτει, “Μερικές φορές βλέπουμε υψηλά σύννεφα που δεν έχουν σκοτεινό σημείο.” Έτσι, ενώ οι αστρονόμοι δεν μπορούν να προβλέψουν με βεβαιότητα πού θα σχηματιστεί μια καταιγίδα, θα μπορούν να κοιτάξουν πίσω και να εντοπίσουν την ιστορία τους, το ίδιο το σημείο που έγινε ορατό.
Αυτό έγινε φανερό όταν η Simon και οι συνάδελφοί της κοίταζαν τις εικόνες των νεφών του Ποσειδώνα από το 2015 έως το 2017 και συνειδητοποίησαν ότι έμεναν ακριβώς εκεί που η σκοτεινή θύελλα τελικά εμφανίστηκε στα τέλη του 2018. Αυτό λέει στους αστρονόμους ότι οι καταιγίδες σχηματίζονται για μεγάλες χρονικές περιόδους, κάτω στην ατμόσφαιρα από ό, τι το Hubble μπορεί να κατασκοπεύσει.
Όπως και στο Δία, οι ποσειδώνιες καταιγίδες σχηματίζονται σε περιοχές με υψηλή ατμοσφαιρική πίεση, αντίθετα με τη Γη, όπου οι καταιγίδες δημιουργούνται γύρω από περιοχές με χαμηλή πίεση (χαμηλό βαρομετρικό).
ΑΠΕ και εδώ
