Το κλείδωμα AE, ή το κλείδωμα αυτόματης έκθεσης, είναι μια λειτουργία που δεν αναφέρεται πολύ. Κι αυτό οφείλεται στην χρήση χειροκίνητης λειτουργίας από τους φωτογράφους. Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα χρειαστείτε κλείδωμα (lock) AE. ΑΛΛΑ αυτό δεν σημαίνει ότι οι άλλες λειτουργίες (modes) δεν είναι καλές, χρήσιμες και έχουν τη θέση τους.
Λύστε τη σύγχυση μεταξύ του τρόπου μέτρησης της έκθεσης του φωτός (exposure metering ) και των τρόπων αυτόματης εστίασης
Τι είναι η εστίαση του πίσω κουμπιού (Back button focus);
Κλασσικά κάτω από τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις της κάμερας, πατώντας το κουμπί της λήψης μέχρι τη μέση θα γίνει η εστίαση της λήψης, ενώ πατώντας το κουμπί μέχρι το τέλος και το ελευθερώσουμε, θα τραβήξει τη φωτογραφία. Η εστίαση του πίσω κουμπιού διαχωρίζει αυτές τις δύο λειτουργίες.
Η απελευθέρωση του κλείστρου διατηρεί το καθήκον να τραβήξει τη φωτογραφία, ενώ ένα κουμπί στο πίσω μέρος της κάμερας, συχνά το κλείδωμα AF-ON ή AE AF, ενημερώνει την κάμερα πότε να χρησιμοποιήσει την αυτόματη εστίαση. Κρατώντας το πίσω κουμπί συνεχώς εστιάζει, ενώ πατάτε το κουμπί μία φορά εστιάζει και στη συνέχεια κλειδώνει την εστίαση.
Στην εξελιγμένη μηχανή DSLR στο πίσω μέρος της κάμεράς σας θα δείτε ένα κουμπί με την ένδειξη AE-L. Αυτό είναι το κουμπί κλειδώματος αυτόματης έκθεσης του φωτός και κάνει ό, τι λέει το κουμπί. Όταν πιέζετε και κρατάτε πατημένο το κουμπί κλειδώματος αυτόματης έκθεσης κλειδώνει την έκθεση στο φως.
Εάν, στη συνέχεια, μετακινήσετε την κάμερα για επανασύνθεση του θέματος, ενώ εξακολουθείτε να κρατάτε πατημένο το κουμπί κλειδώματος αυτόματης έκθεσης, οι ρυθμίσεις της έκθεσης που πήρατε πριν δεν θα αλλάξουν, ανεξάρτητα από το πού προσανατολίζετε την κάμερα.
Δηλαδή η εστίαση του πίσω κουμπιού (Back button focus) είναι μια τεχνική λήψης που διαχωρίζει την κανονική λειτουργία της απελευθέρωσης του κλείστρου – που γίνεται συγχρόνως εστίαση και λήψη – στα δικά τους ξεχωριστά κουμπιά. Αλλά αφού εστιάζω μια χαρά, λέτε, με το κουμπί του κλείστρου, γιατί χρειάζομαι και την εστίαση του πίσω κουμπιού; Η εστίαση του πίσω κουμπιού δεν αφορά την λήψη πιο ευκρινών εικόνων (αν και μπορεί να αποτρέψει σφάλματα εστίασης), αλλά αφορά την αποδοτικότητα. Πρόκειται για την απρόσκοπτη εναλλαγή λειτουργιών (τρόπων) εστίασης. Πρόκειται για το κλείδωμα της εστίασης χωρίς κόπο.
Πότε να χρησιμοποιείτε το κλείδωμα αυτόματης έκθεσης
Θα βρείτε αυτές τις συμβουλές κλειδώματος αυτόματης έκθεσης χρήσιμες εάν φωτογραφίζετε με:
- Λειτουργία προγράμματος P
- Λειτουργία προτεραιότητας διαφράγματος Av
- Λειτουργία προτεραιότητας κλείστρου Tv
Δεν είναι τόσο καλό αν προτιμάτε να χρησιμοποιείτε την εστίαση πίσω κουμπιού (back button focusing), εκτός κι εάν αντιστοιχίσετε τη λειτουργία κλειδώματος AE σε άλλο κουμπί χρησιμοποιώντας προσαρμοσμένες ρυθμίσεις. Ο λόγος είναι ότι δεν έχετε αρκετούς αντίχειρες για να πατήσετε όλα τα κουμπιά.
