Sir Fred Hoyle 1915 - 2001

Από σελίδα PhysicsWeb 22 Αυγούστου 2001

Ο αστρονόμος Sir Fred Hoyle πέθανε σε ηλικία 86 ετών. Ο Hoyle έπλασε με περίφημο τρόπο τη φράση "Μεγάλη Έκρηξη" (Big Bang), για να περιγράψει την έκρηξη με την οποία γεννήθηκε το Σύμπαν, αλλά απέρριψε εκείνη την ιδέα υπέρ της δικής του θεωρίας της "σταθερής κατάστασης". Ο Hoyle ήταν ο πρώτος που συνειδητοποίησε ότι όλα τα χημικά στοιχεία δημιουργούνται μέσα στα αστέρια από την νουκλεοσύνθεση - μια κεντρική ιδέα στην σύγχρονη αστροφυσική - αλλά έχασε το βραβείο Νόμπελ παρά τις προσπάθειές του.

Η πρόβλεψη του Hoyle το 1953 ότι μια συγκεκριμμένη μορφή του άνθρακα-12 θα παραγόταν μέσα τα αστέρια αποδείχθηκε σύντομα σωστή μέσα από τις παρατηρήσεις του William Fowler. Μαζί με τους Geoffrey και Margaret Burbidge, ο Hoyle και ο Fowler δημοσίευσαν τη θεωρία της πυρηνοσύνθεσης τους το 1957. Η αστρονομική κοινότητα συγκλονίστηκε όταν ο Fowler έλαβε μόνος το βραβείο Νόμπελ του 1983 για αυτήν την μοναδική και ριζοσπαστική εργασία.

Ο Hoyle επίσης εθεώρησε ότι η αποδεκτή σήμερα θεωρία της "Μεγάλης Έκρηξης" - που περιγράφει πώς το Σύμπαν δημιουργήθηκε μέσα σε μια κατακλυσμική έκρηξη και με ποιό τρόπο έχει επεκταθεί από τότε - ήταν ελλιπής. Κατά την άποψή του, το Big Bang δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί εκτός κι αν ο χώρος και ο χρόνος ήδη υπήρχαν.
Επίσης την εποχή της δεκαετίας του 1950, η καταμετρημένη τιμή του ρυθμού διαστολής του σύμπαντος συνεπαγόταν ότι το σύμπαν ήταν νεότερο από τη Γη κατά 3,5 δισεκατομμύρια έτη. Τα γεγονότα αυτά τον οδήγησε να προτείνει μαζί με τον T.Gold και H.Bondi ένα σύμπαν "σταθερής κατάστασης" στο οποίο η ύλη παράγεται συνεχώς από κάποιον άγνωστο μηχανισμό μέχρι τώρα, ενώ το σύμπαν διαστέλλεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε οι χωρικές και χρονικές του ιδιότητες παραμένουν απαράλλακτες.  

Αυτή η ιδέα τον οδήγησε να προτείνει μαζί με τον T.Gold και H.Bondi ένα σύμπαν "σταθερής κατάστασης" στο οποίο η ύλη παράγεται συνεχώς από κάποιον άγνωστο μηχανισμό μέχρι τώρα.

Ο Hoyle δεν μπορούσε να εξηγήσει την επόμενη ανακάλυψη που έγινε από τους αστρονόμους, της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου - που θεωρείται ευρέως σαν ένα υπόλοιπο της Μεγάλης Έκρηξης - αλλά η πρόκλησή του στην επιστημονική κοινότητα για την αποδεκτή σήμερα θεωρία, προέτρεψε την έρευνα σε βάθος που τελικά απέδειξε την Μεγάλη Έκρηξη σαν σωστή.

Στις αρχές της δεκαετίας του '60, ο Hoyle ίδρυσε το ίδρυμα θεωρητικής αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ, αλλά διεχώρισε τη σχέση του με το Πανεπιστήμιο μετά από διοικητικές φιλονικίες. Ο Hoyle πείστηκε επίσης από τους χορηγούς του παρατηρητήριου ραδιοαστρονομίας Mullard στο Καίμπριτζ να συμμετάσχει σε μια συνεδρίαση στην οποία η θεωρία της σταθερής κατάστασής του Σύμπαντος γελοιοποιήθηκε δημόσια.

Γεννημένος στο Γιορκσάιρ το 1915, αφού σπούδασε Μαθηματικά και Αστρονομία δίδαξε Μαθηματικά επί μία εικοσαετία στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ ενώ εργάστηκε στα αστεροσκοπεία του Palomar και του Mount Wilson. Τον τίτλο τιμής Sir τον απέκτησε το 1972.
Ο Hoyle με τον Chandra Wickramasinghe, με πρόσφατες έρευνες τους, είχαν εξετάσει την αμφισβητούμενη ιδέα ότι η ζωή στη Γη μπορεί να έχει προέλθει από εξωγήινα μικρόβια. Ο Fred Hoyle ήταν από τους δημιουργούς της τηλεοπτικής σειράς "Αλφα όπως Ανδρομέδα", του 1962.