Μια παλιά θεωρία, ότι όλοι εμείς προερχόμαστε από τους πρώτους ανθρώπους που άφησαν την Αφρική περίπου πριν 100.000 χρόνια, έχει βρεθεί πάλι στο προσκήνιο.

Αμερικανοί ερευνητές κοσκινίζοντας τα δεδομένα από το πρόγραμμα ανθρώπινου γονιδιώματος ισχυρίζονται ότι έχουν αποκαλύψει τα στοιχεία υπέρ μιας αντίπαλης θεωρίας.

Οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν με την ιδέα ότι οι πρώτοι πρόγονοι μας προέρχονται από την Αφρική περίπου πριν 1.8 εκατομμύρια έτη, κατακτώντας άλλα εδάφη.

Αυτό όμως που συνέβη κατόπιν είναι και το πιο αμφισβητούμενο.

Η επικρατούσα θεωρία είναι ότι μια δεύτερη έξοδος από την Αφρική αντικατέστησε όλους τους τοπικούς πληθυσμούς, όπως τους Neanderthals της Ευρώπης.

Μερικοί ανθρωπολόγοι, εντούτοις, υποστηρίζουν την αποκαλούμενη πολυπεριφερειακή θεωρία, ότι δεν αντικαταστάθηκαν όλοι οι τοπικοί πληθυσμοί.

Θεωρούν ότι μερικοί από αυτούς τους αρχαίους πληθυσμούς διασταυρώθηκαν με τους Αφρικανούς ανθρωποειδείς, συμβάλλοντας στη μίξη των γονιδίων των σύγχρονων ανθρώπων.

Τα νέα στοιχεία, που δημοσιεύονται on-line στα πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας των Επιστημών, είναι βασισμένα σε μια ανάλυση των στοιχείων από το ανθρώπινο πρόγραμμα γονιδιώματος - την προσπάθεια να χαρτογραφηθεί ολόκληρο το ανθρώπινο γενετικό σχεδιάγραμμα.

Αίμα και κόκαλα

Οι ερευνητές που καθοδηγήθηκαν από τον καθηγητή της ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Utah, Henry Harpending, μελέτησαν τις μικρές διαφορές στο ανθρώπινο DNA, που ήταν γνωστές ως ενιαίοι πολυμορφισμοί νουκλεοτιδίων.

Μελετώντας πότε εμφανίστηκαν αυτές οι μεταλλαγές ανοίγουμε ένα παράθυρο στο αρχαίο παρελθόν, που επιτρέπει στους επιστήμονες να επισημάνουν την άνοδο και την πτώση των πρώτων-πρώτων ανθρώπων σε διαφορετικά μέρη του κόσμου.

"Τα νέα στοιχεία φαίνονται να υποδεικνύουν ότι οι αρχικοί πρωτοπόροι άνθρωποι οι οποίοι μετακινήθηκαν από την Αφρική ξεκινώντας 80.000 έτη πριν δεν αντικατέστησαν εντελώς τους τοπικούς πληθυσμούς στον υπόλοιπο κόσμο", λέει ο Harpending. "Υπάρχει αντί της αντικατάστασης κάποιο σημάδι διασταύρωσης."

Η μελέτη προτείνει ότι υπήρξε μια δυσχέρεια στον ανθρώπινο πληθυσμό, όταν οι πρόγονοι των σύγχρονων ανθρώπων αποίκισαν την Ευρώπη πριν περίπου 40.000 έτη.

Αυτός όμως είναι ένας γρίφος επειδή νωρίτερα οι ανθρώπινες γενετικές μελέτες έχουν υποστηρίξει την ιδέα ότι ένας γρήγορα αναπτυσσόμενος αφρικανικός πληθυσμός διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο και αντικατέστησε όλους τους τοπικούς πληθυσμούς.

Μα πιθανότητα είναι ότι υπήρχε περιορισμένη διασταύρωση μεταξύ των ανθρώπων που μετανάστευσαν από την Αφρική και των τοπικών πληθυσμών στην Ευρώπη ή αλλού.

"Ανοικτή ερώτηση"

Σχολιάζοντας την έρευνα, ο καθηγητής Chris Stringer, επικεφαλής του τμήματος Ανθρώπινης Προέλευσης στο Φυσικό Μουσείο Ιστορίας του Λονδίνου, είπε ότι στα τελευταία έτη το πολυπεριφερειακό μοντέλο της ανθρώπινης εξέλιξης είχε κληθεί να απαντήσει στα ζητήματα, που μπήκαν από τα νέα δεδομένα τα περισσότερα από το γενετικό πεδίο, που δείχνουν ότι το γένος μας είχε μια πρόσφατη αφρικανική προέλευση.

Και ο Stringer σχολιάζει  "Οι συζητήσεις στοχεύουν τώρα εάν είμαστε πρόσφατα και εντελώς Έξω από την Αφρική, ή σχεδόν έτσι.

"Μερικά μοντέλα αναπλήρωσης, και μερικά γενετικά στοιχεία, δεν προτείνουν καμία διασταύρωση με τους αρχέγονους λαούς μακριά από την Αφρική, ενώ άλλα μοντέλα αναπλήρωσης επιτρέπουν την περιορισμένη διασταύρωση με τους τοπικούς πληθυσμούς.

"Αυτή η νέα έρευνα υποδεικνύει ότι θα μπορούσε να έχει υπάρξει κάποια διασταύρωση, αλλά καθώς οι συντάκτες της έρευνας αναγνωρίζουν, θα μπορούσε να έχει περιοριστεί, και εάν αυτί συνέβη σε όλους, είναι ακόμα μια ανοικτή ερώτηση."