Νέα μέθοδος για ολόσωμη ακτινογραφία με ακτίνες-Χ

Από την ιστοσελίδα του Popular Science, Νοέμβριος 2003

Τελευταία, ένας νέος ολόσωμος σαρωτής ακτίνων-Χ, που λέγεται Statscan, αποκαλύπτει όλα τα προβλήματα των ασθενών σε μερικά δευτερόλεπτα. Έτσι μπορεί να εξυπηρετήσει τα επείγοντα περιστατικά των μεγάλων νοσοκομείων.

Το Statscan είναι μία ψηφιακή συσκευή ακτινών-Χ που παραγάγει μια ολόσωμη εικόνα σε 13 δευτερόλεπτα. Συγκρινόμενη με τις παραδοσιακές ακτινογραφίες, που χρειάζονται 45 λεπτά για να εμφανιστούν και ακολούθως να τοποθετηθούν δίπλα-δίπλα για να επιτρέψουν την εξέταση όλου του σώματος.

Εφευρέθηκε στη Νότια Αφρική, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ως μέσο γρήγορης εξέτασης των εργαζομένων στα αδαμαντωρυχεία, αλλά με χαμηλή ακτινοβολία, ώστε να ελεγχθεί αν έχουν αφαιρέσει πολύτιμους λίθους καταπίνοντας τους. Το μηχάνημα, όμως, θα μπορούσε να χρησιμεύσει πολύ περισσότερο στα νοσοκομεία, όπου η σχεδόν στιγμιαία διάγνωση μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου, σώζοντας έτσι ζωές.

Αυτό το καλοκαίρι το Κέντρο Τραυματιολογίας R. Adams στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, στη Βαλτιμόρη, χρησιμοποίησε για πρώτη φορά εκτός Ν.Αφρικής το Statscan. Παρότι ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων ενέκρινε τη συσκευή τον προηγούμενο Οκτώβριο, η υιοθέτηση της από το συγκεκριμένο κέντρο (από τα κορυφαία κέντρα Τραυματιολογίας στις ΗΠΑ) θα μπορούσε να οδηγήσει στην ευρύτατη διάδοση του στις ΗΠΑ.

Το μυστικό της ταχύτητας του Statscan επιτυγχάνεται χάρις στην τεχνολογία της γραμμικής σάρωσης. Ενώ οι παραδοσιακές συσκευές ακτινών-Χ λειτουργούν σαν προβολείς, βάλλοντας με φωτόνια μία μεγάλη περιοχή, το Statscan εκπέμπει μία εστιασμένη ακτίνα-Χ από θυρίδες πλάτους δύο χιλιοστών σε ένα  βραχίονα σάρωσης. Ο βραχίονας κινείται πάνω από και κατά μήκος του σώματος ώστε δε χρειάζεται να μετακινηθεί ο τραυματισμένος ασθενής.

Σαν αποτέλεσμα αυτής της τεχνικής, ο ασθενής εκτίθεται σε 75% λιγότερη ακτινοβολία από αυτήν που εκπέμπει μία συμβατική συσκευή ακτινών Χ.

Με τη βοήθεια του Statscan, οι γιατροί μπορούν να εντοπίσουν αμέσως το σημείο όπου έχει καρφωθεί μια σφαίρα στο σώμα του θύματος και το νοσηλευτικό προσωπικό μπορεί να καταλάβει αν χρειάζεται να γίνουν αναλυτικότερες εξετάσεις στους μαλακούς ιστούς.

Τέλος, όταν ο ασθενής είναι αναίσθητος και δεν μπορεί να πει στους γιατρούς πού πονάει, το Statscan θα δώσει τη λύση εντός 13 δευτερολέπτων.