Οι επιστήμονες φαίνεται πως επιτέλους θέτουν ένα τέλος στην μακροχρόνια διαμάχη τους σχετικά με τον βασικό μηχανισμό που βρίσκεται πίσω από τις περιοδικές “εποχές των παγετώνων” στη Γη κατά τα τελευταία δυόμιση εκατομμύρια χρόνια. Οι αιτίες για τους πάγους που έρχονται και φεύγουν κατά περιόδους, συνδέονται τελικά με τις μικρές μεταβολές στην ηλιακή ακτινοβολία (και όχι στο διοξείδιο του άνθρακα), οι οποίες προκαλούνται από περιοδικές προβλέψιμες μεταβολές στον άξονα περιστροφής του πλανήτη μας, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα.
Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον Πίτερ Κλαρκ, καθηγητή γεωεπιστημών του πολιτειακού πανεπιστημίου του Όρεγκον, σε σχετική εργασία τους στο περιοδικό “Science”, συμπεραίνουν ότι οι γνωστές ταλαντεύσεις στην περιστροφή της Γης προκάλεσαν τα επίπεδα των πάγων παγκοσμίως να φθάσουν στο αποκορύφωμά τους πριν 26.000 χρόνια, να σταθεροποιηθούν επί 7.000 χρόνια και μετά να αρχίσουν να λιώνουν πριν 19.000 χρόνια, ώσπου η τελευταία εποχή των παγετώνων τερματίστηκε.
Το αρχικό λιώσιμο των πάγων προκλήθηκε από την αύξηση της ηλιακής ακτινοβολίας και όχι από τις μεταβολές στο επίπεδο του διοξειδίου του άνθρακα ή στις θερμοκρασίες των ωκεανών, όπως μερικοί επιστήμονες είχαν υποστηρίξει τα τελευταία χρόνια.
“Η ηλιακή ακτινοβολία ήταν η ‘σκανδάλη’ που πυροδότησε το λιώσιμο των πάγων, αυτό είναι πια σίγουρο”, δήλωσε ο καθηγητής Πίτερ Κλαρκ. “Υπήρξαν επίσης αλλαγές στα επίπεδα του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα και στην κυκλοφορία των ωκεανών, όμως αυτές συνέβησαν αργότερα και απλώς ενίσχυσαν μια διαδικασία που ήδη είχε ξεκινήσει”.
Τα συμπεράσματα αυτά είναι σημαντικά, σύμφωνα με τους επιστήμονες, επειδή θα επιτρέψουν στους ερευνητές την καλύτερη κατανόηση του πώς λιώνουν οι πάγοι λόγω των μεταβολών στην ηλιακή ακτινοβολία και έτσι θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να προβλέψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια το πώς θα αντιδράσουν οι πάγοι της Γης στο μέλλον.
Οι επιστήμονες μπορούν να υπολογίσουν τις αλλαγές στον άξονα περιστροφής της Γης σε βάθος 50 εκατ. ετών στο παρελθόν. Οι αλλαγές αυτές προκαλούνται κυρίως από τη βαρυτική επίδραση των μεγαλύτερων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος, όπως ο Δίας και ο Κρόνος, που έλκουν τη Γη με ελαφρώς διαφορετικούς τρόπους στη διάρκεια χιλιάδων ετών.
Η συνδυασμένη αυτή επίδραση μπορεί να μεταβάλει τον άξονα της Γης -και άρα τον τρόπο που ο πλανήτης μας “γέρνει” προς τον ήλιο- μέχρι και δύο μοίρες στη διάρκεια μεγάλων χρονικών περιόδων. Αυτό έχει ως συνέπεια να αλλάζει ο τρόπος (η γωνία) που η ηλιακή ακτινοβολία πέφτει πάνω στον πλανήτη μας. Αυτές οι μικρές μεταβολές στην ηλιακή ακτινοβολία ήσαν αρκετές για να πυροδοτήσουν αλλεπάλληλες εποχές παγετώνων κατά τα τελευταία δυόμιση εκατομμύρια χρόνια, οι οποίες έφτασαν στο αποκορύφωμά τους κάθε περίπου 100.000 χρόνια.
Κάποια στιγμή στην εποχή μας, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η Γη θα πρέπει αργά-αργά να βγει από την μακρόχρονη περίοδο που τώρα βιώνει ανάμεσα σε δύο παγετωνικές εποχές -και η οποία έχει κρατήσει περίπου 10.000 χρόνια- και να αρχίσει ξανά να εισέρχεται σταδιακά στις συνθήκες εκείνες που τελικά θα την οδηγήσουν στην επόμενη εποχή των πάγων – εκτός και κάποιες άλλες δυνάμεις καθυστερήσουν ή και σταματήσουν αυτή τη διαδικασία.
Πηγή: Βήμα, Sciencemag
Διαβάστε και το σχετικό άρθρο
1. Αρχαίοι πάγοι αναιρούν παλιές θεωρίες για την κλιματική μεταβολή
2. Οι κύκλοι του Milankovitch – Οι τέσσερις εποχές και η τροχιά της Γης
Leave a Comment