Η φυσική πάει στο Hollywood

Από το PhysicsWeb, 23 Απριλίου 2004

Τι κοινό έχουν οι ταινίες όπως, Η ημέρα της ανεξαρτησίας , Αρμαγεδών και Χ-Men; Η απάντηση είναι ότι εκτός από τα εκατομμύρια που κόστισαν για να γίνουν, όλες τους χαρακτηρίζονται από μια νέα σειρά μαθημάτων, η Φυσική στις Ταινίες, που διδάσκεται σε φοιτητές στο Πανεπιστήμιο της κεντρικής Φλόριδας. Ο Κώστας Ευθυμίου, ένας μαθηματικός φυσικός που διδάσκει αυτό το μάθημα, θεωρεί ότι οι μη φυσικοί σπουδαστές μαθαίνουν περισσότερα για τις βασικές αρχές της φυσικής, μελετώντας ταινίες και μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας από ό,τι αν τις προσέγγιζαν με πιο παραδοσιακές μεθόδους.

Ο Ευθυμίου δείχνει πρόσφατες έρευνες που διεξάγονται από το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών στις ΗΠΑ, που εμφανίζουν ότι το 50% των Αμερικανών δεν ξέρουν, παραδείγματος χάριν, ότι η Γη θέλει ένα χρόνο για να περιστραφεί γύρω από τον ήλιο, ή ότι τα ηλεκτρόνια είναι μικρότερα από τα άτομα. Ακόμα πιο ανησυχητικό για τον Ευθυμίου είναι το γεγονός ότι πολλοί σπουδαστές μη φυσικοί - που χρειάζονται να παρακολουθήσουν βασική φυσική για να πάρουν το πτυχίο τους - λέει ότι βρίσκουν τη φυσική πάρα πολύ δύσκολη ή πληκτική.

"Όλα αυτά είχαν βαθιές επιπτώσεις σε μένα κι έτσι αποφάσισα να κάνω κάτι", λέει ο Ευθυμίου. "Έτσι μου ήρθε η ιδέα να χρησιμοποιήσω τον κινηματογράφο ως εργαλείο εκμάθησης." Στα μαθήματα εστιάζει στις θεμελιώδεις αρχές χρησιμοποιώντας σκηνές από δημοφιλείς ταινίες. Παραδείγματος χάριν, συζητά το νόμο της βαρύτητας όπως χρησιμοποιείται στην Ημέρα της Ανεξαρτησίας , την διατήρηση της ορμής στο έργο Tango and Cash, και την ταχύτητα και την επιτάχυνση στο έργο Speed 2. Οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας είναι πασίγνωστες ότι δεν συμφωνούν με τους νόμους της φυσικής, αλλά ο Ευθυμίου θεωρεί ότι είναι μια καλή άσκηση για τους σπουδαστές για να μπορέσουν να τους ανακαλύψουν.

Μετά από τρεις περιόδους μαθημάτων ο Ευθυμίου έχει βρει ότι η γνώμη των σπουδαστών πάνω στη Φυσική έχει αλλάξει και ότι είναι πιο ενθουσιώδεις και ενδιαφέρονται περισσότερο για τη φυσική από ό,τι πριν. Επιπλέον, τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι βελτιωμένα, και όλο και περισσότεροι σπουδαστές γράφονται στο μάθημα. Πράγματι, τώρα γράφει τις παρατηρήσεις του για το μάθημα μαζί με τον επικεφαλής του τμήματός του, Ralph Llewellyn, ο οποίος διδάσκει επίσης τη σειρά αυτών των μαθημάτων.

Άλλα ιδρύματα που παραδίδουν παρόμοιες σειρές μαθημάτων είναι το Πανεπιστήμιο Glamorgan στη Μεγάλη Βρετανία, που έχει το μάθημα  Επιστήμη και Επιστημονική Φαντασία, και το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, το οποίο προσφέρει μια σειρά μαθημάτων διδάσκοντας φυσική μέσω κατορθωμάτων σούπερμαν, όπως είναι ο Άνθρωπος Αράχνη (Spiderman).

Ο Κώστας Ευθυμίου πήρε το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο της Αθήνας και το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Cornell. Μετά παρακολούθησε ένα χρόνο στο Cornell μαθήματα διδασκαλίας της φυσικής. Αποδέχθηκε έπειτα μια ερευνητική θέση σαν συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, όπου έμεινε για δύο χρόνια. Επέστρεψε στις ΗΠΑ ως επισκέπτης επιστήμονας στο Μαθηματικό τμήμα Του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ.
Συνέχισε στα Πανεπιστήμια Cornell και Κολούμπια. Τον Αύγουστο του 2000, συμμετέχει στο τμήμα φυσικής του Πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριδας.