Η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας θα αφήσει την Αρκτική χωρίς πάγο το 2070

Πηγή: Guardian, 3 Νοεμβρίου 2004

Μια έκθεση που συντάχθηκε κατόπιν αιτήματος από τις κυβερνήσεις των 8 χωρών που έχουν εδάφη στο Βόρειο Πόλο (HΠA, Kαναδάς, Pωσία, Νορβηγία, Ισλανδία, Δανία, Φινλανδία, Σουηδία), δείχνει ότι η απελευθέρωση των τεράστιων αποθεμάτων άνθρακα που βρίσκονται στους πάγους θα φέρει δραματικές αλλαγές σε κάθε μέρος του πλανήτη. Για την έκθεση εργάστηκαν επί τέσσερα χρόνια πάνω από 250 επιστήμονες.

Η παγοκάλυψη έχει ελαττωθεί κατά 15% ως 20% στα προηγούμενα 30 χρόνια και η τάση είναι αυτή η μείωση να επιταχύνεται, με την Αρκτική να επηρεάζεται από το φαινόμενο του θερμοκηπίου, δύο φορές περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη περιοχή της Γης, λόγω της παγίδευσης των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.

Η έρευνα ονομάζεται "Αποτίμηση των επιπτώσεων στο κλίμα της Αρκτικής" και εκεί τονίζεται ότι μέσα στα επόμενα 70 χρόνια, ο Βόρειος Πόλος δεν θα θυμίζει σε τίποτα αυτό που είναι σήμερα, καθώς οι πάγοι του Αρκτικού Ωκεανού θα έχουν εξαφανιστεί εντελώς. Για το φαινόμενο φταίει  η αλόγιστος καταστροφή, μετά από δεκαετίες οικολογικών εγκλημάτων, της φύσης σε όλον τον πλανήτη. Όπως φαίνεται η καταστροφή φαντάζει πλέον αναπόφευκτη.

Οι ερευνητές βασίστηκαν σε 19 διαφορετικές εκτιμήσεις για το μέγεθος της αύξησης της θερμοκρασίας και υπολόγισαν δε πως στα επόμενα χρόνια το θερμόμετρο στο Βόρειο Πόλο θα έχει ανέβει μέχρι και κατά 5 βαθμούς Κελσίου.

Έτσι, από το 2070 και έπειτα, το κλίμα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες του Βορείου Πόλου θα είναι τόσο θερμό που δεν θα επιτρέπει τη διατήρηση των πάγων του Αρκτικού Ωκεανού. Πάγοι θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν μόνο στα τρία μεγάλα νησιά της Αρκτικής, τα οποία βρίσκονται στο βορειότερο σημείο του πλανήτη. Τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου, οι πάγοι θα σχηματίζονται εκ νέου, όμως, η έκταση που θα καλύπτουν θα είναι πολύ μικρότερη από τη σημερινή.

"Οι κλιματολογικές αλλαγές της Αρκτικής δεν πρέπει να θεωρούνται μεμονωμένο φαινόμενο. Ο λόγος είναι ότι τόσο στο παγωμένο υπέδαφος της Αρκτικής όσο και στους πάγους της θάλασσας κρύβονται τεράστια αποθέματα άνθρακα. Η απελευθέρωσή τους θα σημάνει τεράστιες αλλαγές σε κάθε μέρος της Γης", ανέφερε ένας από τους συντάκτες της έκθεσης, καθηγητής Tery Kalagan.

"Το σημαντικότερο μήνυμα είναι ότι η κλιματική αλλαγή συντελείται εδώ και τώρα στην Αρκτική", τόνισε ο Robert Corel, ωκεανογράφος και επικεφαλής του εγχειρήματος. "Τα επιστημονικά στοιχεία των τελευταίων 25-30 ετών είναι δραματικά και πολύ ουσιαστικά. Οι προβλέψεις για τις μελλοντικές αλλαγές δείχνουν ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί και θα ενισχυθεί".

Η έκθεση αναφέρει  ότι "ενώ μερικές ιστορικές αλλαγές στο κλίμα προέκυψαν από φυσικά αίτια και μεταβολές, η δύναμη των αλλαγών δείχνει ότι οι ανθρώπινες επιδράσεις, που προκύπτουν πρώτιστα από τις αυξανόμενες εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων θερμοκηπίου, έχουν γίνει τώρα ο κυρίαρχος παράγοντας".

"Διατρέχουμε κίνδυνο με το παγκόσμιο κλίμα", λέει ο Paal Prestrud, αντιπρόεδρος της "Αποτίμηση των Επιπτώσεων στο Κλίμα της Αρκτικής" (Arctic Climate Impact Assessment), ενώ η περιβαλλοντική ομάδα του WWF κατηγόρησε χθες τα οκτώ έθνη - που εκπέμπουν το 30% των παγκόσμιων ρύπων για υποκρισία γιατί ενώ υποστηρίζουν την έκθεση δεν παίρνουν κατάλληλα και επείγοντα μέτρα.

Τα συμπεράσματα της έκθεσης είναι τραγικά, ωστόσο, οι επιστήμονες δεν παραλείπουν να τονίσουν πως ο κώδωνας του κινδύνου έχει σημάνει εδώ και πολλά χρόνια, δίχως, όμως, οι κυβερνήσεις να ευαισθητοποιηθούν. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 είχε παρατηρηθεί μείωση των πάγων της Aρκτικής σε ποσοστό 40%, σε σχέση με τη δεκαετία του 1960.

Οι ραγδαίες μεταβολές που συντελούνται στο κλίμα και στο περιβάλλον της Αρκτικής απειλούν τις κοινότητες των αυτοχθόνων και την άγρια πανίδα της. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια μηνύματα ενθαρρυντικά. Είναι πιθανό λόγω των μεταβολών αυτών, να αυξηθούν οι πληθυσμοί των ψαριών και να βελτιωθούν οι συνθήκες για την ανάπτυξη της γεωργίας και της παραγωγής ξυλείας σε ορισμένες περιοχές. Επίσης, αναμένεται να διευρυνθεί η πρόσβαση στα αρκτικά νερά και να περιοριστούν οι αποστάσεις, διευκολύνοντας το εμπόριο. Κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που μέχρι τώρα παρέμεναν παγιδευμένα εξαιτίας της παρουσίας πυκνών όγκων πάγου στη θάλασσα θα μπορούσαν σύντομα να γίνουν αξιοποιήσιμα.

Επίσης, η έκθεση έδωσε έμφαση και σε μερικά αμφισβητούμενα βραχυπρόθεσμα πλεονεκτήματα: Θα είναι τα διαρκτικά ταξίδια συντομότερα, αφού θα ανοίξουν νέοι δρόμοι μεταξύ των ηπείρων. Έτσι το ταξίδι μεταξύ της Βρετανίας και της Ιαπωνίας θα συντομευτεί μέχρι και 12 ημέρες.