Όλες οι DSLR/Mirrorless φωτογραφικές μηχανές διαθέτουν μια γκάμα επιλογών, από εντελώς αυτόματη μέχρι εντελώς χειροκίνητη λειτουργία. Διάλεξες μία τέτοια φωτογραφική μηχανή για την ευελιξία που σου προσφέρει, ειδικά στο κομμάτι των χειροκίνητων ρυθμίσεων, τις οποίες – κάποια στιγμή – πρέπει να σταματήσεις να φοβάσαι.
Αν φωτογραφίζεις κινούμενα θέματα, επίλεξε την προτεραιότητα ταχύτητας (S ή Τv) και αύξησε την ταχύτητα σε πχ. 1/125 sec για να «παγώσεις» την εικόνα σου και να πάρεις μία πιο σταθερή λήψη. Η πιο συνηθισμένη εφαρμογή είναι στο ρεπορτάζ, τα σπορ και τις σκηνές δράσης.
Αν φωτογραφίζεις υπό συνθήκες χαμηλού φωτισμού, επίλεξε προτεραιότητα διαφράγματος (Α) ρυθμίζοντας το σε μικρό αριθμό ώστε να σιγουρευτείς ότι θα περάσει από τον φακό όσο δυνατόν περισσότερο φως. Είναι ιδανική επιλογή για πορτρέτα, τοπία, αρχιτεκτονική φωτογραφία και γενικά όπου προέχει ο έλεγχος του βάθους πεδίου.
Αν χρησιμοποιείς τρίποδο, ρύθμισε το διάφραγμα σε μεγάλο αριθμό ώστε η εικόνα να έχει μεγαλύτερο βάθος πεδίου (bokeh) και να δημιουργήσεις εικόνες με αυτό το θολό παρασκήνιο, που τόσες φορές έχει δει και έχεις θαυμάσει στα social media.
Στην επιλογή Program, ο επεξεργαστής εικόνας της μηχανής επιλέγει τον βέλτιστο συνδυασμό διαφράγματος/ταχύτητας με βάση τη φωτομέτρηση και τη χαρτογραφημένη μνήμη.
Οι Σκηνές (Scene Modes) είναι τα μικρά αυτά εικονίδια που συναντάμε και στις compact/manual compact φωτογραφικές μηχανές. Πρόκειται για εξειδικευμένα υποπρογράμματα, τα οποία ανάλογα με το θέμα δίνουν βαρύτητα σε ειδικές συνθήκες – όπως πχ. σε μία σκηνή πορτρέτου επιλέγονται «ανοικτά» διαφράγματα για μικρότερο βάθος πεδίου. Στις σκηνές δράσεις δίνεται βάση στις γρήγορες ταχύτητες, ενώ παράλληλα υπάρχουν ρυθμίσεις για κοντινές (macro), νυχτερινές και άλλες λήψεις.
Σταμάτα να κοιτάς την οθόνη της κάμερας (Chimping)
Γενικά ένα κακό συνήθειο που αναπτύσσουν οι ερασιτέχνες φωτογράφοι. Βλέπουνξανά και ξανά τις φωτογραφίες που τραβούν στην οθόνη της κάμεράς τους, χάνοντας τις μικρές ξεχωριστές στιγμές που διαδραματίζονται γύρω τους, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Η κακή αυτή συνήθεια, εκτός από το να σου στερήσει ένα καλό πλάνο, επηρεάζει αρνητικά τη ροή της δουλειάς σου, σε κάνει να σβήνεις βεβιασμένα φωτογραφίες που στη μικρή LCD οθόνη της κάμερας δεν φαίνονται καθαρά και να «ροκανίσει» τη μπαταρία της μηχανής, χωρίς να το πάρεις χαμπάρι.
Flash Diffuser: Ελέγχοντας το φως του φλας
Tο ενσωματωμένο/φορητό φλας αποτελεί μεν λύση για φωτογράφηση σε εσωτερικούς χώρους αλλά τις περισσότερες φορές – ειδικά όταν το θέμα σου βρίσκεται σε μικρή απόσταση – παράγει ένα ψυχρό, κατευθυντικό (nuclear-white) φωτισμό. Οι έμπειροι φωτογράφοι το γνωρίζουν και αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με διάφορους τρόπους, π.χ. αγοράζοντας ειδικά αξεσουάρ διάχυσης.
