Το αστρικό σύστημα V471 του Ταύρου δείχνει να έχει τη σωστή αναλογία άνθρακα

Από την ιστοσελίδα του Chandra, 30 Ιανουαρίου 2004

Το σύστημα V471 του αστερισμού του Ταύρου περιλαμβάνει ένα λευκό νάνο αστέρι (το πρωτεύον και πρώην ερυθρός γίγαντας) σε μια στενή τροχιά - το ένα τριακοστό της απόστασης μεταξύ του Ερμή και του ήλιου - με ένα κανονικό άστρο σαν τον ήλιο μας (το δευτερεύον). Ο λευκός νάνος ήταν κάποτε ένα άστρο αρκετές φορές πιο μεγάλο από τον ήλιο μας. Τα στοιχεία του Chandra σε αυτό το σύστημα προσφέρουν τις καλύτερες αποδείξεις ότι ένα άστρο μπορεί να 'εγκολπωθεί'  από το συνοδό του άστρο και να επιζήσει.

Αν συγκρίνουμε τα φάσματα που πήρε στις ακτίνες-Χ το Chandra, δύο μεμονωμένων αστεριών και του συστήματος V471 στον Ταύρο (ένα κόκκινο γιγαντιαίο αστέρι (βήτα Ceti) και ένα αστέρι σαν τον ήλιο μας (έψιλον Eridani), τότε βλέπουμε τα εξής ενδιαφέροντα: Στα τρία φάσματα υπάρχει μια αιχμή, που οφείλεται στα ιόντα του άνθρακα. Αυτή είναι πολύ μικρότερη στο γιγαντιαίο αστέρι από ότι στο αστέρι-ήλιος. Ενώ, η αιχμή του άνθρακα στο σύστημα V471 είναι ενδιάμεση μεταξύ των δύο προηγούμενων. Αυτές οι διαφορές δίνουν σημαντικές ενδείξεις για τις διαφορετικές εξελικτικές ιστορίες των αστεριών.

Οι πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης στον πυρήνα ενός τέτοιου αστεριού μετατρέπουν τον άνθρακα σε άζωτο για μία χρονική περίοδο δισεκατομμυρίων ετών. Όταν το πυρηνικό καύσιμο στον πυρήνα του αστεριού εξαντληθεί, ο πυρήνας καταρρέει, προκαλώντας πιο ενεργητικές πυρηνικές αντιδράσεις. Αυτές αναγκάζουν το αστέρι να διαστέλλεται και να μετατρέπεται σε έναν ερυθρό γίγαντα πριν τελικά να καταρρεύσει για να γίνει λευκός νάνος.

Το υλικό στον πυρήνα του ερυθρού γίγαντα (φτωχό σε άνθρακα), αναμιγνύεται με το εξωτερικό μέρος του αστεριού, έτσι η ατμόσφαιρά του θα έχει ένα έλλειμμα του άνθρακα, αν συγκριθεί με τα αστέρια σαν τον ήλιο μας, όπως φαίνεται και στο φάσμα που πήρε το Chandra. Εάν ένας ερυθρός γίγαντας είναι μέρος ενός δυαδικού συστήματος, που βρίσκεται σε στενή τροχιά με ένα άλλο άστρο, η εξέλιξη του δευτερεύοντος αυτού αστεριού, μπορεί να επηρεαστεί πάρα πολύ.

Θεωρητικοί υπολογισμοί δείχνουν ότι ο ερυθρός γίγαντας μπορεί να 'τυλίξει' εντελώς το συνοδό του αστέρι. Κατά τη διάρκεια αυτής της κοινής φάσης εγκόλπωσης, η τριβή αναγκάζει το συνοδό αστέρι να κινηθεί σπειροειδώς προς το εσωτερικό του συστήματος πολύ γρήγορα. Εκεί είτε θα καταστραφεί από τον ερυθρό γίγαντα, ή θα επιζήσει αν περιστρέφεται πολύ μακριά.

Εάν το άστρο-συνοδός του ερυθρού γίγαντα κατορθώσει να επιζήσει, θα δεχτεί υλικό φτωχό σε άνθρακα από τον ερυθρό γίγαντα, κάτι δηλαδή σαν μόλυνση, που πήρε ενώ ήταν μέσα στην περιοχή του κόκκινου γίγαντα.

Το φάσμα των ακτίνων-X στο σύστημα V471 του Ταύρου δείχνει ακριβώς αυτήν την επίδραση - η αιχμή του άνθρακα σε αυτό το δυαδικό σύστημα είναι ενδιάμεση μεταξύ της αιχμής ενός μεμονωμένου άστρου σαν τον ήλιο μας και ενός μεμονωμένου ερυθρού γίγαντα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι περίπου το 10% της μάζας του άστρου έχουν απορροφηθεί από το λευκό νάνο (την μετεξέλιξη του ερυθρού γίγαντα).

Στο μέλλον, το αστέρι-συνοδός (που μοιάζει με τον ήλιο μας) μπορεί να επιστρέψει στον λευκό νάνο το υλικό που του πήρε αφού διασταλεί. Εάν πάει αρκετό υλικό πάλι πίσω στο λευκό νάνο, θα μπορούσε να αναγκάσει το λευκό νάνο να εκραγεί ως σουπερνόβα.

Ο αστερισμός του Ταύρου

Ο αστερισμός του Ταύρου είναι ορατός και στα δύο ημισφαίρια και συναντάμε μύθους του  από διάφορους αρχαίους πολιτισμούς, την Ελληνική μυθολογία, στην Αίγυπτο, στους Άραβας κλπ Ο αστερισμός του Ταύρου είναι ένας από τους 12 αστερισμούς του Ζωδιακού Κύκλου,  που αναγνωρίστηκαν από τους αστρονόμους της Βαβυλωνίας. Ο αστερισμός του Ταύρου είναι από τους παλαιότερους. Την εποχή που άκμαζαν οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, ο ήλιος εισερχόταν στον Ταύρο την Άνοιξη. Για πολλούς από αυτούς τους κτηνοτροφικούς και γεωργικούς πολιτισμούς, η εποχή της Άνοιξης - σπορά και γέννηση των ζώων - ήταν το σήμα για την έναρξη ενός νέου χρόνου. Ο Ταύρος που λογαριάζεται ως σύμβολο της δύναμης και της γονιμότητας σε πολλούς από αυτούς τους αρχαίους πολιτισμούς, είναι πολύ σημαντικός στη μυθολογία σχεδόν όλων των αρχαίων πολιτισμών. Δεν δόθηκε σημασία μόνο στον Ταύρο, που συνδέεται με τους μύθους από την Αίγυπτο (Apis), την Ελλάδα (το Μινώταυρο, τις μεταμφιέσεις του Δία σε Ταύρο) κλπ, αλλά δόθηκε σημασία και σε πολλά ουράνια αντικείμενα στον Αστερισμό του Ταύρου, που είναι ορατά με γυμνό μάτι. Τέτοιοι σχηματισμοί είναι ο Υάκινθος και οι Πλειάδες.

Η ανατολή του Υάκινθου συνδεόταν με τη βροχή στην αρχαία Ελλάδα και στην αρχαία Κίνα. Οι Πλειάδες από την άλλη αν ήταν ορατές θα είχε καλό καιρό, ένα σημάδι ότι οι αρχαίοι ναυτικοί θα μπορούσαν να κάνουν ταξίδι στη θάλασσα. Οι Πλειάδες συνδέονται, επίσης, με το μύθο για τον Ωρίωνα και έναν πολυνησιακό μύθο.