Η αποστολή του Genesis θα καθυστερήσει για μια εβδομάδα

Από σελίδα του BBC 3-Αυγούστου-2001

Η κακοκαιρία την Παρασκευή 3 Αυγούστου, καθυστέρησε και πάλι την εκτόξευση του διαστημικού οχήματος Genesis - το μη επανδρωμένο όχημα που στοχεύει να συλλάβει τα φορτισμένα σωμάτια του ηλιακού ανέμου. Θα πρέπει τώρα να περιμένει τουλάχιστον μια εβδομάδα για να αερομεταφερθεί με τη βοήθεια ενός πυραύλου Boeing Delta 2.

Το Genesis έχει κρατηθεί στο έδαφος, στο σταθμό της Πολεμικής Αεροπορίας του Cape Canaveral από τη Δευτέρα. Πρώτα, η εκτόξευση καθυστέρησε για δύο ημέρες λόγω των ανησυχιών σχετικά με ένα ζευγάρι των μετατροπέων παρχής ενέργειας στο διαστημικό σκάφος. Κατόπιν, όταν καθαρίστηκαν τα συστατικά, η βροχή και τα σύννεφα κινήθηκαν στην περιοχή της εκτόξευσης και εμπόδισαν έτσι την εκτόξευση του.

Μεγάλη συμβολή

Το Genesis έχει ως σκοπό να συλλάβει και να επιστρέψει στη Γη, περίπου 10 έως 20 μικρογραμμάρια ηλιακού αέρα, τα φορτισμένα σωμάτια που ρέουν μακριά από το αστέρι μας. Σημειωτέον ότι ο ηλιακός άνεμος δεν είναι παρά μια συνεχής ροή σωματιδίων, σε μεγάλες ποσότητες, που εκπέμπονται από τον ήλιο προς το διάστημα μαζί με τεράστια ποσά ενέργειας, που είναι το αποτέλεσμα της έντονης ηλιακής δραστηριότητας.

Το Genesis αποτελείται από τέσσερα επιστημονικά όργανα: διατάξεις συλλεκτών σχεδιασμένων για να παγιδεύουν τα σωματίδια του ηλιακού ανέμου, ένα όργανο παρακολούθησης ιόντων που θα καταγράφει την ταχύτητα, την πυκνότητα και τη θερμοκρασία του ηλιακού ανέμου, ένα όργανο παρακολούθησης ηλεκτρονίων που θα κάνει παρόμοιες μετρήσεις στα ηλεκτρόνια και ένα επιπλέον όργανο που θα εστιάζει στο διαχωρισμό ισοτόπων διαφόρων στοιχείων όπως του οξυγόνου και του αζώτου.

Δίσκοι από διαμάντια, χρυσάφι, ζαφείρι και πυρίτιο που βρίσκονται στον θαλαμίσκο αιχμαλωτίζουν τα σωματίδια του Ηλίου.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι αυτό το πρόγραμμα θα τους βοηθήσει να απαντήσουν σε μερικά από τα θεμελιώδη ζητήματα για την ακριβή σύνθεση του ήλιου και τη γέννηση του ηλιακού συστήματός μας.

"Αυτή η αποστολή μπορεί να είναι η μεγαλύτερη συμβολή στον τομέα των πλανητικών στοιχείων της επιστήμης, επειδή θα μας παρουσιάσει  τον τρόπο που το ηλιακό σύστημά μας εξελίχθηκε," είπε ο Chester Sasaki, διευθυντής του προγράμματος Genesis στο Εργαστήριο Προώθησης της NASA (JPL) στην Πασαντένα της Καλιφόρνια.

"Τα δείγματα που θα μας επιστρέψει το Genesis, θα μας παρουσιάσουν τη σύνθεση του αρχικού ηλιακού νεφελώματος που διαμόρφωσε τους πλανήτες, τους αστεροειδείς, τους κομήτες και τον ήλιο που ξέρουμε σήμερα," πρόσθεσε.

Το Genesis θα είναι η πρώτη αποστολή που θα επιστρέψει ένα δείγμα εξωγήινου υλικού, που συλλέχθηκε πέρα από την τροχιά του Φεγγαριού.

Για να κάνει αυτό, το διαστημικό σκάφος πρέπει να φτάσει σε μια θέση στο διάστημα, πέρα από την γήινη ατμόσφαιρα και το μαγνητικό περιβάλλον που ενεργεί σαν μονωτής αντίθετα στον ηλιακό άνεμο.

Έτσι, το Genesis θα τοποθετηθεί σε μια τροχιά γύρω από το σημείο ισορροπίας Lagrange (L1). Η συνισταμένη των βαρυτικών δυνάμεων που ασκούνται από τη Γη και τον Ήλιο σε μια μάζα που βρίσκεται σε αυτό το σημείο είναι μηδενική.

