Οι άνθρωποι της λίθινης εποχής γνώριζαν τις θέσεις του ήλιου στον Ουρανό

Από την ιστοσελίδα του BBC, 10 Απριλίου 2003

Οι άνθρωποι της λίθινης εποχής στην Ιρλανδία εμφανίζονται να χτίζουν τους τάφους με τέτοιο τρόπο σαν να γνώριζαν λεπτομερώς για το πώς ο ήλιος κινείται κατά μήκος του ουρανού κατά τη διάρκεια του έτους.

Οι τάφοι στον αρχαιολογικό τόπο Loughcrew στην Κομητεία του Meath ευθυγραμμίζονται με το σημείο στο οποίο ανατέλλει ο Ήλιος κατά τη διάρκεια της εαρινής και φθινοπωρινής ισημερίας.

Το εσωτερικό των αιθουσών φωτίζεται θεαματικά από έναν άξονα του φωτός του ήλιου κατά την αυγή εκείνες τις μέρες, λέει ο Frank Prendergast του Τεχνολογικού ιδρύματος του Δουβλίνου.

Αυτό δείχνει ότι οι κάτοικοι στην περιοχή αυτή, περίπου 5 έως 6.000 χρόνια πριν, ήξεραν τον ετήσιο κύκλο του ήλιου και ίσως τον είχαν σαν κέντρο της ζωής τους.

Οι τάφοι που βρίσκονται σε άλλο μέρος στην Ιρλανδία έχουν βρεθεί να δείχνουν προς το σημείο που ανυψώνεται ο ήλιος κατά το θερινό ηλιοστάσιο, την μέρα που ο ήλιος φαίνεται στο βορειότερο σημείο του.

Σε αυτές τις εποχές, ο ήλιος φθάνει στο πιο βόρειο και νότιο σημείο του στον ουρανό, ο οποίος μπορεί να παρατηρηθεί εύκολα από οποιαδήποτε θέση στη Γη.

Οι ισημερίες - στα τέλη Μαρτίου και Σεπτεμβρίου - δεν είναι όμως τόσο προφανείς, ορατές, και μπορούν να επισημανθούν μόνο εάν γνωρίζει κάποιος όλες τις φάσεις του Ηλίου κατά τη διάρκεια του έτους.

Γιατί όμως οι δημιουργοί των τάφων επιθύμησαν να το κάνουν αυτό παραμένει ένα μυστήριο αλλά δείχνει ότι ο ήλιος ήταν στην καρδιά των τελετουργικών και εθιμοτυπικών πρακτικών των αρχαίων ανθρώπων.

"Η αρχαιολογία έχει τώρα ένα ουσιαστικό σώμα αποδείξεων που θα δείχνουν μια πολύ περίπλοκη και προηγμένη αγροτική κοινωνία", είπε ο Frank Prendergast.

"Θα είχαν μια αίσθηση ιερότητας για το τοπίο τους και τον ουρανό και θα το είχαν δείξει κτίζοντας τα μνημεία με ένα τέτοιο τρόπο, που θα τα συνέδεαν με τα βασικά αστρονομικά γεγονότα όπως μια σημαντική ανατολή και τις βασικές θέσεις του φεγγαριού και του ήλιου."

Παράθυρο στο παρελθόν

Τα συμπεράσματα αυτά πρόκειται να παρουσιαστούν στην Εθνική Συνεδρίαση της Αστρονομίας της Μεγάλης Βρετανίας,  Ιρλανδίας στο Δουβλίνο.

Θα αποκαλυφθούν επίσης λεπτομέρειες για το πώς οι κύκλοι των λίθων στην Εποχή του Χαλκού στο Ulster αφορούν και τον ήλιο και το φεγγάρι.

Οι αρχαιολόγοι θεωρούν ότι θα μπορούσαν να έχουν υπάρξει ξεχωριστές σεληνιακές και ηλιακές παραδόσεις, ενδεχομένως σε διαφορετικές εποχές στην ιστορία.

Αλλά ο καθηγητής Clive Ruggles, του Πανεπιστημίου Leicester, είπε ότι δόθηκε μεγάλη προσοχή για την ερμηνεία τους.

"Αν ένα μνημείο ευθυγραμμίζεται απλώς προς μια κατεύθυνση, για να μπούμε στον πειρασμό να ερμηνεύσουμε ότι αυτή είναι αστρονομικά σπουδαία, όπως η κατεύθυνση της ανατολής ή του ηλιοβασιλέματος σε ένα ηλιοστάσιο (χειμερινό ή θερινό), θα πρέπει να το εξετάσουμε", είπε.

Θεωρεί ότι η μελέτη των αστρονομικών ευθυγραμμίσεων δίνει μια άλλη ματιά στο πώς οι άνθρωποι κατανοούσαν τον κόσμο στο παρελθόν.

"Οι οικοδόμοι δεν ήταν" αστρονόμοι" υπό την έννοια που αυτό σημαίνει σήμερα, αλλά τα ουράνιοι αντικείμενα και οι κύκλοι ήταν σημαντικοί σε αυτούς τους ανθρώπους, για να φροντίσουν τα ζώα τους σε αρμονία με τον κόσμο τους", εξήγησε.