Τα κουμπιά που ορίζουν δύο κορυφαίες μάρκες για την εστίαση πίσω κουμπιού: Στην Canon AF-ON ή AE Lock και στη Nikon AF-ON ή AE-L/AF-L
Επίσης, εάν έχετε συνηθίσει να χρησιμοποιείτε την αυτόματη εστίαση ενός σημείου (single point autofocus ) και να μετακινείτε το σημείο εστίασης αντί να μετράτε και να συνθέτετε μια λήψη, δεν θα χρειαστείτε αυτόματο κλείδωμα έκθεσης.
Παράδειγμα χρήσης για το κλείδωμα αυτόματης έκθεσης;
Ας υποθέσουμε ότι φωτογραφίζετε ένα ζευγάρι, αλλά θέλετε να βρίσκονται στο πλάι της σκηνής, όχι να είναι στο μέσον της φωτογραφίας.
Θα θελήσετε να βεβαιωθείτε ότι η φωτογραφία εκτίθεται σωστά για το ζευγάρι. Επομένως, πρέπει να είστε σε θέση να τους εκθέσετε (να στοχεύσετε αρχικά σε αυτούς και η κάμερα να υπολογίσει το φως πάνω τους και να το κλειδώσει) , αλλά στη συνέχεια να επανασυνθέσετε τη λήψη (να τους τοποθετήσετε στην άκρη) χωρίς να αλλάξει η έκθεση του φωτός που μετρήσατε κατά την ανασύνθεση.
Πώς να χρησιμοποιήσετε το κλείδωμα αυτόματης έκθεσης
Χρησιμοποιώντας το παραπάνω παράδειγμα:
- Τοποθετήστε το σημείο εστίασης πάνω στο ζευγάρι
- Μετρήστε την έκθεση του φωτός πάνω στο ζευγάρι
- Πιέστε παρατεταμένα το κουμπί κλειδώματος AE ή AF
- Ανασυνθέστε την εικόνα σας όπως την θέλετε να είναι αλλάζοντας την γωνία κλπ και πατήστε το κουμπί κλείστρου για να εστιάσετε για να τραβήξετε τη λήψη
Εάν συνεχίσετε να κρατάτε πατημένο το κουμπί κλειδώματος αυτόματης έκθεσης, μπορείτε να συνεχίσετε να τραβάτε φωτογραφίες σε αυτήν την έκθεση για όσο διάστημα κρατάτε πατημένο το κουμπί. Έτσι, το ζευγάρι θα μπορούσε να κινηθεί, θα μπορούσατε να μετακινηθείτε, θα μπορούσατε να διαμορφώσετε ξανά την εικόνα, αλλά οι ρυθμίσεις της έκθεσης θα παραμείνουν οι ίδιες.
Αν διαπιστώσετε ότι η μέτρηση σημείου (spot metering) και η αυτόματη εστίαση ενός σημείου σας προκαλούν σύγχυση, ακολουθούν δύο εύχρηστα σκίτσα επεξήγησης τόσο των τρόπων μέτρησης του φωτός – έκθεσης όσο και των τρόπων αυτόματης εστίασης για τη Nikon και Canon.
Μέτρηση του φωτός για σωστές εκθέσεις στο φως με 3 τρόπους (spot – center weighted – Matrix ή Evaluative metering)
TΤρόποι αυτόματης εστίασης σε μια περιοχή της εικόνας
Γιατί όμως να μην επανατοποθετήσετε απλώς το εστιακό σημείο στο μετρητή;
Ας χρησιμοποιήσουμε ένα πρόσωπο ως παράδειγμα.
Όταν φωτογραφίζουμε ανθρώπους, εστιάζουμε στα μάτια. Ωστόσο, η έκθεση πρέπει να ρυθμιστεί για το δέρμα. Εάν απλώς μετακινήσετε το εστιακό σημείο πάνω από το μάτι και λάβετε μια ανάγνωση της έκθεσης βάσει αυτής (χρησιμοποιώντας spot metering ), θα είναι λάθος.
Για μια καλά εκτεθειμένη, ευκρινή φωτογραφία ενός προσώπου, ακολουθήστε λοιπόν τα εξής βήματα:
- Μετρήστε για σωστά εκτεθειμένο δέρμα τοποθετώντας το σημείο εστίασης στο μάγουλό τους
- Πιέστε και κρατήστε πατημένο το κουμπί κλειδώματος αυτόματης έκθεσης για να μείνει κλειδωμένη η έκθεση του φωτός.
