Μια εικόνα του Chandra δείχνει μια δυσλειτουργική Γαλακτική Οικογένεια
Τα μέλη-γαλαξίες του Κουιντέτου Stephan συγκρούονται βίαια μεταξύ τους, προξενώντας πλήθος φαινομένων

Από την ιστοσελίδα  Astronomy, 16 Μαΐου 2003

Το διαστημικό παρατηρητήριο των ακτίνων X  Chandra τράβηξε την εικόνα ενός κύματος κλονισμού μεταξύ των γαλαξιών, που είναι γνωστοί ως Κουιντέτο του Stephan. Οι γαλαξίες αυτοί βρίσκονται πολύ κοντά μεταξύ τους και συναντάμε σε αυτούς πλήθος φαινομένων. Αντιθέτως οι εικόνες στα οπτικά μήκη κύματος δεν αποκαλύπτουν το αέριο που έχει θερμοκρασία 6 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου, και που δημιουργήθηκε όταν ο σπειροειδής γαλαξίας NGC 7318b εισχώρησε μέσα στην περιοχή.

Το Κουιντέτο Stephan είναι το πρωτότυπο μιας συμπαγούς ομάδας γαλαξιών και ανακαλύφθηκε από το Γάλλο αστρονόμο Edouard Stephan το 1877. Αρχικά το παρατήρησε με το τηλεσκόπιο των 40 cm στο παρατηρητήριο της Μασσαλίας. Το Κουιντέτο του Stephan βρίσκεται στον αστερισμό του Πήγασου και είναι επίσης γνωστό ως Hickson 92, Arp 319, και VV 228.

Μια εικόνα στις ακτίνες-Χ αποκαλύπτει το θερμαινόμενο πυρήνα του Κουιντέτου Stephan.

Φυσικά, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που το Κουιντέτο Stephan το έχει εμβολίσει ένας ισχυρός γαλαξίας. Η εικόνα, των ακτίνων X από το Chandra, δείχνει ότι ο μικρός σπειροειδής γαλαξίας NGC 7320c προκάλεσε κι αυτός αναταραχή στην ίδια περιοχή, αρκετά εκατομμύρια χρόνια πριν. Αυτή η διάσπαση δημιούργησε την ουρά των αστεριών που κινούνται μακριά από το σπειροειδή γαλαξία NGC 7319. Ο μικρός γαλαξίας NGC 7320c θεωρείται ότι μπορεί να έχει παρεισφρήσει στο κουιντέτο περισσότερες από μία φορά, ενώ βρίσκεται τώρα σε απόσταση 460.000 έτη φωτός από τους άλλους γαλαξίες.

Τα μέλη του Κουιντέτου Stephan σημειώνονται με τα γράμματα A, B, D, E και F, σε αυτήν την εικόνα.

Ο φωτεινότερος γαλαξίας, ο NGC 7320, μοιάζει στην ανωτέρω εικόνα να συνδέεται με το Κουιντέτο, αλλά στην πραγματικότητα βρίσκεται 35 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, ενώ όλα τα άλλα μέλη βρίσκονται σε απόσταση περίπου 280 εκατομμύρια έτη φωτός. Εντούτοις, στην ίδια ομάδα μπορεί να προσμετρηθεί κι ένας πέμπτος γαλαξίας ο NGC 7320c, που συχνά εισβάλει στην περιοχή.

Η χαοτική μετακίνηση των γαλαξιών και των βαρυτικών έλξεων τους αφαιρεί το ψυχρό αέριο, το οποίο θεωρείται ότι είναι το ακατέργαστο υλικό του σχηματισμού νέων αστεριών. Επομένως, σε μερικά δισεκατομμύρια έτη οι σπείρες του Κουιντέτου του Stephan θα αποικιστούν σε μία ομάδα ελλειπτικών γαλαξιών.

Το κύμα κλονισμού είναι ένα ισχυρό κύμα που προξενείτε από μια ξαφνική μεταβολή στην πυκνότητα, την πίεση ή την θερμοκρασία, η οποία μεταβολή ταξιδεύει μέσα στο μέσον γρηγορότερα από ό,τι ο ήχος ταξιδεύει στο ίδιο μέσον. Το συναντάμε και στις εκρήξεις των υπερκαινοφανών ή σουπερνόβα.