Θέλεις να φτιάξεις ένα δικό σου diffuser με απλά, καθημερινά υλικά; Κανένα πρόβλημα! Δεν έχεις παρά να τοποθετήσεις – πολύ προσεκτικά – ένα κομμάτι χαρτί ή ένα εύκαμπτο ημιδιάφανο υλικό πάνω στο φλας της μηχανής και να το στερεώσεις πχ. με ένα λαστιχάκι. Το πάχος και η σύνθεση του χαρτιού θα έχουν διαφορετικό αποτέλεσμα στη διάχυση και στην ποσότητα του φωτός.
Για παράδειγμα, ένα χαρτί 160 γραμμαρίων αφήνει λιγότερο φως από ένα χαρτί των 80 γραμμαρίων. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις έγχρωμες διαφάνειες ή έγχρωμα χαρτιά και να διαμορφώσεις το τελικό αποτέλεσμα ανάλογα με τις προτιμήσεις σου. Επίσης, ένα ριζόχαρτο διαχέει το φως πιο αποτελεσματικά από μια χαρτοπετσέτα. Οι επιλογές είναι απεριόριστες.
Φωτογραφίζοντας σιλουέτες
Το “Silhouette Photography” αφορά τη φωτογράφηση ενός θέματος, το περίγραμμα του οποίου δημιουργείται από την πηγή φωτός που βρίσκεται πίσω από αυτό.
Οι υφές, τα εντυπωσιακά χρώματα και η τρισδιάστατη αίσθηση του αντικειμένου δίνουν τη θέση τους σε ένα μαύρο σχήμα, οπότε χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην επιλογή του θέματος, καθώς μία λανθασμένη γωνία λήψης ή μία δυσνόητη σιλουέτα ενδέχεται να καταστρέψει τη φωτογραφία.
Σε πρώτη φάση χρειάζεσαι ένα ιδανικό φόντο (background), οπότε αν το θέμα είναι μία ανθρώπινη φιγούρα είσαι τυχερός, καθώς μπορείς να την τοποθετήσεις όπου και όπως σε βολεύει, ανάλογα με το τί θέλεις να πετύχεις. Αν πρόκειται για κάποιο στατικό αντικείμενο (πχ. ένα κτήριο) χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, καθώς η σιλουέτα τού θα πρέπει να διαχωρίζεται από ό,τι υπάρχει στον περιβάλλοντα χώρο.
Η ώρα που προσφέρει τις περισσότερες ευκαιρίες για μια ιδανική λήψη είναι η λεγόμενη «Χρυσή Ώρα», λίγο μετά την ανατολή και λίγο πριν τη δύση του, όπου τοηλιακό φως διαχέεται από χαμηλά, δημιουργώντας εντυπωσιακά χρώματα στον ουρανό και τα σύννεφα.
Σε δεύτερη φάση θα χρειαστεί να ρυθμίσεις την κάμερα σου, ώστε η σιλουέτα που θα τραβήξεις να δείχνει όσο το δυνατόν πιο σκοτεινή, για το λόγο αυτό θα πρέπει να ξεχάσεις εντελώς το Auto Mode.
Καλό θα ήταν να απενεργοποιήσεις και οποιαδήποτε άλλη λειτουργία χρησιμοποιείται για την ενίσχυση των λεπτομερειών υπό συνθήκες χαμηλού φωτισμού (πχ. κάμερες της Nikon υπάρχει το Active D-Lighting, ενώ στις κάμερες της Canon υπάρχει το Auto Lighting Optimizer).
Γύρισε τον επιλογέα εντολών (Dial) της κάμερα στην προτεραιότητα διαφράγματος(Α), για να έχεις υπό έλεγχο την τιμή του διαφράγματος. Επίλεξε ένα «κλειστό» διάφραγμα (f/8 ή και χαμηλότερα) για μεγαλύτερο βάθος πεδίου. Η τιμή του ISO θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 100-200 και η τιμής της έκθεσης (Exposure Value) να ρυθμιστεί ξεχωριστά μεταξύ -1 και -3.
