Διαφωνίες εναντίον της θεωρίας ύπαρξης πλανητών όμοιων με τη Γη

Από σελίδα του BBC, 28 Ιανουαρίου 2003

Οι επιστήμονες ελπίζουν να βρουν ότι μπορούν να βρεθούν κάποτε κατοικήσιμοι πλανήτες

Πλανήτες όμοιοι με τη Γη που στρέφονται γύρω από αστέρια σε τροχιές ζώνες κατάλληλες για τη ζωή μπορούν να είναι λίγοι και πολύ μακριά μέσα στο Σύμπαν, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Στην πρώτη περιεκτική μελέτη των εξωηλιακών πλανητικών συστημάτων, οι αστρονόμοι έχουν δείξει ότι στην πλειοψηφία τους οι περισσότεροι από αυτούς δεν θα ήταν δυνατόν να φιλοξενήσουν ζωή όμοια με αυτή της Γης, σε τροχιά γύρω από ένα αστέρι έτσι ώστε που να μην ήταν ούτε πάρα πολύ καυτό ούτε πάρα πολύ κρύο για τη ζωή.

Σε γενικές γραμμές, τα άλλα πλανητικά συστήματα διακρίνονται σε δύο τύπους: εκείνα που είναι όμοια με το Δία, που περιφέρονται κοντά στο γονικό άστρο τους, και εκείνα, σαν το Δία, που είναι όμως πιο απόμακρα στις ελλειπτικές τροχιές τους.

Και στα δύο συστήματα, οι θερμοκρασίες είναι δύσκολες, αν και όχι σε όλες τις περιπτώσεις αδύνατες.

"Αυτή η εργασία δείχνει πόσο ασυνήθιστο είναι το δικό μας ηλιακό σύστημα σε σύγκριση με τα άλλα πλανητικά συστήματα", αναφέρει ο Δρ Kristen Menou του Πανεπιστημίου Princeton.

Κατοικήσιμη ζώνη

Όταν πραγματοποιήθηκε η έρευνα ήταν γνωστά ογδόντα πέντε πλανητικά συστήματα τα οποία και μελετήθηκαν.

Ο Menou, μαζί με τον Serge Tabachnik, δημιούργησε δυναμικά μοντέλα για υπολογιστές των γνωστών εξωηλιακών πλανητών, για να δει εάν ήταν πιθανό να υπάρξουν, οι πλανήτες οι παρόμοιοι με τη Γη, για μακρινές περιόδους στην αποκαλούμενη κατοικήσιμη ζώνη.

Αυτή η ζώνη είναι η περιοχή γύρω από ένα αστέρι στην οποία ένας πλανήτης θα ήταν σε θέση να κρατήσει υγρό νερό, που δεν είναι ούτε κοντά στο αστέρι για να μην ατμοποιηθεί το νερό, ούτε πάρα πολύ απόμακρα που να είναι όλα παγωμένα.

Στο ηλιακό σύστημα μας, η Γη είναι στη μέση της κατοικήσιμης ζώνης. Οι αστρονόμοι θεωρούν ότι μια τέτοια θέση είναι βασική ώστε να αναπτυχθεί και να επιζήσει η ζωή .

Αλλά φαίνεται ότι είναι δύσκολο για τους πλανήτες να παραμένουν στην κατοικήσιμη ζώνη, στην πλειοψηφία των εξωηλιακών πλανητικών συστημάτων που έχουν βρεθεί μέχρι τώρα.

"Διαπιστώσαμε ότι στα συστήματα με απόμακρους πλανήτες-σαν τον Δία, αυτοί οι πλανήτες μπορούν να αναστατώσουν, να καταστρέψουν, την τροχιά οποιουδήποτε πλανήτη σαν τη Γη στην κατοικήσιμη ζώνη", λέει ο Menou.

"Οποιοσδήποτε κόσμος σαν τη Γη στη  θερμοκρασιακή ζώνη είτε θα συντριβόταν πάνω στο γονικό αστέρι του είτε θα εκσφενδονιζόταν έξω στο διαστρικό διάστημα", πρόσθεσε.

Πάνω από τα μισά πλανητικά συστήματα που μελετήθηκαν είχε ένα απόμακρο πλανήτη-Δία καθιστώντας τους απίθανους να περιέχουν κατοικήσιμους πλανήτες σαν τη Γη.

"Έχουμε προσδιορίσει μερικά συστήματα όπου οι μακρινοί πλανήτες σαν τον Δία θα ασκούσαν δύναμη, πάνω σε πλανήτες σαν τη Γη, ώστε να βρεθούν σε τέτοιες ελλειπτικές τροχιές που να είναι μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη. Τέτοιοι κόσμοι θα είχαν δραματικές και ακραίες εποχές. Δεν ξέρουμε πώς αυτό τι επιπτώσεις θα είχε στην ανάπτυξη της ζωής."

Διασκορπισμός σε κομμάτια

Η νέα ανάλυση των συστημάτων που περιέχουν καυτούς πλανήτες σαν το Δία εμφανίζει ότι οι κόσμοι σαν τη Γη θα μπορούσαν να παραμείνουν σε τροχιά στη θερμική ζώνη, αυτό είναι φαινομενικά ένα ενθαρρυντικό εύρημα.

"Οι καλές ειδήσεις είναι ότι περίπου στο ένα τέταρτο των συστημάτων που μελετήσαμε, θα μπορούσαν να υπάρξουν κατοικήσιμοι πλανήτες".

Αλλά ακόμα και σε αυτά τα συστήματα, πλανήτες σαν τη Γη μπορούν να έχουν γίνει κομμάτια.

Τα τρέχοντα μοντέλα της εξέλιξης των πλανητικών συστημάτων έχουν θερμούς πλανήτες σαν το Δία, που φθάνουν σε κοντινές τροχιές γύρω από το άστρο, μεταναστεύοντας προς το εσωτερικό από πιο απόμακρες θέσεις.

Αυτό σημαίνει ότι καθώς ταξίδεψαν αργά προς την κατεύθυνση του άστρου τους, θα είχαν διασκορπίσει οποιονδήποτε μικρότερο πλανήτη που βρέθηκε στη διάβα τους, που υποδεικνύει ότι δεν θα μπορούσε εκεί με τίποτα να βρίσκεται κανένας πλανήτης σαν τη Γη, στα καυτά πλανητικά Δίια συστήματα.

"Ο τρόπος που προσπαθούμε να βγούμε από αυτήν την απαισιόδοξη θέση", λέει ο Menou, "είναι να δούμε εάν οι πλανήτες σαν τη Γη θα μπορούσαν να σχηματισθούν σε ένα πλανητικό σύστημα μετά από εσωτερική μετανάστευση των πλανητών σαν το Δία."

Η έρευνα πρόκειται να δημοσιευθεί στην προσεχή έκδοση του Astrophysical Journal.