Τι είναι οι προεξοχές στην άκρη του ήλιου;

Συχνές ερωτήσεις, Σεπτέμβριος 2003

Εντυπωσιακές προεξοχές μπορούν να εμφανιστούν πολλές φορές στην άκρη του ήλιου. Φωτογραφία που λήφθηκε στη Γερμανία στις 1 Ιουνίου 2003 με ένα ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο και κάμερα.

Οι ηλιακές προεξοχές είναι από τα πιο εντυπωσιακά φαινόμενα του Ήλιου. Είναι δομές που συμβαίνουν πάνω από τη φωτόσφαιρα του Ήλιου. Είναι ένα νέφος από ηλιακό ιονισμένο αέριο που συγκρατείται πάνω από την επιφάνεια του ήλιου με τη βοήθεια του ηλιακού μαγνητικού πεδίου. Μπορεί να φτάσουν πάρα πολύ ψηλά, μέχρι και το στέμμα (το στρώμα πάνω από τη χρωμόσφαιρα και χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από τη φωτόσφαιρα) με ταχύτητες έως και 100 km/sec.

Μια ήρεμη προεξοχή μπορεί και να διαρκέσει περίπου ένα μήνα, ενώ μπορεί να εκραγεί δημιουργώντας τη Στεφανιαίες Εκρήξεις Μάζας ή CME, στέλνοντας καυτό αέριο στο ηλιακό μας σύστημα. Είναι οι βίαιες εκρήξεις που μπορούν να εκσφενδονίσουν μεγάλες μάζες ηλεκτρισμένου αερίου, πλάσμα, προς τη Γη. Οι Στεφανιαίες Εκτινάξεις Μάζας είναι αρμόδιες για τα πολικά σέλη και μπορούν να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες για τους δορυφόρους.

Αν και οι προεξοχές είναι πολύ καυτές φαίνονται σαν σκοτεινά νήματα όταν τις βλέπουμε κόντρα στον ήλιο, επειδή αυτές είναι λίγο πιο ψυχρές από την επιφάνεια. Το μέγεθος των προεξοχών είναι πολύ μεγαλύτερο από τη Γη, που μπορεί εύκολα να χωρέσει κάτω από μια τέτοια προεξοχή.

Οι προεξοχές συνήθως εμφανίζονται κοντά σε περιοχές όπου έχουν δραστηριότητα οι ηλιακές κηλίδες και γι' αυτό συνδέονται με το μαγνητικό πεδίο του ήλιου. Οι προεξοχές τείνουν  να βρίσκονται στα όρια περιοχών που έχουν αντίθετη μαγνητική πολικότητα. Η τοξοειδής ροή του υλικού και η ικανότητά τους να παραμένουν επί μέρες συνδέονται με τις μαγνητικές δυνάμεις που δρουν στα φορτισμένα σωματίδια στους βρόχους. Θεωρείται ότι οι σφοδρές εκρηκτικές προεξοχές, που καμιά φορά παρατηρούμε, συσχετίζονται με αντίστοιχες ξαφνικές μεταβολές στο μαγνητικό πεδίο του Ήλιου.