Τέλος, θα χρειαστεί να ενεργοποιήσεις το σύστημα πολυσημειακής μέτρησης (multi-zone metering) της μηχανής, γνωστό και ως Matrix ή Evaluative, μέσω του οποίου γίνεται φωτομέτρηση και ο επεξεργαστής εικόνας υπολογίζει πώς θα φωτίσει όσο πιο σωστά τη σκηνή, χωρίζοντάς την σε ζώνες.
«Ζωγραφίζοντας» με φως
Θέλεις να μάθεις με ποιον τρόπο μπορείς να απεικονίσεις τα ίχνη που αφήνουν τα φώτα των αυτοκινήτων τη νύχτα, ένας κινούμενος φακός σε ένα σκοτεινό δωμάτιο ή η κίνηση των αστεριών;
Το μυστικό για τη λήψη φανταστικών φωτογραφιών με ίχνη φωτός είναι να θέσεις την φωτογραφική μηχανή σε προτεραιότητα ταχύτητας κλείστρου (S) και να επιλέξεις μία αργή ταχύτητα (30 δευτερολέπτων ή και περισσότερο). Όσο πιο «αργή» είναι η ταχύτητα, τόσο περισσότερο φως θα δεις στη φωτογραφία σου.
Πριν τραβήξεις τη φωτογραφία, ρύθμισε το φακό σου στην αυτόματη εστίαση (AF) και εστίασε σε ένα μακρινό αντικείμενο. Αφού «νετάρει» η μηχανή (θα δεις την κόκκινη κουκίδα να αναβοσβήνει), απενεργοποίησε την αυτόματη εστίαση.
Για τη λήψη φωτογραφιών με αργή ταχύτητα κλείστρου απαιτείται τρίποδο, οπότε έχεις τη δυνατότητα να εκμεταλλευθείς τη χαμηλότερη δυνατή τιμή του ISO, χωρίς να φοβάσαι για θολούρες ή ψηφιακό θόρυβο (κόκκους). Αν δεν έχεις τρίποδο, καλό θα ήταν να ακουμπήσεις τη μηχανή σε μία σταθερή επιφάνεια, όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να την κρατάς με το χέρι.
Oι πιο «ψαγμένοι» χρησιμοποιούν ακόμα και τηλεχειριστήρια (triggers), τα οποία τους επιτρέπουν να ενεργοποιήσουν το κλείστρο από απόσταση (αποφεύγοντας ακόμα και την παραμικρή επαφή με το σώμα της), ενώ αν πρόκειται για αστροφωτογράφηση υπολογίζουν ακόμα και την ταχύτητα του ανέμου – προκειμένου να μην κουνηθεί το τρίποδο.
Κάνε περισσότερες από μία λήψεις, εδικά αν δεν σκοπεύεις ή δεν μπορείς να επιστρέψεις στο ίδιο σημείο, καθώς πολλές φορές, ακόμα και με τις ίδιες ρυθμίσεις, μία μικρή αλλαγή στα επίπεδα του φωτός μπορεί να επηρεάσει την ευκρίνεια ή να φωτίσει υπερβολικά το θέμα. Καλά «κλικ»!
Χρησιμοποίησε ένα τρίποδο
Αξίζει να επενδύσεις τα χρήματα σου και να αγοράσεις όχι απλά ένα τρίποδο, αλλά ένα καλό τρίποδο! Γιατί προσφέρει!
Σταθερότητα: Το προφανές. Ένα τρίποδο σου εξασφαλίζει μεγαλύτερη σταθερότητα από οποιοδήποτε σύστημα οπτικής σταθεροποίησης, ακόμα και όταν ο φακός ή η μηχανή σου δεν ενσωματώνουν κάποια παρόμοια τεχνολογία.
