Λίγο πριν βυθιστεί στην ατμόσφαιρα του Κρόνου στα τέλη του 2017, το διαστημόπλοιο Cassini έκανε μια απίστευτη παρατήρηση σχετικά με το φεγγάρι του, τον Τιτάνα – οι λίμνες του είναι εξαιρετικά βαθιές και γεμάτες με υγρό μεθάνιο. Αφού πέρασε 13 χρόνια μελετώντας τον Κρόνο, το Cassini έπεσε σκόπιμα στην ατμόσφαιρα του Κρόνου για να τη μελετήσει.
Αυτή η κοντινή υπέρυθρη, έγχρωμη όψη από το Cassini δείχνει ότι ο ήλιος λείπει από τις βόρειες πολικές θάλασσες του Τιτάνα
Ο Τιτάνας, το μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου και ο δεύτερος μεγαλύτερος φυσικός δορυφόρος στο ηλιακό σύστημα πίσω από το φεγγάρι του Δία τον Γανυμήδη, βρέχει μεθάνιο που μπορεί να γεμίσει λίμνες βάθους έως 330 μέτρα, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Αστρονομία .
«Κάθε φορά που κάνουμε ανακαλύψεις στον Τιτάνα, γίνεται όλο και πιο μυστηριώδες,» είπε ο επικεφαλής ερευνητής Marco Mastrogiuseppe . “Αλλά αυτές οι νέες μετρήσεις βοηθούν να δώσουμε μια απάντηση σε μερικές βασικές ερωτήσεις. Μπορούμε τώρα να κατανοήσουμε καλύτερα την υδρολογία του Τιτάνα”.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο υδρολογικός κύκλος στον Τιτάνα είναι παρόμοιος με αυτόν της Γης, εκτός από το ότι τα σύννεφα και η βροχή δεν αποτελούνται από νερό αλλά από μεθάνιο και αιθάνιο. Λόγω των ψυχρών θερμοκρασιών του Τιτάνα (που μπορεί να φτάσει μόλις -290 βαθμούς Φαρενάιτ), αυτοί οι υδρογονάνθρακες παραμένουν σε υγρή μορφή, σε αντίθεση με την κατάσταση τους στη Γη, που είναι σε μορφή αερίου.
Άλλες όμως λίμνες είναι ρηχές με βάθος μόνο μερικών εκατοστών και εποχικές, με αποτέλεσμα να εξατμίζονται ή να στραγγίζουν κατά περιόδους.
Ο Τιτάνας και η Γη είναι τα μόνα σώματα του ηλιακού μας συστήματος, όπου έχουν βρεθεί μόνιμες υγρές επιφάνειες, όπως λίμνες, ποτάμια και θάλασσες. Η διαφορά με τη Γη είναι ότι ο υδρολογικός κύκλος του Τιτάνα βασίζεται στους υγρούς υδρογονάνθρακες, όπως το μεθάνιο και το αιθάνιο. Στη Γη αυτοί οι υδρογονάνθρακες συνήθως βρίσκονται σε αέρια μορφή, αλλά στον Τιτάνα, λόγω των πολύ χαμηλών θερμοκρασιών του, συμπεριφέρονται σαν υγρά.
Ορισμένοι επιστήμονες δεν αποκλείουν την πιθανότητα ύπαρξης περασμένης ή και τωρινής ζωής στον Τιτάνα, μέσα στις λίμνες των υδρογονανθράκων του. Ο Τιτάνας, με διάμετρο περίπου 5.150 χιλιομέτρων, μεγαλύτερος και από τον πλανήτη Ερμή, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δορυφόρος του ηλιακού μας συστήματος, μετά τον Γανυμήδη του Δία. Έχει τη μεγαλύτερη γεωλογική ομοιότητα με τη Γη από κάθε άλλο σώμα, ακόμη και από τον Άρη, καθώς διαθέτει θάλασσες, λίμνες, νησιά, ποτάμια, φαράγγια, αμμόλοφους, υπόγεια σπήλαια κ.α.
Το μεθάνιο μπορεί να στηρίξει τη ζωή;
Η προοπτική της ζωής με βάση το μεθάνιο στον Τιτάνα έχει υποτεθεί πριν, αφού η NASA βρήκε ίχνη κυανιούχου βινυλίου στην ατμόσφαιρα πέρυσι. Οι ερευνητές αποκάλυψαν ότι εντοπίστηκαν στον Τιτάνα το 2016 νέες βροχοπτώσεις, γεγονός που προκάλεσε κάποια ειδικά χαρακτηριστικά κοντά στον βόρειο πόλο του Τιτάνα.
Τον Σεπτέμβριο του 2018, εντοπίστηκαν στον Τιτάνα για πρώτη φορά καταιγίδες σκόνης, αυξάνοντας έτσι την προοπτική ότι οι καταιγίδες θα μπορούσαν να είναι πρόδρομοι της εξωγήινης ζωής στο ουράνιο σώμα.
Είναι πιθανό οι καταιγίδες να αποτελούνται από “οργανικά μόρια”, δήλωσε η NASA, λόγω της χημείας της ατμόσφαιρας. Η ατμόσφαιρα του Τιτάνα αποτελείται από άζωτο 98,4%, μεθάνιο 1,6% και υδρογόνο 0,1-0,2%.
Ωστόσο, μόλις τα οργανικά μόρια γίνου αρκετά μεγάλα, πέφτουν τελικά στην επιφάνεια του Τιτάνα και μπορούν να παίξουν ρόλο στις καταιγίδες σκόνης.
Ο επιπολασμός των καταιγίδων της σκόνης και των ισχυρών ανέμων στον Τιτάνα υποδηλώνει ότι η υποκείμενη άμμος μπορεί επίσης να μετακινηθεί και ότι οι “γιγάντιοι αμμόλοφοι” που καλύπτουν τις ισημερινές περιοχές της Σελήνης αλλάζουν συνεχώς και εξακολουθούν να είναι ενεργοί.
Η NASA εξετάζει σοβαρά την πιθανότητα να στείλει ένα drone στον Τιτάνα με την αποστολή Dragonfly, που – αν υλοποιηθεί – θα εκτοξευθεί το 2025 και θα φθάσει στο μυστηριώδη μακρινό δορυφόρο μετά από εννέα χρόνια.