- Επανασυνθέστε την εικόνα σας όπως θέλετε να είναι αλλάζοντας την γωνία κλπ και τοποθετήστε το σημείο εστίασης πάνω από το μάτι τους
- Πατήστε το κουμπί του κλείστρου μέχρι τη μέση για να εστιάσετε και να πιέσετε πλήρως για να τραβήξετε τη λήψη
Βλέπετε λοιπόν γιατί αυτό δεν θα λειτουργούσε εάν χρησιμοποιείτε την εστίαση του πίσω κουμπιού (back button ) με το κουμπί μόνο του κλείστρου για την απελευθέρωση κλείστρου; Πρέπει να μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κουμπί του κλείστρου για να εστιάσετε με αυτήν την τεχνική, επειδή ο αντίχειρας σας θα είναι απασχολημένος κρατώντας πατημένο το κουμπί κλειδώματος αυτόματης έκθεσης.
Το κλείδωμα AE αυτόματης έκθεσης είναι μόνο για σημειακή μέτρηση (spot metering);
Όχι. Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιήσετε με τον ίδιο τρόπο με τη μέτρηση μερικής ή κεντρικής στάθμισης έκθεσης (partial or center weighted ). Σε αυτήν την περίπτωση θα εκθέτετε για μεγαλύτερη περιοχή από ό, τι με τη μέτρηση σημείων . Για παράδειγμα, φωτογράφηση ενός σκύλου που τρέχει στην παραλία.
Ωστόσο, δεν έχει νόημα να χρησιμοποιείτε το κλείδωμα αυτόματης έκθεσης με matrix μέτρηση / μέτρηση evaluate, επειδή η κάμερά σας εκτίθεται για ολόκληρη τη σκηνή.
Γιατί να μην χρησιμοποιείτε απλώς τη χειροκίνητη λειτουργία;
Δεν θέλει ο κάθε φωτογράφος να χρησιμοποιεί χειροκίνητη λειτουργία. Επίσης, ορισμένες καταστάσεις κινούνται πολύ γρήγορα για να χρησιμοποιήσετε τη χειροκίνητη λειτουργία.
Δεν σας συμβουλεύω να χρησιμοποιήσετε τη λειτουργία προγράμματος P, καθώς αφήνετε υπερβολικά την ίδια την κάμερα για να αποφασίσει και δεν ξέρει αρκετά για το τι φωτογραφίζετε. Δίνεται τότε υπερβολική ευθύνη στην κάμερά σας και μπορεί να κάνει λάθος επιλογές.
Ωστόσο, μερικές φορές είναι καλύτερο να χρησιμοποιήσετε προτεραιότητα διαφράγματος ή προτεραιότητα κλείστρου αντί για τη χειροκίνητη λειτουργία. Είναι πολύ ταχύτερες στη χρήση από τη χειροκίνητη λειτουργία όταν συμβαίνουν πολλά και δεν έχετε χρόνο να αλλάξετε τις ρυθμίσεις ταχύτητας διαφράγματος και κλείστρου γρήγορα.
Μερικά παραδείγματα για τη λειτουργία προτεραιότητας διαφράγματος ή τη λειτουργία προτεραιότητας κλείστρου:
- Κομφετί σε ένα γάμο
- Παιδιά που παίζουν
- Συναυλία με φώτα που αναβοσβήνουν ή κινούνται
Εν κατακλείδι για το κλείδωμα αυτόματης έκθεσης
Υπάρχουν τόσοι πολλοί τρόποι για να φτάσετε στο τελικό αποτέλεσμα μιας ευκρινούς, καλά εκτεθειμένης φωτογραφίας. Διαφορετικές καταστάσεις απαιτούν διαφορετικές τεχνικές. Η γνώση όλων των μεθόδων σας προετοιμάζει για όλες τις καταστάσεις.
Το κλείδωμα αυτόματης έκθεσης είναι μόνο μια μέθοδος για την επίτευξη μιας καλά εκτεθειμένης φωτογραφίας και αξίζει να εξασκηθείτε για το πότε θα τη χρειαστείτε.
4 λόγοι για τη χρήση της εστίασης πίσω κουμπιού
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι για τη χρήση της εστίασης πίσω κουμπιού, αλλά όλοι καταλήγουν σε έναν μεγάλο λόγο: την αποδοτικότητα. Ενώ η εστίαση του κουμπιού πίσω μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε σφάλματα εστίασης, δεν κάνει το σύστημα αυτόματης εστίασης να τραβάει ευκρινέστερες λήψεις – αλλά σας βοηθά να κάνετε πιο αποτελεσματική λήψη.
