Οι μαύρες οπές σιτίζονται με μονοξείδιο του άνθρακα
Από το συνέδριο της AAS στο Σίατλ

Από τον δικτυακό τόπο Space.com, 9 Ιανουαρίου 2003

Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2003, 201ο συνέδριο της AAS στο Σίατλ της πολιτείας Ουάσιγκτον

Οι μαύρες οπές σιτίζονται με αέριο και μάλιστα με μονοξείδιο του άνθρακα. Έτσι ανακοίνωσαν σήμερα οι αστρονόμοι, οι οποίοι έκαναν τις πιο λεπτομερείς παρατηρήσεις που έχουν γίνει ποτέ στα γιγαντιαία νέφη αερίου,  πολύ κοντά σε μια κολοσσιαία μαύρη οπή.

Κάποια ποσότητα αερίου σχεδόν σίγουρα θα καταναλωθεί. Οι επιστήμονες αγωνίστηκαν να παρατηρήσουν αυτά τα τελικά στάδια της κατανάλωσης, επειδή οι μαύρες οπές είναι πολύ μακριά και επειδή όταν οι μαύρες οπές 'ρουφούν' το αέριο παράγεται πολύ φως, που πνίγει ότι συμβαίνει.

Για αυτό το λόγο, οι παρατηρήσεις έγιναν με ένα ραδιοτηλεσκόπιο στις Άλπεις στην Γαλλία.

"Έχουμε κάποια νύξη πως μερικά από τα ψυχρά νέφη αερίου μπορούν να κινούνται προς το γαλαξιακό κέντρο", αναφέρει ο Johannes Staguhn, ένας ραδιοαστρονόμος στη NASA.

Εν τω μεταξύ, το ψυχρό αέριο, που βρίσκεται σαν δακτύλιος γύρω από το κέντρο ενός απόμακρου γαλαξία, είναι πιθανώς κάποια περιοχή σχηματισμού αστεριών απίστευτα όμορφου, λέει ο ίδιος.

Κβάζαρ

Αυτή η εικόνα δείχνει πως συνέλαβε ένας καλλιτέχνης τη "μηχανή" ενός κβάζαρ - μια μαύρη οπή που ρουφάει το περιβάλλον αέριο και σκόνη. Σε αυτήν την εικόνα, η μαύρη οπή βρίσκεται στο κέντρο ενός δίσκου αερίου και σκόνης (καφετιά και κίτρινη νεφελώδης περιοχή στο κέντρο). Αυτό το υλικό περιστρέφεται γύρω από τη μαύρη οπή πριν να βυθιστεί μέσα της. Αυτό δε παράγει έντονη τριβή, που θερμαίνει το αέριο και το προκαλεί να λάμψει πολύ έντανα.

Ο Staguhn και οι συνάδελφοί του μελέτησαν έναν ιδιαίτερα ενεργό γαλαξία, που τον ονομάζουμε κβάζαρ, τον QSO I Zw 1, ο οποίος είναι 800 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Τα κβάζαρ λάμπουν πολύ έντονα.

Οι νέες παρατηρήσεις είναι ένα βήμα προς τον καθορισμό εάν υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ του σχηματισμού αστεριών και της φωτεινής δραστηριότητας των κβάζαρ, η οποία παράγεται πιθανά όταν πέφτει μεγάλη ποσότητα του νέφους αερίων σε μια υπερμεγέθη κεντρική μαύρη οπή.

Οι αστροφυσικοί σκέπτονται ότι τα γεγονότα γίνονται ως εξής: Ενώ κάποια ποσότητα από το αέριο στα νέφη καταρρέει κάτω από το βάρος του για να σχηματίσει τα αστέρια, ένα μέρος του από αυτό διαρρέει προς το εσωτερικό της μαύρης οπής. Η απέραντη βαρύτητα της μαύρης οπής επιταχύνει το αέριο σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός, που υπερθερμαίνεται και δημιουργεί έτσι την τεράστια ακτινοβολία προτού το περισσότερο αέριο απορροφηθεί.

Τα νέφη αερίου βρίσκονται περίπου 4.000 έτη φωτός από το κέντρο του κβάζαρ, με μια ταχύτητα σχεδόν 200 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Περιέχουν δε μάζα περισσότερη από τη μάζα ενός δισεκατομμυρίου ήλιων.

Οι έρευνες βρήκαν επίσης αποδείξεις ότι το κβάζαρ μπορεί να αλληλεπιδράει με έναν γειτονικό γαλαξία. Οι συγχωνεύσεις γαλαξιών θεωρούνται πως τροφοδοτούν το σχηματισμό αστεριών, και ο Staguhn είναι πρόθυμος να μάθει εάν το ίδιο πράγμα είναι αληθινό και στα κβάζαρ. Όταν δηλαδή απορροφούν τα κβάζαρ άλλους γαλαξίες.