Η Γη θα προστατεύεται από τον ηλιακό άνεμο κατά την αντιστροφή του μαγνητικού πεδίου

Από το NewScientist, 15 Μαΐου 2004

Το Hollywood έχει τώρα ένα λιγότερο καταστροφικό σενάριο για να γυρίσει. Η Γη, φαίνεται, ότι θα είναι ασφαλής όταν υποχωρήσει το μαγνητικό της πεδίο κατά τη διάρκεια της επόμενης αντιστροφής των μαγνητικών πόλων.

Ένα νέο μοντέλο του τρόπου που η Γη αλληλεπιδρά με τον ηλιακό άνεμο δείχνει ότι ένα νέο μαγνητικό πεδίο θα σχηματιστεί  στην ανώτερη ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια της μεταβολής, που θα αντικαταστήσει το παλιό.

Οι επιστήμονες προηγουμένως θεωρούσαν ότι ο πλανήτης μας θα έμενε χωρίς καμιά προστατευτική ασπίδα -  ρόλο που παίζει το μαγνητικό πεδίο -  για να σταματήσει τη θανατηφόρα ακτινοβολία από το διάστημα, που φθάνει στην γήινη επιφάνεια από τον Ήλιο.

Η ένταση του γήινου μαγνητικού πεδίου είναι γνωστή ότι μειώνεται κατά τη διάρκεια των "μαγνητικών αντιστροφών", όταν ανταλλάσσεται η θέση του βόρειου με το νότιο πόλο και αντίστροφα. Τα γεωλογικά αρχεία της κατεύθυνσης του μαγνητικού πεδίου, που βρίσκονται στα υποθαλάσσια ιζήματα, δείχνουν ότι το μαγνητικό πεδίο έχει αντιστραφεί εκατοντάδες φορές κατά τα προηγούμενα 400 εκατομμύριο χρόνια.

Σε κανονικές περιστάσεις, το μαγνητικό πεδίο προστατεύει τη γήινη επιφάνεια από τα επικίνδυνα, υψηλής ενέργειας, σωματίδια, συμπεριλαμβανομένων και των σωματιδίων από τον ηλιακό άνεμο και των κοσμικών ακτίνων από τα βάθη του διαστήματος.

Αλλά καθώς η πολικότητα του πεδίου μεταστρέφεται, μπορεί να μειωθεί κάτω από το 10% της κανονικής του έντασης για χιλιάδες χρόνια. Ένα τέτοιο αποδυναμωμένο πεδίο θα επέτρεπε στη θανατηφόρα ακτινοβολία να φθάσει στη γήινη επιφάνεια ανενόχλητη, με ενδεχομένως καταστρεπτικές συνέπειες για την ατμόσφαιρα, το κλίμα και ιδιαίτερα για τη ζωή.

Κατάλληλη στιγμή

Σε μια δημοσίευση, στο περιοδικό Astronomy and Astrophysics, οι Guido Birk και Harald Lesch του Πανεπιστημίου του Μονάχου, και του Christian Konz του Ινστιτούτου Max Planck για τη Φυσική Πλάσματος στη πόλη Garching αναφέρουν ότι έκαναν μια έρευνα για να διαπιστώσουν τι ακριβώς συμβαίνει όταν το πεδίο μειώνεται δραστικά ή όταν εξαφανίζεται συνολικά.

Οι προσομοιώσεις τους δείχνουν ότι ο ηλιακός άνεμος - ένα ρεύμα πυρήνων υδρογόνου και ηλίου από τον Ήλιο με ταχύτητα εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα - περιτυλίγει ολόκληρη τη Γη, με έναν τρόπο που προκαλεί ένα μαγνητικό πεδίο στην ιονόσφαιρα και τόσο ισχυρό όσο και το αρχικό πεδίο.

"Μείναμε έκπληκτοι για την αποτελεσματικότητά του", λέει ο Lesch..

Οι ειδήσεις έρχονται σε μια κατάλληλη στιγμή. Το γήινο μαγνητικό πεδίο παρουσιάζει ανησυχητικά σημάδια ότι είναι έτοιμο να αντιστραφεί  εκ νέου. Όχι μόνο ο μαγνητικός Βόρειος Πόλος έχει περιπλανηθεί κατά 1.100 χιλιόμετρα τα προηγούμενα 200 χρόνια, αλλά η ένταση του μειώνεται με ένα ρυθμό 5% ανά αιώνα.

"Πρόκειται για τη γρηγορότερη μείωση μετά από την τελευταία αντιστροφή πριν 730.000 χρόνια", εξηγεί ο Lesch.