Τα χημικά στοιχεία 114 και 116 προστέθηκαν και επίσημα στον Περιοδικό Πίνακα της Χημείας, οπότε έγιναν τα πιο βαριά στοιχεία του. Και τα δύο έχουν διάρκεια ζωής λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο προτού μετατραπούν σε ελαφρύτερα άτομα. Τα νέα στοιχεία φέρνουν τους ερευνητές πιο κοντά στη δημιουργία ακόμα βαρύτερων χημικών στοιχείων που όμως προβλέπεται να είναι πολύ πιο σταθερά, διαρκώντας ακόμα για δεκαετίες ή και περισσότερο, σχηματίζοντας έτσι τη λεγόμενη «νήσο σταθερότητας» στον Περιοδικό Πίνακα.
Οι αποδείξεις για τα δύο αυτά στοιχεία είχαν ανακοινωθεί εδώ και χρόνια. Αλλά η συμμετοχή τους στον Πίνακα επισημοποιήθηκε πριν τρεις μέρες, μετά από μια τριετή επανεξέταση των στοιχείων από μια κοινή ομάδα εργασίας από επιστήμονες, τη Διεθνή Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας (IUPAC) και τη Διεθνή Ένωση Θεωρητικής και Εφαρμοσμένης Φυσικής (IUPAP).
Πολλές ομάδες είχαν υποστηρίξει ότι δημιούργησαν το στοιχείο 114, αρχής γενομένης από το 1999. Όμως, η επιτροπή αποφάσισε ότι μια σειρά από πειράματα που πραγματοποιήθηκαν το 2004 και το 2006 έδωσαν τις πρώτες αδιάσειστες αποδείξεις για το 114. Η ίδια σειρά πειραμάτων έδωσαν ατράνταχτα στοιχεία και για το στοιχείο 116.
Οι ερευνητές έφτιαξαν τα νέα βαρέα στοιχεία μετά από συγκρούσεις ελαφρών πυρήνων σε έναν επιταχυντή. Το στοιχείο 116 το έφτιαξαν βομβαρδίζοντας πυρήνες του ραδιενεργό Κουρίου, το οποίο έχει 96 πρωτόνια στον πυρήνα του, μαζί με πυρήνες ασβεστίου, το οποίο έχει 20 πρωτόνια.
Οι πυρήνες τέλος του στοιχείου 116 παρέμειναν σταθεροί μόνο για μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, προτού διασπαστούν κι αυτοί σε ένα πυρήνα 114 και σε ένα σωματίδιο άλφα, που αποτελείται από δύο πρωτόνια και δύο νετρόνια. Η ομάδα επίσης στοιχείο 114 απευθείας από τους πυρήνες του ασβεστίου ψήσιμο στους στόχους του πλουτωνίου, που έχουν 94 πρωτόνια στον πυρήνα τους.
Οι πυρήνες του στοιχείου 114 διήρκεσαν για περίπου μισό δευτερόλεπτο πριν μετατραπούν σε κοπερνίκειο, ένα νέο, επίσης, στοιχείο που προστέθηκε στον Περιοδικό Πίνακα μόλις το 2009.
Οι ιδιότητές τους όμως δεν είναι ακόμα καθαρές, διότι αφενός οι ποσότητες που είχαν παραχθεί ήταν πολύ μικρές και αφετέρου ήταν τόσο φευγαλέα, που οι επιστήμονες δεν μπορούσαν να μετρήσουν τη χημική συμπεριφορά τους.
Μέχρι στιγμής, τα στοιχεία δεν έχουν κανένα όνομα, πέρα από την αρίθμηση τους. Οι επιστήμονες που τα βρήκαν λένε πως θα κάνουν προτάσεις και μια άλλη επιτροπή αξιολόγησης στο μέλλον θα αναλάβει το «βάφτισμά» τους επισήμως.
Σε αξιολόγηση δε βρίσκονται στην αρμόδια επιστημονική επιτροπή και οι ισχυρισμοί άλλων ερευνητών για την ανακάλυψη των στοιχείων 113, 115 και 118. Προς το παρόν όμως τα υπάρχοντα στοιχεία δεν δικαιολογούν τη συμπερίληψή τους στον Περιοδικό Πίνακα.
Προσωρινά ονομάστηκαν ununquadium και ununhexium που προέρχονται από τους αριθμούς 114 και 116 αντίστοιχα.
Πηγή: New Scientist
Leave a Comment