Μεγαλύτερο ISO: To τρίποδο σου δίνει τη δυνατότητα να βελτιώσεις την ευκρίνεια των φωτογραφιών σου, όταν οι λήψεις πραγματοποιούνται σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται εξαιρετικά χαμηλή ταχύτητα κλείστρου, ώστε να περάσει περισσότερο φως στον αισθητήρα της μηχανής, άρα και να εξαλειφθεί ο ψηφιακός θόρυβος (βλ. αστροφωτογράφηση).
Εστίαση: Έχοντας ένα σταθερό σημείο αναφοράς, τα εξελιγμένα συστήματα εστίασης των σύγχρονων φωτογραφικών μηχανών «νετάρουν» ακόμα πιο γρήγορα.
Τηλεφακοί: Το τρίποδο καθιστά ευκολότερη τη χρήση τηλεφακών, δεχόμενο όλο το επιπρόσθετο βάρος. Ξέρεις πόσοι έχουν κλάψει κάμερα ή φακό από πτώση; Περισσότεροι από όσους νομίζεις!
Σωστό καδράρισμα: Εκτός από το να αποσβένει κραδασμούς και να στηρίζει αποτελεσματικά το φωτογραφικό σου σύστημα, το τρίποδο βοηθά σημαντικά στο σωστό «καδράρισμα» της εικόνας, δίνοντας σου τη δυνατότητα να τσεκάρεις υπομονετικά ακόμα και το τελευταίο χιλιοστό του θέματος.
Light photography: Όπως είδαμε και πιο πάνω, το τρίποδο συμβάλλει στη δημιουργία φωτογραφιών με κινούμενους, φωτεινούς στόχους (αυτοκίνητα, αεροσκάφη, τρένα) ή μικρότερες πηγές φωτός, δημιουργώντας εντυπωσιακά εφέ.
Timer: Tο τρίποδο επιτρέπει τη λήψη φωτογραφιών με χρονοδιακόπτη (timer), οπότε μπορείς να τραβάς ακόμα και τον εαυτό σου – οπου και αν βρίσκεσαι – αρκεί να υπάρχει σταθερή επιφάνεια και μπόλικη φαντασία.
Macro: H macro φωτογραφία απαιτεί χαμηλές ταχύτητες και κλειστά διαφράγματα. Χρησιμοποιούμε όσο πιο χαμηλή ευαισθησία ISO είναι δυνατόν.
Για να έχουν εντυπωσιακό αποτέλεσμα οι φωτογραφίες σου πρέπει να έχεις στη διάθεση σου μία μηχανή (DSLR/Mirrorless/Compact), ένα φακό macro και ένα τρίποδο, με μικρό άνοιγμα – προκειμένου να πλησιάσεις το θέμα σου αθόρυβα και χωρίς τρέμουλο.
Βάση φλας/μικροφώνου: Το τρίποδο μπορεί να μεταμορφωθεί σε βάση και να τοποθετηθεί σε σταθερές – ακόμα και περίεργες – γωνίες, για να τοποθετήσεις πάνω του ανακλαστήρες, ασύρματα φλας ή μικρόφωνα.
Bracketing: Bracketing είναι η διαδοχική υπερέκθεση και υποέκθεση που κάνει ο φωτογράφος για να πετύχει ένα καλύτερο φωτογραφικό αποτέλεσμα.
Ο φωτογράφος τραβά μια φωτογραφία με τις σωστές κατά την άποψη του ρυθμίσεις, μια με υπερέκθεση και μια με υποέκθεση ώστε να είναι σίγουρος ότι κάποια θα είναι η καλύτερη. Επίσης, χρησιμοποιώντας το ανάλογο λογισμικό, αποκτά πρωτογενές υλικό για HDR και παράλληλα κρατά αναλλοίωτο το πρωτότυπο.
Τα μίνι τρίποδα – όπως αποκαλούνται – αποτελούν μία εξαιρετική λύση. Μικρά, ελαφριά και ανθεκτικά, χωράνε άνετα στην τσάντα σου (ακόμα και στην τσέπη σου) και μπορούν – υπο συνθήκη – να στηρίξουν ακόμη και μεγάλους φακούς ζουμ.
