Αστροφυσική, Διάστημα

Γιγάντιο ερευνητικό μπαλόνι ανίχνευσε μυστηριώδεις κοσμικές ακτίνες υπερ-υψηλής ενέργειας

Το εξερευνητικό μπαλόνι ΑΝΙΤΑ, που αποτελεί μέρος ενός συστήματος εντοπισμού νετρίνων – των υποατομικών σωματιδίων που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του Σύμπαντος -, έκανε μια απρόσμενη ανακάλυψη. Συγκεκριμένα εντόπισε μυστηριώδεις κοσμικές ακτίνες απροσδόκητα υπερ-ψηλής ενέργειας.

Print Friendly, PDF & Email
Share

Το εξερευνητικό μπαλόνι ΑΝΙΤΑ, που αποτελεί μέρος ενός συστήματος εντοπισμού νετρίνων – των υποατομικών σωματιδίων που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του Σύμπαντος -, έκανε μια απρόσμενη ανακάλυψη. Συγκεκριμένα εντόπισε μυστηριώδεις κοσμικές ακτίνες απροσδόκητα υπερ-ψηλής ενέργειας.

Το ANITA είναι ένας ανιχνευτής στην περιοχή των ραδιοκυμάτων τοποθετημένος σε ένα τεράστιο μπαλόνι σε ύψος 38 χιλιομέτρων. Είναι σχεδιασμένος να ανιχνεύει τα ραδιοφωνικά κύματα που παράγονται όταν υψηλής ενέργειας κοσμικά νετρίνα συντρίβονται κάτω στο παχύ πάγο.

Όμως, αν και το ANITA δεν έχει ακόμη συλλάβει την υπογραφή αυτής της συντριβής, έχει βρεθεί ένα άλλο είδος σωματιδίου: οι υπερ-υψηλής ενέργειας κοσμικές ακτίνες. Αυτές ως γνωστόν είναι πρωτόνια και άλλοι φορτισμένοι πυρήνες, που προέρχονται από το διάστημα με μυστηριωδώς υψηλές ενέργειες.

Αρχικά, πριν από λίγες εβδομάδες το μπαλόνι συνέλαβε κάποια ραδιοκύματα που δεν είχαν σχέση με τα νετρίνα και αρχικά οι επιστήμονες δεν ασχολήθηκαν με αυτά, αφού θεώρησαν ότι επρόκειτο για κάποιο είδος διαστημικού «θορύβου» που είχαν καταγράψει τα όργανα.

Ωστόσο, ο Eric Grashorn του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο αποφάσισε να μελετήσει καλύτερα αυτόν τον «θόρυβο» και διαπίστωσε ότι επρόκειτο για κοσμικές ακτίνες, και μάλιστα εξαιρετικά υψηλής ενέργειας. Η ανακάλυψη προκάλεσε αρχικά την έκπληξη και στη συνέχεια τον ενθουσιασμό των επιστημόνων, εφόσον στην ουσία έχουν πλέον στη διάθεσή τους ένα νέο σύστημα εντοπισμού κοσμικών ακτίνων υψηλής ενέργειας.

Ο εντοπισμός αυτού του είδους των κοσμικών ακτίνων είναι εξαιρετικά δύσκολος, αφού γενικότερα τα πολύ πολύ υψηλής ενέργειας σωματίδια που κυκλοφορούν στο Διάστημα φθάνουν σπάνια στη Γη με την αρχική τους ενέργεια. Αυτό συμβαίνει γιατί έρχονται από τα βάθη του Σύμπαντος και έτσι τα περισσότερα από αυτά κατά την πορεία τους συγκρούονται με τη μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου (κατάλοιπο από τη γέννηση του Σύμπαντος) και χάνουν σημαντικό μέρος της ενέργειάς τους.

Ο Grashorn και η ομάδα του υπολόγισε ότι αυτά τα σήματα δημιουργούνται μέσω της επιτάχυνσης των ηλεκτρονίων, που παράγονται όταν οι κοσμικές ακτίνες συγκρούονται με τα μόρια στον αέρα. Αυτά τα ηλεκτρόνια κινούνται σπειροειδείς μέσω του μαγνητικού πεδίου της Γης, εκπέμποντας έτσι ραδιοκύματα.

Μέχρι στιγμής, ANITA έχει συλλάβει την υπογραφή 16 υπερ-υψηλής ενέργειας κοσμικές ακτίνες. Με την δυνατότητα του να σαρώνει μια τεράστια περιοχή, το τηλεσκόπιο – μπαλόνι θα μπορούσε μια μέρα να είναι ο αντίπαλος του Παρατηρητηρίου Pierre Auger στην Αργεντινή, που χτίστηκε ειδικά για να ανιχνεύει τις κοσμικές ακτίνες. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το ANITA θα μπορούσε να καταλήξει να είναι εξίσου σημαντικό με την αρχική αποστολή του.

Η μελέτη των επιστημόνων του Οχάιο είναι πολύ σημαντική, εφόσον πιστεύεται ότι πηγή αυτών των ακτίνων είναι οι πυρήνες εξαιρετικά ενεργών γαλαξιών, στο κέντρο των οποίων υπάρχουν γιγαντιαίες μαύρες τρύπες.

Πηγή: ANI

Print Friendly, PDF & Email

About the author

physics4u

Leave a Comment

Share