Μόνο όταν φθάσει σε αυτήν την θέση - περίπου 1,5 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά - μπορεί να αρχίσει να συλλέγει τα σωματίδια, σε συλλέκτες μεγέθους ενός ελαστικού αυτοκινήτου, φτιαγμένους από διαμάντι, χρυσό, σιλικόνη και σάπφειρο. Την εργασία αυτή την πραγματοποιούν οι συλλέκτες υλικού.

Τα επί του σκάφους όργανα θα καταγράψουν άλλες λεπτομέρειες για τον αέρα, όπως η ταχύτητα, η πυκνότητα και η θερμοκρασία του. Επίσης υπάρχει ο συλλέκτης ιόντων που εντοπίζει και διαχωρίζει στοιχεία όπως οξυγόνο και άζωτο στον ηλιακό άνεμο.

Το Genesis θα επιστρέψει το φορτίο του στη Γη στις 8 Σεπτεμβρίου του 2004. Ένας θαλαμίσκος, μια κάψα, που περιέχει τα δείγματα θα πέσει με αλεξίπτωτο, μέσω της ατμόσφαιρας, από όπου θα αρπαχτεί στον αέρα με ένα ελικόπτερο. Η ειδική ανάκτηση θα προστατέψει τα δείγματα από την καταστροφή λόγω ξαφνικού κτυπήματος του, με το έδαφος.

Στο ταξίδι του αναμένεται να συλλέξει 10 με 20 μικρογραμμάρια ηλιακών σωματιδίων (κυρίως υδρογόνο, ήλιο και οξυγόνο), τα οποία δεν φτάνουν αλλιώς μέχρι τον πλανήτη μας. Το μικρό όχημα ζυγίζει 230 κιλά, έχει ύψος 1,3 μέτρα και διάμετρο ενάμισι μέτρο.

Μόλις μπει στην ατμόσφαιρα της Γης, ένα αλεξίπτωτο θα μειώσει την ταχύτητα του θαλαμίσκου μερικά χιλιόμετρα πάνω από την έρημο. Ειδικοί, που έχουν παίξει ρόλο κασκαντέρ σε ταινίες, θα έχουν στη διάθεσή τους λίγα μόλις λεπτά για να επιχειρήσουν να τον πιάσουν με τον γάντζο στον αέρα. Αφού τα καταφέρουν, πρέπει να το ακουμπήσουν στο έδαφος, όπου οι τεχνικοί της NASA θα κόψουν το αλεξίπτωτο.

Στη συνέχεια, το ελικόπτερο θα μεταφέρει το φορτίο σε μία ειδική αίθουσα και από εκεί το φορτίο θα μεταφερθεί στον τελικό του προορισμό, στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον στο Χιούστον. Εκεί βρίσκονται, επίσης, δείγματα σεληνιακού εδάφους, μετεωριτών και σκόνης από τη στρατόσφαιρα.

Σύννεφο αερίου και σκόνης

Η αποστολή που στοιχίζει 209 εκατομμύρια δολάρια, θα πρέπει να παράσχει ανεκτίμητες πληροφορίες για το ηλιακό νεφέλωμα, το μεγάλο νέφος του αερίου και σκόνης, που προκάλεσαν την γέννηση του ήλιου και των πλανητών, περισσότερο από 4,6 δισεκατομμύρια έτη πριν.

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι η επιφάνεια του ήλιου έχει συντηρήσει τη σύνθεση αυτού του νεφελώματος. Έτσι με τη μελέτη των ηλιακών δειγμάτων του αέρα που θα συλλεχθούν από το Genesis, οι ερευνητές αναμένουν να πάρουν μια εικόνα της εξελικτικής διαδικασίας που έχει οδηγήσει στην τεράστια περιβαλλοντική ποικιλομορφία πέρα από το ηλιακό μας σύστημα.

"Το Genesis θα επιστρέψει ένα μικρό αλλά πολύτιμο ποσό στοιχείων κρίσιμο για τις γνώσεις μας για τον ήλιο και το σχηματισμό του ηλιακού συστήματός μας, " είπε ο Δρ Donald Burnett, από το Τεχνολογικό Ίδρυμα της Καλιφόρνιας, στη Πασαντένα, το οποίο είναι ο κύριος ερευνητής και ηγέτης της αποστολής του Genesis. "Τα στοιχεία από το Genesis θα παράσχουν τα κρίσιμα κομμάτια για τις θεωρίες για τη γέννηση του ήλιου και των πλανητών." συνέχισε.