Τα τελευταία χρόνια πολλοί κομήτες και αστεροειδείς έχουν γίνει στόχος ερευνητικών αποστολών. Η NASA κατασκευάζει ένα νέο όργανο για την μελέτη τους. Πρόκειται για ένα πανίσχυρο αλλά και έξυπνο «καμάκι» το οποίο θα μπορεί να τρυπάει την επιφάνεια κομητών και αστεροειδών και στη συνέχεια να συλλέγει δείγματα για να τα μελετήσουν οι επιστήμονες.
Η ανάγκη για νέο «συλλέκτη»
Οι ειδικοί της NASA κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι πιο ασφαλές να γίνεται προσπάθεια απόκτησης δειγμάτων από κοσμικά σώματα όπως οι κομήτες και οι αστεροειδείς από απόσταση και όχι με την προσεδάφιση κάποιου σκάφους ή οχήματος στην επιφάνεια τους.
Από τις διάφορες ιδέες που έπεσαν στο τραπέζι εκείνη που προκρίθηκε ήταν η δημιουργία ενός μηχανισμού διάτρησης ο οποίος θα μπορεί να «πέφτει» από μεγάλη απόσταση πάνω σε ένα κομήτη (ή αστεροειδή) και, αφού τον τρυπήσει, να συλλέγει δείγματα. Στα εργαστήρια της NASA κατασκευάστηκε μάλιστα ένας πρωτότυπος μηχανισμός, ένα διαστημικό καμάκι που μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα σκάφος που θα ταξιδέψει σε ένα κομήτη.
Το καμάκι
Το καμάκι κατασκευάστηκε στο Διαστημικό Κέντρο Goddard, έχει μήκος 1.83 μέτρα και αποτελείται από ατσάλι πάχους 2.4 εκατοστών. Ήδη έχουν γίνει δοκιμές του σε διάφορα υλικά – σε άμμο, χαλίκια, πάγο, διάφορα πετρώματα κ.α – σε μια προσπάθεια να διαπιστωθούν οι αντοχές του και να γίνουν οι απαραίτητες βελτιώσεις.
Όταν το καμάκι είναι έτοιμο θα τοποθετηθεί σε κάποιο σκάφος το οποίο θα πλησιάσει ένα κομήτη σε απόσταση 1.5 χλμ και θα το εκτοξεύσει. Αυτό «με χειρουργική ακρίβεια» όπως υποστηρίζουν οι κατασκευαστές του θα τρυπήσει το σημείο του κομήτη που έχει επιλεγεί. Στην συνέχεια θα συλλέξει δείγματα μέσα σε ένα ειδικό θάλαμο που θα είναι προσαρμοσμένος σε αυτό και θα επιστρέψει στο σκάφος.
Η NASA θεωρεί ότι τέτοιου είδους δείγματα θα αποκαλύψουν πολύτιμα στοιχεία σχετικά με την προέλευση των πλανητών και της ζωής στη Γη. Οι κομήτες αποτελούνται κυρίως από πάγο, αέρια και σκόνη. Δείγματα που είχαν συλλεχθεί από την αποστολή Stardust το 2002 περιείχαν γλυκίνη, ένα αμινοξύ το οποίο χρησιμοποιείται από ζωντανούς οργανισμούς για τη δημιουργία πρωτεϊνών. Σύμφωνα με την υπηρεσία, η ανακάλυψη αυτή υποστηρίζει τη θεωρία περί δημιουργίας κάποιων από τα «συστατικά» της ζωής στη Γη και μεταφοράς τους στον πλανήτη μας μέσω προσκρούσεων κομητών.
Το «καμάκι» έχει μήκος 183 εκατοστά, και ο εκτοξευτής του είναι εξοπλισμός με ατσάλινο καλώδιο πάχους μισής ίντσας. Η ταχύτητα των εκτοξευόμενων βλημάτων ξεπερνά τα 33 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. «Δεν ξέρουμε τι θα βρούμε στον κομήτη- η επιφάνεια μπορεί να είναι μαλακή, φτιαγμένη από σκόνη, ή να είναι από πάγο και χαλίκι, ή ακόμα και συμπαγή βράχο. Το πιθανότερο είναι ότι θα υπάρχουν περιοχές με διαφορετικές συνθέσεις, οπότε έπρεπε να σχεδιάσουμε ένα καμάκι που είναι ικανό να διαπεράσει πολλά υλικά» αναφέρει ο Ντόναλντ Γουέγκελ, επικεφαλής της ομάδας μηχανικών του Διαστημικού Κέντρου Γκόνταρντ της NASA (Μέριλαντ) που σχεδίασε το σύστημα. Η αιχμή του καμακιού είναι κούφια, για να μπορούν να συλλεχθούν στον ελεύθερο χώρο δείγματα.
Επίσης, σύμφωνα με την ομάδα, το «διαστημικό καμάκι» θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εύρεση του καλύτερου τρόπου καταστροφής κομητών σε περίπτωση που γίνουν απειλητικοί για τη Γη. Το κλασικότερο σενάριο επιστημονικής φαντασίας για τέτοιες περιπτώσεις περιλαμβάνει τη χρήση πυρηνικών όπλων για την αλλαγή της πορείας του κομήτη, ωστόσο αυτό κατά τη NASA θα ήταν επικίνδυνο, καθώς θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τη διάσπασή του σε πολλά μικρά κομμάτια, ικανά να προκαλέσουν πάλι μεγάλες καταστροφές. Η λήψη τέτοιων δειγμάτων θα μπορούσε να οδηγήσει στην εύρεση μίας πιο «ασφαλούς» μεθόδου.
Σε παρεμφερές πλαίσιο κινείται και το πρόγραμμα Rosetta της ESA: η εν λόγω αποστολή εκτοξεύθηκε το 2004 και θα συναντηθεί με τον κομήτη Churyumov-Gerasimenko τον Οκτώβριο του 2014. Θα χρησιμοποιηθεί και εκεί ένα «καμάκι», το οποίο όμως δεν θα συλλέξει δείγματα, αλλά θα βοηθήσει στο να προσεδαφιστεί ένα όχημα στην επιφάνεια του κομήτη, το οποίο και είναι επιφορτισμένο με τη συλλογή δειγμάτων.
Πηγή: Βήμα – Καθημερινή
Leave a Comment