Πολλοί από τους γνωστούς κομήτες, συμπεριλαμβανομένων και των Halley, Hale-Bopp αλλά και του πιο πρόσφατου McNaught, που γυροφέρνουν στο Ηλιακό μας Σύστημα γεννήθηκαν σε άλλα αστρικά συστήματα. Όμως ο Ήλιος μας τα ‘έκλεψε’ φέρνοντας τα στην γειτονιά μας. Αυτό υποδεικνύει μια λεπτομερής προσομοίωση που ολοκλήρωσαν Αμερικανοί ερευνητές, στο Νοτιοδυτικό Ερευνητικό Ινστιτούτο (SwRI) στο Boulder του Κολοράντο.
«Ο Ήλιος μας είναι ένα αρκετά βαρύ αστέρι, ικανό να κλέψει κομήτες από άλλα άστρα χάρη στην ισχυρή βαρυτική του έλξη», αναφέρει ο Ramon Brasser από το Παρατηρητήριο της Κυανής Ακτής και μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Οι κομήτες, σώματα από σκόνη και πάγους, θεωρούνται κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια.
Σχεδόν όλοι βρίσκονται συγκεντρωμένοι στο λεγόμενο Νέφος του Όορτ, ένα σφαιρικό νέφος από παγωμένα σώματα πολύ πέρα από τις τροχιές των πλανητών, σε απόσταση σχεδόν ενός έτους φωτός από τον Ήλιο.
Ελάχιστοι κομήτες μετακινούνται περιστασιακά από το Νέφος του Όορτ στο εσωτερικό του Ηλιακού Συστήματος, και ακόμα λιγότεροι εμφανίζονται περιοδικά κάθε λίγα χρόνια ή δεκαετίες.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, ένα από τα πλέον αποδεκτά μοντέλα για το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος προβλέπει ότι περίπου 6 δισεκατομμύρια κομήτες σχηματίστηκαν με τα υλικά που περίσσεψαν από τη δημιουργία των πλανητών.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι άλλα μοντέλα ανεβάζουν τον αριθμό των κομητών στα 400 δισεκατομμύρια. Αν αυτές οι εκτιμήσεις ευσταθούν, το ερώτημα που γεννάται είναι πού βρέθηκαν τόσοι κομήτες.
Μια πιθανή απάντηση στο μυστήριο έρχεται τώρα από την ομάδα του Hal Levison του SwRI. Οι ερευνητές δημιούργησαν αρχικά ένα μαθηματικό μοντέλο στο οποίο πολλά άστρα εμφανίζονται ταυτόχρονα μέσα σε ένα αρχέγονο σύννεφο αερίου και σχηματίζουν έτσι ένα αστρικό σμήνος.
Ο πιο πρόσφατος ανακαλυφθείς κομήτης McNaught
Το αέριο σταδιακά συμπυκνώνεται και σχηματίζει άστρα, πλανήτες και δισεκατομμύρια κομήτες, οι οποίοι συσσωρεύονται σε τροχιές μακριά από τα μητρικά τους άστρα. Άλλοι παραμένουν για πάντα σε τροχιά, άλλοι εκτινάσσονται βαθιά μέσα στο σύννεφο που περικλείει το αστρικό σμήνος.
Καθώς τα άστρα περιστασιακά περνούν το ένα κοντά από το άλλο, σε διάστημα εκατομμυρίων ετών, τα βαρύτερα άστρα έλκουν ξένους κομήτες και τους συγκρατούν σε τροχιά γύρω τους. Η προσομοίωση δείχνει ότι ο Ήλιος θα μπορούσε έτσι να συγκεντρώσει τους εκατοντάδες δισεκατομμύρια κομήτες που προβλέπουν οι εκτιμήσεις.
Ενώ ο Ήλιος σήμερα δεν έχει κανένα άστρο συνοδό, πιστεύεται ότι αυτός σχηματίστηκε μέσα σε ένα σύμπλεγμα που περιείχε εκατοντάδες άστρα πολύ κοντά μεταξύ τους, που συγχρόνως ήταν ενσωματωμένα σε ένα πυκνό νέφος αερίου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, κάθε αστέρι σχημάτισε ένα μεγάλο αριθμό μικρών παγωμένα ουράνιων σωμάτων (οι κομήτες) σε ένα δίσκο από τον οποίο σχηματίζονται οι πλανήτες. Οι περισσότεροι από αυτούς τους κομήτες εκσφενδονίστηκαν βαρυτικά (σαν σφεντόνα), μακριά από αυτά τα μελλοντικά πλανητικά συστήματα, από την βαρύτητα των νέων γιγάντιων πλανητών. Έτσι, περιφέρονταν ελεύθερα τα μικροσκοπικά αυτά μέλη του συμπλέγματος.
Το σύμπλεγμα όμως που ανήκε ο Ήλιος μας είχε ένα βίαιο τέλος, όταν το αέριο του εκτινάχθηκε μακριά από την δράση των πιο καυτών νέων άστρων. Αυτά τα νέα μοντέλα δείχνουν ότι ο Ήλιος τότε συνέλαβε μέσω της βαρύτητας του ένα μεγάλο νέφος από κομήτες, καθώς διασκορπίστηκε το σύμπλεγμα.
Η μελέτη μπορεί μεν να προσφέρει λύση στο μυστήριο των κομητών, ωστόσο τα αποτελέσματα δεν μπορεί να θεωρηθούν οριστικά: Οι ερευνητές παραδέχονται ότι χρειάστηκε να δεχθούν μια σειρά από ανεπιβεβαίωτες υποθέσεις, οι οποίες αφορούν μεταξύ άλλων τον αριθμό των πλανητών γύρω από κάθε άστρο, τη χρονική περίοδο σχηματισμού των κομητών, αλλά και τον ακριβή αριθμό τους.
Το άρθρο με τίτλο "Capture of the Sun’s Oort Cloud from Stars in its Birth Cluster," δημοσιεύτηκε στο Science Express.
Πηγές Nature – Βήμα
Leave a Comment