1. Η εστίαση πίσω κουμπιού σάς επιτρέπει να κάνετε εναλλαγή μεταξύ συνεχούς και μεμονωμένης αυτόματης εστίασης
Με αυτόματη εστίαση του πίσω κουμπιού, κρατώντας το κουμπί προς τα κάτω ενεργοποιείται η συνεχής αυτόματη εστίαση. Και μετά το αφήνεται ελεύθερο για 1 φωτογραφία.
2. Η εστίαση πίσω κουμπιού σάς επιτρέπει να κλειδώνετε εύκολα την εστίαση
Ενώ οι DSLR υψηλού επιπέδου λαμβάνουν όλο και περισσότερα σημεία εστίασης στο θέμα, τα κεντρικά σημεία εξακολουθούν να είναι τα πιο ακριβείας. Πολλοί φωτογράφοι θα χρησιμοποιήσουν το κεντρικό σημείο εστίασης για εστίαση και, στη συνέχεια, πατούν το κλείδωμα AE και θα προσαρμόσουν τη σύνθεσή τους. Με το κουμπί πίσω, η εστίαση κλειδώνεται μόλις βγάζετε το δάχτυλό σας από το κουμπί, οπότε δεν υπάρχουν επιπλέον κουμπιά για να διατηρήσετε την εστίαση.
3. Η εστίαση πίσω κουμπιού βοηθά στην αποτροπή σφαλμάτων εστίασης
Η αυτόματη εστίαση δεν είναι αλάνθαστη – εάν ένα αντικείμενο κινείται στο προσκήνιο, για παράδειγμα, η αυτόματη εστίαση συχνά απορρίπτεται. Η χρήση της εστίασης πίσω κουμπιού σάς επιτρέπει να αποτρέψετε γρήγορα τα σφάλματα εστίασης. Για παράδειγμα, εάν τραβάτε ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου και ένας παίκτης κινείται στο προσκήνιο, μπορείτε να αφήσετε το πίσω κουμπί (αφού το έχετε πατήσει) για να διατηρήσετε την εστίαση στο αρχικό σας θέμα.
4. Η εστίαση πίσω κουμπιού διευκολύνει την εναλλαγή μεταξύ αυτόματης και χειροκίνητης εστίασης
Σε πολλούς φακούς, δεν χρειάζεται να γυρίσετε το διακόπτη στη χειροκίνητη εστίαση εάν χρησιμοποιείτε τη μέθοδο του κουμπιού επιστροφής. Η αυτόματη εστίαση σταματά όταν απελευθερώνετε το κουμπί, οπότε απλά πρέπει να περιστρέψετε το φακό για να ρυθμίσετε την εστίαση. Αυτό δεν είναι δυνατό όταν το κουμπί λήψης της φωτογραφίας ενεργοποιεί επίσης την αυτόματη εστίαση.
Η εστίαση του “Πίσω” κουμπιού αφορά την αποδοτικότητα και την αποφυγή σφαλμάτων εστίασης. Η τεχνική είναι πιο επωφελής για τη λήψη δράσης, αλλά υπάρχουν και μερικές άλλες χρήσεις. Οι φωτογράφοι που χρησιμοποιούν συχνά το κουμπί κλειδώματος εστίασης, για παράδειγμα, συχνά τους αρέσει η μέθοδος του “Πίσω” κουμπιού.
Πώς να ρυθμίσετε την εστίαση πίσω κουμπιού στην κάμερά σας;
Η ρύθμιση της εστίασης του κουμπιού πίσω στην κάμερα θα είναι αναπόφευκτα διαφορετική ανάλογα με το μοντέλο της κάμερας που έχετε. Ακόμα και στην ίδια μάρκα, όλα είναι λίγο διαφορετικά. Ποια είναι λοιπόν η λύση; Μπορείτε να διαβάσετε το εγχειρίδιο της κάμερας.
