Η Γαλλία προτείνει η Ευρώπη να φτιάξει δικό της διεθνή αντιδραστήρα σύντηξης

Από τους Financial Times, 17 Ιανουαρίου 2004

Η γαλλική κυβέρνηση πρότεινε την προηγουμένη εβδομάδα τη δημιουργία του μεγαλύτερου κέντρου πυρηνικών ερευνών παγκοσμίως, με αποκλειστικά ευρωπαϊκά κεφάλαια. Η πρωτοβουλία αυτή, εφόσον υλοποιηθεί, απειλεί να τινάξει στον αέρα τη συμφωνία για μία παγκόσμια επιστημονική συνεργασία για την κατασκευή αντιδραστήρα σύντηξης, στο πλαίσιο της οποίας επρόκειτο να συνενωθούν οι δυνάμεις των ΗΠΑ, της ΕΕ, της Κίνας και της Ιαπωνίας.

Η πρόταση των Γάλλων προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις στις Βρυξέλλες. Η Κομισιόν δήλωσε πως είναι βιώσιμη από οικονομικής άποψης. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι η δέσμευση της ΕΕ έναντι των υπολοίπων χωρών εξακολουθεί να ισχύει.

Ο Ζαν Πιερ Ραφαρέν, πρωθυπουργός της Γαλλίας, στην πρόταση που κατάθεσε υπολόγισε το κόστος του εγχειρήματος στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Γαλλία, μαζί με την Ιαπωνία, είναι οι μοναδικές υποψήφιες χώρες για να φιλοξενήσουν τον Διεθνή Πυρηνικό Πειραματικό Αντιδραστήρα (ITER).

"Πρέπει να αποκτήσουμε τον αντιδραστήρα, ακόμη και εάν αυτό σημάνει πως θα χρειαστεί να τον κατασκευάσουμε μόνοι μας. Έχουμε τη δυνατότητα να το πράξουμε, ενδεχομένως σε συνεργασία με τον Καναδά. Δεν θα παραιτηθούμε από το σχέδιο αυτό. Βρισκόμαστε σε φάση διαπραγματεύσεων και είμαστε αποφασισμένοι", δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γάλλος πρωθυπουργός.

Αν και η Ευρώπη δεν αναμένεται να αυτονομηθεί από το πρόγραμμα, τα λόγια του Ραφαρέν υπογράμμισαν τη σημασία της κατασκευής του ερευνητικού κέντρου, στο οποίο θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά σε μεγάλη κλίμακα η τεχνολογία της πυρηνικής σύντηξης - της αντίδρασης, δηλαδή, μέσω της οποίας παράγεται ενέργεια στον Ήλιο και τα αστέρια.

Από το 2014

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το κέντρο θα αρχίσει να λειτουργεί το 2014 με ορίζοντα 20ετίας. Αρκετοί ειδικοί πιστεύουν, μάλιστα, πως η πυρηνική σύντηξη θα αποτελέσει τη βέλτιστη και περιβαλλοντικά φιλικότερη λύση στο ενεργειακό πρόβλημα κατά το δεύτερο ήμισυ του 21ου αιώνα.

Το πρόγραμμα έχει αρχικώς προγραμματιστεί να συγχρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα, την Ιαπωνία, τον Καναδά, τη Ρωσία και τη Νότια Κορέα.

Η ΕΕ θα αναλάβει το 30% της χρηματοδότησης. Οι ΗΠΑ, από όπου θα προέλθει το 10% των πόρων, πρόσφατα εξέφρασαν την υποστήριξη τους στην ιαπωνική υποψηφιότητα.

Η απόφαση για την έδρα του κέντρου ερευνών επρόκειτο να ληφθεί το Δεκέμβριο. Κάτι το οποίο, όμως, δεν στάθηκε δυνατόν, καθώς οι χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα δεν μπόρεσαν να φτάσουν σε μία κοινώς αποδεκτή πρόταση.

"Η γαλλική πρόταση είχε απλώς στόχο την άσκηση πίεσης, ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες", δηλώνει αξιωματούχος της Κομισιον, ο οποίος σχολιάζει σχετικά: "Η ΕΕ μπορεί να αναλάβει μόνη της το κόστος. Όμως, από τα πλεονεκτήματα του προγράμματος αυτού θα πρέπει να επωφεληθεί η παγκόσμια κοινότητα".