Παρόλο που συνιστάται ανεπιφύλακτα να τα διαβάσετε για να γνωρίζετε την κάμερά σας απ’ έξω και ανακατωτά, ακολουθούν μερικές βασικές οδηγίες για το πώς να ρυθμίσετε την εστίαση του πίσω κουμπιού πίσω σε μερικές από τις πιο δημοφιλείς μάρκες φωτογραφικών μηχανών:
Ρύθμιση της Εστίασης με το πίσω κουμπί σε μία Nikon
Δεδομένου ότι η μέθοδος εστίασης του πίσω κουμπιού δεν είναι ο παραδοσιακός τρόπος λήψης, υπάρχουν μερικά βήματα για να πείτε στην κάμερα ότι δεν θέλετε να εστιάσετε με την απελευθέρωση του κλείστρου. Σε μία Nikon, πρώτα πρέπει να ρυθμίσετε τη λειτουργία εστίασης σε συνεχή τρόπο ή AF-C. Αυτό επιτρέπει στο κουμπί επιστροφής να εστιάζει συνεχώς όταν το κρατάτε συνέχεια πατημένο, και μόνο άπαξ όταν το πατάτε μόνο μία φορά. (Τα περισσότερα DSLR της Nikon διαθέτουν ένα κουμπί στο διακόπτη αυτόματης εστίασης προς τα εμπρός αριστερά – κρατήστε αυτό το κουμπί και χρησιμοποιήστε τον πίσω τροχό ελέγχου για να επιλέξετε τη λειτουργία AF-C).
Στη συνέχεια, πρέπει να πείτε στην κάμερα ποιο κουμπί θέλετε να χρησιμοποιήσετε για εστίαση. Σε DSLR Nikon υψηλών προδιαγραφών, υπάρχει συχνά ένα αποκλειστικό κουμπί AF-ON, αλλά το AE AF Lock μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για εστίαση πίσω κουμπιού. Για να ρυθμίσετε αυτό το στοιχείο ελέγχου, μεταβείτε στο μενού, έπειτα στις Προσαρμοσμένες ρυθμίσεις και έπειτα Στοιχεία ελέγχου. Ρυθμίστε το χειριστήριο είτε για το AF-ON ή το AE AF Lock σε AF-ON.
Στη συνέχεια, επιστρέψτε στο μενού προσαρμοσμένων ρυθμίσεων και επιλέξτε το υπομενού αυτόματης εστίασης. Στην επιλογή AF C Priority Selection, επιλέξτε “Select Release”. Αυτό σας επιτρέπει να τραβήξετε φωτογραφίες ακόμα και αν το σημείο αυτόματης εστίασης δεν είναι στο θέμα, όπως όταν κλειδώνετε την εστίαση και μετά επανασυνθέτεται.
Ένα τελευταίο βήμα – ακόμα μέσα στο μενού αυτόματης εστίασης κάτω από προσαρμοσμένες ρυθμίσεις, μεταβείτε στην Ενεργοποίηση AF και επιλέξτε μόνο AF-On.
Ρύθμιση της Εστίασης με το πίσω κουμπί σε μία Canon
Η Canon ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη που εισήγαγε την επιλογή κουμπιού επιστροφής το 1989 και αυτή η δυνατότητα είναι διαθέσιμη σε όλες τις κάμερες εκτός από την αρχική ψηφιακή EOS Rebel.
Για να ρυθμίσετε την εστίαση του πίσω κουμπιού σε Canon DSLR , εντοπίστε την επιλογή Custom Controls ή C.Fn στο μενού (η διατύπωση διαφέρει ανάλογα με το μοντέλο που χρησιμοποιείτε) και, στη συνέχεια, επιλέξτε το κουμπί κλείστρου / επιλογή AF-On.
Κάτω από αυτό το μενού, δύο επιλογές θα ρυθμίσουν την εστίαση του πίσω κουμπιού. Η επιλογή Metering Start / Meter + AF Start ενεργοποιεί την εστίαση του πίσω κουμπιού και θα προσαρμόζει συνεχώς τη μέτρηση στις προγραμματισμένες λειτουργίες αυτόματης, προτεραιότητας κλείστρου και προτεραιότητας διαφράγματος. Το AE Lock / Metering + AF Lock θα κλειδώσει την έκθεση στο πρώτο καρέ, ενώ θα εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τη μέθοδο εστίασης του πίσω κουμπιού.
Εδώ είναι μια λίστα κουμπιών σε τοπ κάμερες που αντιστοιχούν στο πίσω κουμπί εστίασης:
- Nikon – AF-ON ή AE-L/AF-L
- Canon – AF-ON ή AE Lock
- Sony – AF/MF AEL ή AF-ON
- Fuji – AF-L ή AE-L
- Olympus – AEL/AFL ή Fn1